तनहुँ । तनहुँका व्यावसायिक कुखुरापालन कृषक समस्यामा परेका छन् । उनीहरुले फार्मका प्रति ‘अण्डा’ रु ५.६० मा घाटा खाएर बिक्री गर्न बाध्य हुँदा समस्यामा परेका हुन् ।
उत्पादन गर्दा रु १३.८१ लागत पर्ने र बजारमा रु ८.२१ मा बिक्री गर्नुपर्दा व्यवसायी चर्को मर्कामा परेका हुन् ।
व्यास नगरपालिका-११, बेल्टारीस्थित खड्का पोल्ट्री फार्मका सञ्चालक राजु खड्काले २१ रोपनी क्षेत्रफलमा २० हजार लेर्यस जातका कुखुरा पाल्दै आएका छन् ।
करिब रु सात करोड लगानी गरी व्यवसाय थालेका उनले करिब दश हजार कुखुरा मरेको र १० हजारमध्ये आठ हजार पाँच सय कुखुराले अण्डा दिन थालेको तनहुँ अण्डा उत्पादक सङ्घका उपाध्यक्षसमेत रहेका उनले जानकारी दिए ।
दैनिक आठ हजार पाँच सय कुखुराले अण्डा दिँदा प्रतिअण्डा रु ५.६० का दरले अहिले दैनिक रु ४७ हजार छ सय घाटा बेहोर्नुपरेको उनले दुखेसो पोखे । विसं २०७९ असारदेखि हालसम्म रु एक करोड ९७ लाख घाटा भइसकेको छ ।
उनले भने, “विचौलियका कारण कृषकले उचित मूल्य नपाएको र उपभोक्ताले पनि सस्तो मूल्यमा उपभोग गर्नबाट बञ्चित भएका छन् ।”
सरकारले उत्पादन लागतका आधारमा मूल्य कायम गर्नुपर्नेमा पशुपालन व्यवसायीको माग रहेको छ । दाना चोकरको मूल्य आकाशिएको र कृषकले उत्पादन गरेका वस्तुको मूल्य यथावत नै हुँदा व्यवसायी चर्को मारमा परेको व्यवसायीको गुनासो छ ।
भानु नगरपालिका-६ स्थित नविकन पोल्ट्री फार्मका सञ्चालक नरेन्द्रबहादुर चन्दले व्यवसाय घाटामा चलाउनुपर्दा कामदारलाई तलब, बैंक किस्ता र गाडीको किस्तासमेत तिर्न नसकिएको बताए । उनको फार्ममा अहिले तीन हजार कुखुरा रहेकामध्ये दुई हजार छ सयले अण्डा दिइरहेका छन् ।
अनुदान सुकिलामुकिला र पहुँचवालाले मात्रै पाउने गरेको आरोप लगाउँदै सरकारले कृषकलाई चल्ला, अण्डा र दानामा अनुदान दिनुपर्ने उनले बताए ।
व्यास-११ स्थित सेरामा आचार्य गाई फार्म सञ्चालन गर्दै आएका रमेश आचार्यले सरकारले दूधमा प्रतिलिटर रु ६५ निर्धारण गरे पनि कृषकले रु नौ घाटा खाएर प्रतिलिटर रु ५६ मा बिक्री गर्नुपरेको बताए ।
जिल्लामा स्थानीय, उन्नत र लेर्यस गरी करिब रु साढे दुई करोड बराबरको अण्डा रहेको बताइएको छ । जिल्लामा प्रतिव्यक्ति प्रतिवर्ष ४८ अण्डा आवश्यक पर्ने भए पनि उत्पादन प्रतिव्यक्ति प्रतिवर्ष ८४ वटा पुगेको छ ।
तनहुँमा २५५ पशुपालन फार्म दर्ता भए पनि व्यावसायिक कुखुरा फार्म करिब ४० रहेको भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र तनहुँका वरिष्ठ पशु विकास अधिकृत डा बालकुमार श्रेष्ठले जानकारी दिए ।
जिल्लामा अण्डा, दूध र बंगुुरको मासुमा आत्मनिर्भर भई बाह्य जिल्लामा निर्यात गर्न सफल हुँदै आएको छ । कृषकको लागत मूल्यअनुरुपको बजार मूल्य नपाउँदा बिक्रीवितरणमा न्यून आएको उनले बताए ।-रासस
