बेइजिङ। चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको २० औँ पार्टी महाधिवेशन अघि मुलुकमा राजनीतिक र आर्थिक सङ्कट सिर्जना भएको छ। शून्य कोभिड नीति लिएर महामारी नियन्त्रणमा असफल भएको चीनले अहिले राजनीतिक अस्थिरता र आर्थिक सङ्कटको सामना गर्नुपरेको हो।

विश्वका दुई ठूला लगानी बैङ्कहरूले चीनको आर्थिक वृद्धिको प्रक्षेपण घटाएपछि चीनको अर्थतन्त्र, केन्द्रीय र प्रान्तीय स्तरमा निकै तनावमा छ। जापानी वित्तीय होल्डिङ कम्पनी, नोमुरा र अमेरिकामा आधारित लगानी बैङ्किङ कम्पनी गोल्डम्यान साक्सले कमजोर माग, ऊर्जा सङ्कट र चीनको शून्य-कोभिड नीतिबाट उत्पन्न अनिश्चिततालाई कटौतीको प्राथमिक कारणका रूपमा उल्लेख गरेका छन्।

जसमा चीनको प्रतिबन्धले ५.५ प्रतिशतको वृद्धि लक्ष्यप्रति गहिरो लगानीकर्ताको निराशा झल्काउँछन्। नोमुरा चीनको वृद्धिको लागि सबैभन्दा न्यून अनुमानहरू मध्ये एक कायम राखेको र कुल गार्हस्थ्य उत्पादन वृद्धिको लागि आफ्नो प्रक्षेपण ३.३ प्रतिशतबाट घटाएर २.८ प्रतिशतमा पुर्‍याएको हो। 

यसैबिच, वाल स्ट्रिटमा गोल्डम्यान स्याक्सले आफ्नो २०२२ पूर्ण-वर्षको पूर्वानुमानलाई ३.३ प्रतिशतबाट ३.० प्रतिशतमा घटायो। चीनको अनुमानित वृद्धिमा यो कटौतीले पार्टी कङ्ग्रेस अगाडि राजनीतिक स्थायित्वको सामना गर्दा पनि नकारात्मक दृष्टिकोण पठाउँछ।

चीनका आधिकारिक स्रोतहरूले पनि गत महिना सङ्केत गरेका थिए कि यसले वर्षको लागि आफ्नो जिडिपी लक्ष्य गुमाउन सक्छ, ग्लोबल स्ट्र्याट भ्यू रिपोर्ट गरियो।

चीनका केही भागहरूमा उत्पादन कटौती सामान्य भएको छ। किनकि दशकहरूमा सबैभन्दा खराब गर्मीको लहरले पहिले नै तनावग्रस्त बिजुली आपूर्तिलाई तनाव दिन्छ। नोमुरा अर्थशास्त्रीहरूले मूल्याङ्कन गर्छन्। 

केन्द्रीय सरकारले करिब ५.७४ ट्रिलियन युआन सङ्कलन गरेको वित्तीय राजस्वमा ११.२ प्रतिशतले कमी आएको छ भने स्थानीय सरकारले ६.७५ ट्रिलियन युआन सङ्कलन गरेको छ जुन ७.६ प्रतिशतले घटेको छ।

अधिकारीहरूको तलब र लाभहरू कटौती गर्ने र टाउकोको सङ्ख्या घटाउने जस्ता खर्च घटाउँदा वित्तीय दबाब कम हुने सम्भावना छैन भनी विज्ञहरू बताउँछन्। रिपोर्टहरूले सङ्केत गर्दछ कि युनानका केही साना सहरहरूमा निजामती कर्मचारीहरूलाई छ महिनाभन्दा बढी समयदेखि तलब दिइएको छैन, ग्लोबल स्ट्र्याट भ्यूले रिपोर्ट गरेको छ।

चीनको शून्य-कोभिड नीतिले राष्ट्रिय अर्थतन्त्रलाई मात्र असर गरिरहेको छैन तर स्थानीय सरकारहरूमा पनि ठूलो आर्थिक तनाव दिइरहेको छ, कहिलेकाहीँ अधिकारीहरूलाई सार्वजनिक सेवाहरू घटाउन र निजामती कर्मचारीहरूलाई तलब भुक्तानी ढिलाइ गर्न बाध्य पारिरहेको छ। 

अर्कोतर्फ आगामी सम्मेलनबाट तेस्रो कार्यकालका लागि राष्ट्रपति घोषणा हुन लागेका सी जनपिङलाई रोक्न पनि ठूलो शक्ति लागिरहेको छ। उक्त शक्तिलाई समाप्त पार्न पनि चीनले विभिन्न चलखेलहरू गरिरहेका छन्।