काठमाडौँ । संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेसले बुधबार पृथ्वीको विनाशकारी तापक्रममा मानव जातिको भूमिका डायनासोरलाई लोप गराउने उल्कापिण्ड समान भएको बताएका छन् । 

उनले जीवाश्म इन्धनको विज्ञापनमाथि प्रतिबन्धसहित द्रुत कदम चाल्न आह्वान गरे । “अर्बौं वर्षमा पृथ्वीमा जीवनको आकार दिने शक्तिहरूमध्ये मानवता राडारमा एउटा सानो झट्का मात्र हो”, न्युयोर्कमा अमेरिकन म्युजियम अफ नेचुरल हिस्ट्रीमा उनले भने, “तर डायनोसरलाई मेटाउन उल्कापिण्डले जस्तै हामीले ठूलो प्रभाव पारिरहेको छौँ ।”

“जलवायु मामिलामा हामी डायनोसर होइनौँ, हामी उल्कापिण्ड हौँ, हामी खतरामा मात्र छैनौँ, हामी खतरा हौँ”, उनले भने । 

महासचिव गुटेरेसले युरोपेली आयोगको कोपरनिकस क्लाइमेट चेन्ज सर्भिसले बुधबार आधिकारिकरूपमा सन् २०२४ मेमा रेकर्ड गरिएको इतिहासमा सबैभन्दा तातो भएको रिपोर्ट गर्ने बताए । 

“यो अहिलेसम्मको सबैभन्दा तातो महिनामध्येको लगातार १२ महिना हो”, उनले भने । यद्यपि उनले आशावादीरूपमा मानव ‘समाधान’ पनि हो भन्दै तापक्रम वृद्धिलाई एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियससम्म सीमित गर्नका लागि ठोस कारवाही चाल्न पुनः आग्रह गर्नुभयो । 

महासचिव गुटेरेसले करिब एक दशक पुरानो पेरिस सम्झौताको सबैभन्दा महत्त्वाकांक्षी उक्त लक्ष्य ‘धेरै खतरनाक अवस्थामा रहेको’ बताए । 

विश्वव्यापी वार्षिक औसत तापक्रम आगामी पाँच वर्षमा कम्तीमा एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियसको सीमा नाघ्ने सम्भावना ८० प्रतिशत रहेको रिपोर्ट दिन राष्ट्रसङ्घीय विश्व मौसम विज्ञान सङ्गठन बुधबार तयार रहेको उनले बताए । 

“सन् २०२० को दशकमा एक दशमलव पाँच डिग्रीको लडाइँ जितिने वा हारिने भन्ने आजका नेताहरूको निगरानीमा भर पर्छ, विशेषगरी आगामी १८ महिनामा नेताहरूले लिने निर्णयमा भर पर्छ”, उनले भने । 

पेरिस सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्ने मुलुकहरूले सन् २०२५ को प्रारम्भसम्ममा नयाँ हरितगृह ग्यास उत्सर्जन कटौतीको लक्ष्य प्रस्तुत गर्नुपर्नेछ ।