उटा। चिनियाँ सरकारले हाइपरसोनिक्स, गहिरो पृथ्वीमा प्रवेश गर्ने जस्ता क्षेत्रमा प्रमुख सैन्य र दोहोरो प्रयोग गर्ने प्रविधिहरू अगाडि बढाउन, वारहेड, मानवरहित स्वायत्त सवारी (यूएभी) र जेट इन्जिनहरू, स्ट्राइडर टेक्नोलोजी निर्माण हुने न्यू मेक्सिकोको लस अलामोस राष्ट्रिय प्रयोगशालामा काम गरेका वैज्ञानिकहरू भर्ती गरेको एक रिपोर्टले जनाएको छ। 

स्ट्राइडर प्रविधिमा साल्ट लेक सिटी, उटामा स्थित एक सुरक्षा र खुफिया फर्म हो। इन्टेलिजेन्स थिंक ट्याङ्कले ग्राहकहरूलाई राष्ट्र-राज्य-निर्देशित आईपी चोरी र आपूर्ति शृङ्खला कमजोरीहरूलाई सक्रिय रूपमा पहिचान गर्न, व्यवस्थापन गर्न र प्रतिक्रिया दिन सक्षम बनाउँछ।

प्रतिवेदनले प्रकाश पारेको छ कि तीन दशकमा १६० भन्दा बढी अनुसन्धानकर्ताहरू आणविक र अन्य उन्नत हतियार कार्यक्रमहरूलाई मद्दत गर्न चीन फर्केका थिए।

'सन् १९८७ र २०२१ को बीचमा लस अलामोसमा काम गरेका कम्तीमा १६२ जना वैज्ञानिकहरू विभिन्न घरेलु अनुसन्धान र विकास (आर एन्ड डी) कार्यक्रमहरूलाई समर्थन गर्न चीन फर्के। र ती वैज्ञानिकहरू मध्ये पन्ध्र जनाले लस अलामोसमा स्थायी स्टाफ सदस्यको रूपमा काम गरेका थिए,' थिंक ट्याङ्कको रिपोर्टले खुलासा गर्‍यो।

ती पन्ध्र मध्ये, तेह्र जनालाई चिनियाँ सरकारी प्रतिभा कार्यक्रममा भर्ती गरिएको थियो। पीआरसीबाट भ्रमण गर्ने विद्वानहरू र पोस्टडक्टोरल अनुसन्धानकर्ताहरूलाई प्रायोजित गर्न जिम्मेवार रहेको र केहीले संवेदनशील अनुसन्धानका लागि अमेरिकी सरकारको कोष प्राप्त गरेको पनि बताइएको छ।

'द लस अलामोस क्लब' शीर्षकको प्रतिवेदनका अनुसार चीनले शिक्षाविद्, अनुसन्धानकर्ता र वैज्ञानिकहरूलाई विदेश जान, उनीहरूको विशेषज्ञतालाई अझ गहिरो बनाउन र चीन फर्कन आफ्नो रणनीतिक हितलाई अगाडि बढाउन प्रोत्साहन गर्न डिजाइन गरिएको ट्यालेन्ट सुपर पावर रणनीति प्रयोग गरिरहेको छ।

युवा प्रतिभाशाली चिनियाँ मानिसहरूलाई विदेशमा पठाउनको लागि १९८० को दशकमा सुरु भएको यो कार्यक्रमले चीनको फाइदाको लागि यी व्यक्तिहरूको प्रयासलाई सदुपयोग गर्न खोज्ने पहलहरू समावेश गर्न विकसित भएको छ र अन्ततः उनीहरूलाई प्रमुख प्रविधि क्षेत्रहरूमा काम गर्न पीआरसीमा फर्कन प्रोत्साहन दिन्छ।

'यसबाहेक, लस अलामोस केसले देखाउँछ कि कसरी चीनको केही प्रमुख सैन्य प्रविधिहरूमा द्रुत प्रगतिलाई संवेदनशील अमेरिकी सरकार द्वारा वित्त पोषित अनुसन्धानमा भाग लिने व्यक्तिहरूले सहयोग गरिरहेको छ,' रिपोर्टमा थपियो।

चीनमा फर्किएदेखि, लस अलामोसका पूर्व विद्यार्थीहरूले हाइपरसोनिक्स, गहिरो-पृथ्वीमा प्रवेश गर्ने वारहेडहरू, मानवरहित स्वायत्त सवारी साधनहरू (यूएभी), जेट इन्जिनहरू र पनडुब्बीहरूको आवाज घटाउने जस्ता क्षेत्रहरूमा मुख्य सैन्य र दोहोरो प्रयोग गर्ने प्रविधिहरू अगाडि बढाउन चीनलाई मद्दत गरेका छन्।

'हालैका वर्षहरूमा, चीनको राज्य-प्रायोजित प्रतिभा कार्यक्रमहरूले वाशिंगटनबाट प्रतिवृद्धि र बौद्धिक सम्पत्ति (आईपी) चोरी जोखिमको कारणले मात्र होइन तर यी कार्यक्रमहरूले पीआरसीको आर्थिक विकास र सैन्य आधुनिकीकरणलाई अगाडि बढाउन करदाता-अनुसन्धानको लाभ उठाइरहेका छन्,' रिपोर्टमा भनिएको छ।