arrow

भारतले तिब्बत वार्ताका लागि दबाब दिन सक्छ : पूर्वराजदूत निरुपमा

logo
एजेन्सी,
प्रकाशित २०७९ असार २ बिहिबार
nirupama-rao,-India-former-ambassador--china.jpg

वासिङ्टन। चीनमाथिको तिब्बती कब्जाले भारतको लागि दीर्घकालीन कठिनाइहरू निम्त्याएको छ। भारत सरकारले अझै पनि तिब्बतको भविष्यमा चिनियाँ र तिब्बती नेताहरू बीच वार्ताको लागि जोड दिन सक्ने एक पूर्व उच्च-स्तरीय भारतीय कूटनीतिज्ञले बताएकी छन्। 

'मलाई लाग्छ भारतले वार्ता, छलफल र निर्वासनमा रहेका तिब्बती समुदाय र चिनियाँहरू बीचको वार्तालापको पक्षमा वकालत गर्न सक्छ,' चीनका लागि भारतका पूर्व राजदूत निरुपमा रावले भनिन्। तिब्बतको तिब्बत वार्ता शृङ्खलाका लागि अन्तर्राष्ट्रिय अभियान जुन मे २६ मा प्रिमियर भएको थियो। 

'मलाई लाग्छ कि भारत र संयुक्त राज्य अमेरिका, यो हामीले हेर्नु पर्ने कुरा हो, विचार आदानप्रदान मात्र होइन तर यी परिस्थितिहरूमा तिब्बती जनताका लागि उत्तम नतिजा सुनिश्चित गर्न हामीले नीति विकल्पहरू पनि हेर्नुपर्छ,' राव थप्छन्।

राव आफ्नो पुस्तक 'द फ्र्याक्चर्ड हिमालय: इन्डिया, तिब्बत, चाइना' मा छलफल गर्न तिब्बत टकमा आवश्यक रहेको र भारत-चीन सम्बन्धको जटिल प्रारम्भिक वर्षहरूमा तिब्बतको अझै पनि समाधान नभएको मुद्दाहरूबाट गुज्रिनु परेको बताएकी छन्। 

'म अनुभवबाट भन्न सक्छु कि यो चीन र भारत बीचको सम्बन्धको मौलिक अवधिको एक समृद्ध विस्तृत र अत्यन्त पठनीय विवरण हो, र यसले तिब्बतको केन्द्रीयता र तिब्बतमा चीनको आक्रमणलाई दुई देशबीचको सम्बन्धमा पनि एक नजर प्रदान गर्दछ,' पुस्तकको बारेमा भन्छन्।

"भारत र चीनको २१०० माइल सीमानामा जारी र बढ्दो तनावको प्रकाशमा यो पुस्तक अहिले विशेष गरी सान्दर्भिक छ। किनकि सन् १९६२ चीन-भारत युद्धको ६० औँ वार्षिकोत्सवमा यो कुरा बाहिरिएको हो। 



नयाँ