काठमाडौं । आचार्य चाणक्यले आफ्नो नीति शास्त्रमा केही यस्ता व्यक्तिहरूको बारेमा उल्लेख गरेका छन्, जससँग सधैँ सन्तुलित व्यवहार हुनुपर्छ। अर्थात् यी व्यक्तिहरूबाट न टाढै बस्नु पर्छ न धेरै नजिक जानु पर्छ किनभने यिनीहरूसँगको मित्रता र शत्रुता दुवै खतरनाक हुनसक्छ । 

शक्तिशाली व्यक्ति
चाणक्य नीतिका अनुसार राजा जस्ता शक्तिशाली व्यक्तिसँग घनिष्ठ सम्बन्ध राख्नु हुँदैन र टाढा पनि जानु हुँदैन। यो किनभने शक्तिशाली व्यक्तिको धेरै नजिक पुग्दा, उसको वर्चस्वका कारण तपाईँले उसको मातहतमा काम गर्नुपर्ने हुन सक्छ, जबकि धेरै टाढा राख्दा उसले दिएको सुविधाबाट वञ्चित हुन पर्ने हुन्छ । त्यसैले शक्तिशाली व्यक्तिसँग सधैँ सन्तुलित व्यवहार गर्नुपर्छ ।

स्त्री
चाणक्य नीतिका अनुसार महिलालाई कहिले पनि कमजोर ठान्नु हुँदैन । समाजमा महिलाको भूमिका पुरुषको जत्तिकै हुन्छ । तर तिनीहरूसँग धेरै नजिक भएर, तपाईँ गलत बाटोमा जान सक्नुहुन्छ र ईर्ष्याको शिकार बन्न सक्नुहुन्छ। साथै ज्यादा टाढा रहे तपाईँले धेरै समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। त्यसैले महिलासँग सधैँ सन्तुलित व्यवहार गर्नुपर्छ ।

आगो
जहाँ आगोले सन्तुलित दूरी राखेर तपाईँलाई न्यानो बनाउन सक्छ, अर्कोतर्फ, धेरै नजिक गएर पनि तपाईँलाई जलाउन सक्छ। त्यसैले आचार्य चाणक्यले आगोबाट धेरै टाढा नबस्ने र धेरै नजिक जान पनि हुँदैन भनेका छन् ।

स्वार्थी र लोभी
आचार्य चाणक्यले एकातिर कतिपयलाई सन्तुलित व्यवहार गर्ने सल्लाह दिएका छन् भने कतिपयसँग दुरी कायम राख्नुपर्छ । चाणक्य नीतिका अनुसार स्वार्थी र लोभी व्यक्तिहरूबाट सधैँ सजग रहनुपर्छ, उनीहरू आफ्नो बारेमा मात्र सोच्छन्। स्वार्थी व्यक्ति आफ्नो स्वार्थका लागि जे पनि गर्न तयार हुन्छ । यस्ता व्यक्तिले आफ्नो फाइदाको लागि कसैलाई पनि धोका दिन सक्छन् ।

चाणक्य नीतिका अनुसार अनुहारमा मिठो बोल्ने तर पीठ पछाडि तपाईँको विरुद्ध षड्यन्त्र गर्ने । हानि गर्ने योजना बनाउने मानिसहरूबाट टाढा रहनुहोस् ।