काठमाडौँ । नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ चार दिने चीन भ्रमण गरी फर्किएका छन् ।
उनी यसपटक भारत र चीन भ्रमणमा गएका हुन् । पहिले भारत र त्यसपछि चीन । बुधबार राति चीनबाट फर्केका प्रचण्डले आफ्नो चीन भ्रमण दुई पार्टीबीचको सम्बन्ध विस्तार र दुई सरकारबीच भएका सम्झौता कार्यान्वयनमा केन्द्रित रहेको बताएका छन् ।
तर उनको चार दिने भ्रमण निकै कष्टपूर्ण रहेको प्रचण्ड निकट स्रोत बताउँछ । हुनत बुधबार राति त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पत्रकारसँग उनले दुई पार्टीबीचको सम्बन्ध सुदृढ गर्न त्यहाँको नेतृत्व वर्गसँग आफूले गम्भीररुपमा छलफल गरेको बताउँदै उनले आफ्नो चीन भ्रमण सफल भएको दाबी गरे ।
उनले त्यो दाबी गरिरहँदा कुनै खुशीको मुद्रा भने थिएन । यसपटक चीनले उनलाई नपत्याएको बुझिन्छ ।
भ्रमणका क्रममा प्रचण्डले चीनका उपराष्ट्रपति, विदेश विभागका उपमन्त्री लगायतसंग भेट गरे । चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीकै शान्ति र निःसस्त्रीकरणसम्बन्धी समितिको अध्यक्षको आयोजनामा भएको बैठकमा जापान र फ्रान्सका पूर्वप्रधानमन्त्री, कोस्टारिकाका पूर्वराष्ट्रपति र मङ्गोलियाका उपप्रधानमन्त्रीलगायत विश्वका नेतासँग सामूहिक छलफल गरे ।
किन पत्याएन चीनले ?
प्रचण्डले चीनको भ्रमण गर्नुपूर्व भारतको भ्रमण गरेका थिए । उनले यो भ्रमण नेकपाको हितको भन्दा पनि आफ्नो हितका लागि गरेका हुन् ।
यसको जानकारी चीनलाई भयो । प्रचण्ड चीन जानुपूर्व नै नेपालमा भएका चिनियाँ सूत्रहरुले चीनको उच्चतहलाई जानकारी गराइसकेको थियो ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको अस्वस्थ्यताका कारण प्रचण्डले जुनसुकै बेलामा सत्ता सम्हाल्नुपर्ने हुन सक्ने बताइन्छ । तसर्थ माहोल बनाउन उनी भारत र चीन गएका हुन् ।
तर पहिले भारत गएर हरियो झण्डा लिएर फर्केका प्रचण्डप्रति चीनले थोरै भए पनि बैरभाव गरेको पाइएको छ ।
ओलीको चीन भ्रमण पनि त्यति सुखमय हुन सकेको थिएन । प्रचण्डको त ओलीको जति छेउँटुप्पो पनि छोएन ।
प्रचण्डको भारत झुकाइप्रति नै चीन प्रचण्डसंग विश्वस्त हुन सकेन । ओलीलाई पनि त्यही व्यवहार गरेको थियो । चीनसंग हामी कम्युनिष्टहरु भन्ने अनि भारतसंग झुक्ने प्रवृत्ति चीनलाई मन परेको छैन ।
नेकपा एकता गर्न सबैभन्दा बढी भूमिका खेलेको चीनलाई नै नेकपाले खासै आदर सद्भाव नराखेको चीनको निष्कर्ष छ ।
चीनले विकासका लागि काम गर्न खोज्दा पनि नेकपाका नेताहरु गलत प्रचारप्रसार गर्नमा उद्दत रहेको नेपालस्थित चिनियाँ दूतावास स्रोत बताउँछ ।
प्रचण्ड आफै झस्किए
प्रचण्ड यसपटक आफै झस्किएका छन् । उनलाई चीनले यो किसिमको व्यवहार गर्ला भन्ने सोचेका पनि थिएनन् ।
यसको दोष चीनस्थित नेपाली दूतावासको पनि हो । हुनत राजदूत लिलामणि पौड्याल प्रचण्डलाई भेट आधा बाटोमै आएका थिए ।
प्रचण्डले भने भ्रमणको पूरा जानकारी गराएका थिएनन् । पहल गर्ने औचित्य पनि ठानेनन् । उच्चतहसंग समय लिन आग्रह पनि गरेनन् ।
त्यसैले प्रचण्ड छत्रिए । उनी झस्किए । यसपटक प्रचण्ड हैसियत बोकेर फर्किएको विष्लेषण गर्न थालिएको छ ।
