जेनेभा । भारतले नेतृत्व लियो र वार्ताको लहरलाई असफलता, निराशा र विनाशबाट आशावाद, उत्साह र सहमतिमा आधारित नतिजामा परिणत गरेको भारतका केन्द्रीय वाणिज्य तथा उद्योग मन्त्री पीयूष गोयलले बताएका छन्। जेनेभामा भएको विश्व व्यापार सङ्गठनको १२औँ मन्त्री स्तरीय सम्मेलनको समापनपछि गोयलले विश्व व्यापार सङ्गठनमा १३५ करोड भारतीयका लागि गौरवको दिन भएको बताउँदै सम्मेलनको केन्द्रमा भारतले नेतृत्व लिएको बताए।
'यसले वार्ताको ज्वार पूर्ण असफलता, निराशा र विनाशबाट आशावाद, उत्साह र सहमतिमा आधारित निर्णयमा परिणत गर्यो। विद्यमान भूराजनीतिक व्यवस्थालाई ध्यानमा राखी सदस्यहरूलाई छलफल गर्न टेबलमा ल्याउने भारतको प्रयासले विश्व व्यवस्था भङ्ग नहुने कुरा सुनिश्चित गरेको छ।'
भर्खरै सम्पन्न एमसी१२ लाई 'परिणाम-उन्मुख' सफलताको रूपमा व्याख्या गर्दै गोयलले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको निरन्तर मार्गदर्शनमा भारतीय प्रतिनिधिमण्डलले भारत र विकासोन्मुख विश्वका प्राथमिक मुद्दाहरूलाई विश्वसामु चित्रण गर्न शतप्रतिशत सफल भएको दाबी गरे।
उनले भारत र विकासोन्मुख देशहरूले ३० वर्ष पहिले विश्व व्यापार सङ्गठनको स्थापना हुँदा र उरुग्वे राउन्ड वार्ताको क्रममा केही सम्झौतापूर्ण निर्णयहरू स्वीकार गरे। उनले थपे, 'भारत आज विभिन्न मुद्दाहरूमा डराउनुको सट्टा अगाडि सरेर ब्याटिङ गर्दछ, चाहे त्यो वातावरण होस्, स्टार्टअपहरू, एमएसएमई वा लैङ्गिक समानताको विषय होस्। यो नयाँ भारतप्रतिको विश्वासको परिणाम हो। भारत सर्वसम्मति निर्माण गर्न र विश्वका लागि विन-विन परिणाम प्राप्त गर्न सक्षम छ।'
गोयलले पत्रकार सम्मेलनमा भारतले हाम्रा किसान र माछा मार्नेहरू विरुद्धको बलियो विश्वव्यापी अभियानको बाबजुद धेरै वर्षपछि विश्व व्यापार सङ्गठनमा अनुकूल नतिजा हासिल गर्न सकेको बताए। 'आज हामी भारत फर्कने क्रममा कुनै पनि मुद्दा छैन, जसमा हामी कम से कम चिन्तित हुनुपर्छ, चाहे यो एमसपीजस्ता कृषिसँग सम्बन्धित होस्, राष्ट्रिय खाद्य सुरक्षा कार्यक्रम पूरा गर्न सार्वजनिक स्टकहोल्डिङ कार्यक्रमको सान्दर्भिकतालाई सुदृढ पार्ने होस् वा पीएम गरिब कल्याण योजना, छूट, ई-वाणिज्य स्थगन, कोभिड र मत्स्य पालनको प्रतिक्रिया होस्,' गोयलले भने।
गोयलले भारतको ‘वसुधैव कुटुम्बकम’ को आदर्श वाक्य विश्व व्यापार सङ्गठनमा प्रतिध्वनित भएको निष्कर्ष निकाले। 'भारतले आफ्ना मुद्दाहरू मात्र उठाएन तर अन्य विकासशील देशहरू, अल्पविकसित देशहरू (एलडीसी), गरिब र जोखिममा परेका समस्याहरूलाई संवेदनशीलताका साथ उठायो र ती समस्या समाधान गर्न लडिरहेको छ,' उनले थपे।
