काठमाडौं । चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले लगातार तिब्बती भिक्षु समाजलाई प्रशासन गर्ने अधिकारको दुरुपयोग गर्दै र आफ्नो राजनीतिक स्वार्थका लागि पुनर्जन्मलाई मान्यता दिन हस्तक्षेप गर्दै आएपछि शीर्ष तिब्बती प्रशासन काशाङले १४ औं दलाई लामाको बारेमा आफ्नो अडान सार्वजनिक गरेको छ।

काशाग तिब्बतको प्रशासकीय परिषद् हो । केन्द्रीय तिब्बत प्रशासन (सीटीए) को काशागले भविष्यवाणीमा आफ्नो दृढ अडान घोषणा गर्दै परमपूज्य दलाई लामा ११४ वर्षसम्म बाँच्ने बताएको छ ।

उनीहरूले पुनर्जन्ममा विश्वास नगर्ने कुनै पनि पार्टीको कुनै पनि प्रकारको हस्तक्षेपलाई अस्वीकार गर्दै काशाङले भनेको छ, 'लामारतुल्कुको पुनर्जन्म तिब्बती बौद्ध धर्मको एक अद्वितीय धार्मिक प्रणाली हो जसअनुसार हरेकले भूत र भविष्यको जीवनमा पर्याप्त विश्वास गर्न आवश्यक छ।'

काशाङले सन् १९६९ देखि परम पावनका क्रमिक निर्देशन र सेप्टेम्बर २४, २०११ मा भएको घोषणा अनुसार परम पावनको पुनर्जन्मको बारेमा पूर्ण निर्णय लिने दलाई लामाको व्यक्तिगत अख्तियार पनि दोहोर्याएको छ ।

कम्युनिष्ट पार्टीका अधिकारीहरूले आजभोलि तिब्बतको पुनर्जन्म प्रणाली विशेष गरी पवित्र १४ औं दलाई लामाको बारेमा तिब्बतका तिब्बतीहरूसँग कार्यशाला, सम्मेलन र सार्वजनिक भाषणमार्फत बारम्बार विकृत तथ्यहरु प्रचार गर्ने गरेका छन् ।

सीटीएले चिनियाँ सरकारले २००७ मा तिब्बती बौद्ध धर्ममा जीवित बुद्धहरूको पुनर्जन्मका लागि व्यवस्थापन उपायहरू लागू गरेदेखि चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले निरन्तर रूपमा पुनर्जन्मलाई मान्यता दिने आफ्नो अधिकारको दुरुपयोग गरेको जनाएको छ ।

काशाङले तिब्बतीहरूलाई आफ्नो आध्यात्मिक नेताको उत्तराधिकारी छनोट गर्न दिएकोमा अमेरिकाको अडानको प्रशंसा गरेको छ जसलाई लिएर चीन रिसाएको छ । 

पुनर्जन्मको सिद्धान्तमा रहेको बौद्ध धर्मको मान्यता अनुसार दलाई लामाले आफू पुनर्जन्म भएको कुनै पनि शरीर छनोट गर्न सक्नेछन्। अर्को दलाई लामा खोज्ने जिम्मा गेलुगा परम्पराका उच्च लामा र तिब्बती सरकारको हो।

तर चीनका अनुसार जोखाङ मन्दिर (ल्हासामा रहेको तिब्बती बौद्ध धर्मको पवित्र गुम्बा) र पोताला दरबारमा फेला परेका सुनको कलशबाट उत्तराधिकारीको नाम निकाल्ने दलाई लामाको पुनर्जन्मलाई मान्यता दिने प्रक्रिया छ । जुन १९५९ मा भारत भाग्नुअघिसम्म दलाई लामाको निवास थियो। दोस्रोमा चिनियाँ सरकारले पुनर्जन्मलाई स्वीकृति दिन्छ।