बेइजिङ। निर्यातमा आएको गिरावट र अमेरिकाको प्रतिबन्धले चीनको कुनै समय फस्टाएको कपडा उद्योगलाई समस्यामा पारेको छ। विश्वको सबैभन्दा ठूलो र देशको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको ७ प्रतिशत हिस्सा ओगट्ने चीनको कपडा उत्पादन उद्योग खस्किएको फाइनान्सियल पोस्टले रिपोर्ट गरेको छ।

कच्चा पदार्थको मूल्यमा भएको वृद्धिसँगै माग घट्नुको प्रमुख कारण कोभिड–१९ को महामारीले देखाएको छ। चीनले भियतनाम र भारतजस्ता अन्य एसियाली देशहरूमा कपडा निर्यातमा आफ्नो स्थान गुमाउँदै गएकोले अब उदास दिनहरू छन्।

यद्यपि, चीनको सिनजियाङमा जबरजस्ती श्रमको आरोपको बीचमा बेलायत र अमेरिकाले कपास आयातमा प्रतिबन्ध लगाएकाले युरोपेली सङ्घले पनि यस्तै कदम चालिरहेको फाइनान्सियल पोस्टले रिपोर्ट गरेको छ।

सन् २०२० देखि चीनको कपडा उद्योगमा ठूलो नोक्सान भइरहेको छ भने सन् २०२२ मा माग गत वर्षको तुलनामा ४० प्रतिशतले घटेको छ। उइघुर जबरजस्ती श्रम रोकथाम ऐन लागू भएपछि अमेरिकी कम्पनीहरूले चीनबाट कपास किन्न बन्द गरेका थिए। यो चिनियाँ अर्थतन्त्रको लागि ठूलो धक्काको रूपमा आएको छ, जुन पहिले नै धेरै हेडविन्डहरू सामना गरिरहेको छ।

अमेरिकी प्रतिबन्धले चीनको कपडा उद्योगको आपूर्ति शृङ्खलालाई निरुत्साहित गरेको छ। किनभने नयाँ फसलको सिजन केही साता बाँकी रहँदा पनि सिनजियाङमा ३० लाख टनभन्दा बढी कपास बिक्रीमा परेको छ। 'सिन्जियाङ कपास संसारमा सबैभन्दा महँगो कपास हुन्थ्यो। अहिले यो सबैभन्दा सस्तो भएको छ, र अझै पनि, कसैले यसलाई किन्दैन,' एक चिनियाँ कपास-जिनिङ मिल मालिकले भने।

यसबाहेक, मानव अधिकार कार्यकर्ताहरूले क्यानाडा, युरोपेली सङ्घ र अन्य प्रमुख देशहरूलाई चीनमा जबरजस्ती श्रममा निर्मित उत्पादनहरू प्रतिबन्ध लगाउन आग्रह गरिरहेका छन्। 

बेलायतको शेफिल्ड हलम युनिभर्सिटीकी मानव अधिकार प्रोफेसर लौरा मर्फीले भनिन्, 'ईयूले अनिवार्य मानवअधिकारको उचित परिश्रम पारित गर्न पनि अगुवा हुनु आवश्यक छ। यी दुवै उपकरणहरू कम्पनीहरूले उनीहरूको आपूर्ति शृङ्खलामा जबरजस्ती श्रम र अन्य दुर्व्यवहारहरूलाई सम्बोधन गर्ने सुनिश्चित गर्न आवश्यक छन्।'

चीनको कुल निर्यातमा कपडा उद्योगको योगदान ११ प्रतिशतभन्दा बढी भएकाले त्यस्ता उत्पादनहरू विशेष गरी कपासमाथिको प्रतिबन्धले चीनलाई ठूलो नोक्सान पुर्‍याउने छ। यी सबै कारकहरूको प्रभाव स्पष्ट रूपमा देखिन्छ। चाइना नेशनल कपास इन्फर्मेसन सेन्टरका अनुसार कपडा कारखानाहरूमा वास्तवमा चालू हुने मेसिनको दर ७९.७ प्रतिशत थियो, जुन वर्षमा १३.३ प्रतिशत बिन्दुले घटेको फाइनान्सियल पोस्टले जनाएको छ।

साथै, चीनको घाटा अन्य एसियाली देशहरूको लाभ हो। भारत, भियतनाम, बङ्गलादेश र इन्डोनेसियाले नयाँ कपडा अर्डरहरू प्राप्त गर्दै छन्, जसमा ६ बिलियन मूल्यको कपडा अर्डरहरू समावेश छन्, जुन मूल रूपमा चीनको लागि थियो।