काठमाडौँ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले हमासविरुद्ध इजरेलको युद्धको अहिलेसम्मकै सबैभन्दा कडा आलोचना गर्दै इजरेली दृष्टिकोणलाई ‘गलत’ भनेका छन् । 

छ महिना लामो युद्धका कारण मृत्यु हुनेको सङ्ख्या बढ्दै गएको भन्दै विश्वव्यापी आक्रोश बढेसँगै बाइडेनले इजरेली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूले द्वन्द्व व्यवस्थापनलाई सही दिशा दिन नसकेको बताएका छन् । उनले गाजामा युद्धविरामको आवश्यकता दोहोर्‍याए । 

“मलाई लाग्छ, उहाँले जे गरिरहनुभएको छ, त्यो गल्ती हो । म उहाँको दृष्टिकोणसँग सहमत छैन,” बाइडेनले स्पेनी भाषाको टिभी नेटवर्क युनिभर्सियनलाई दिएको अन्तर्वार्तामा भने । 

उनले नेतन्याहूलाई ‘युद्धविरामका लागि आह्वान गर्न, आगामी छदेखि आठ हप्ताका लागि अनुमति दिन र देशमा जाने सबै खाद्यान्न र औषधिमा पूर्ण पहुँच प्रदान गर्न’ आग्रह गरे । 

अमेरिका, कतारी र इजिप्टका मध्यस्थकर्ताहरूले युद्धविराम र बन्धक मुक्त सम्झौतामा प्रगति खोजिरहेका बेला बाइडेनको यो टिप्पणी आएको हो जसले गाजा पट्टीमा बढ्दो भोकमरी सङ्कटलाई सम्बोधन गर्न सहायता वितरण बढाउने प्रस्ताव पनि गरेका छन् । 

इजरेलले सहायतामा कुनै प्रतिबन्ध नलगाएको र अमेरिका र संयुक्त राष्ट्रसङ्घको मागलाई पालना गरेको जनाएको छ ।

मानवीय सामग्रीको प्रवाह बढाउन कदम चाल्न इजरेल सरकारको नाममासर्वोच्च अदालतबाट बुधबारसम्मको समयसीमा तोकिएको छ । 

इजरेलले राहत सामग्रीको प्रवेशमा प्रतिबन्ध लगाएको र गाजावासीलाई आधारभूत आवश्यकता प्रदान गर्न असफल भएको आरोप लगाउने पाँच गैरसरकारी संस्थाहरूले यो मुद्दा उठाएका थिए ।

प्यालेस्टिनी शरणार्थीका लागि संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय निकाय यूएनआरडब्लुएले मङ्गलबार भनेको छ, “अनिकालको खबर पछि फेब्रुअरी र मार्चमा ४० प्रतिशतभन्दा बढी खाद्यान्न वितरण अभियानलाई बञ्चित गरिएको छ । मार्चपछि कुनै पनि यूएनआरडब्लुएका खाद्य सामग्री बोकेका गाडीलाई अनुमति दिइएको छैन ।”

मानवतावादीहरूले इजरेलले गाजामा भोकमरीलाई युद्धको विधिको रूपमा प्रयोग गरेको आरोप लगाएका छन्, जहाँ संयुक्त राष्ट्रसङ्घका विशेषज्ञहरूले गाजाको जनसङ्ख्याको भण्डै आधा अर्थात् ११ लाख व्यक्तिले ‘घातक’ खाद्य असुरक्षाको सामना गरिरहेको बताएका छन् । 

कोगाट नामक समुद्रपार आपूर्ति गर्ने इजरेली निकायका अनुसार आइतबार र सोमबार ७४१ वटा सहायता ट्रक गाजा प्रवेश गरेका छन् भने मङ्गलबार थप ४६८ वटा ट्रक गाजा प्रवेश गरेका छन् ।

अक्टोबर ७ मा युद्ध सुरु हुनुअघि दैनिक करिब ५०० ट्रकले गाजालाई आपूर्ति गर्थे ।

अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास नियोग (यूएसएआईडी) की प्रशासक सामन्था पावरले पछिल्ला दिनहरूमा गाजामा आपूतिका लागि समुद्री क्षेत्रमा परिवर्तन देखिएको तर इजरेलले अझै धेरै गर्न आवश्यक रहेको बताए । 

उनले मङ्गलबारको सुनुवाइका क्रममा अमेरिकी सांसदहरूसँग भने, “गाजा र सुपरमार्केटमा अनिकालजस्तो अवस्था छ भने खाद्यान्न प्रवेशका लागि बाटो अवरोध हुँदा केही किलोमिटर टाढा खाद्यान्नको ह्रास लागेको छ ।”

ह्वाइट हाउसले इजरेलले युद्धविरामका लागि ‘केही कदम अघि बढाएको’ बताएको छ भने हमासको प्रतिक्रिया ‘उत्साहजनक भन्दा कम’ रहेको बताएको छ ।

पछिल्लो प्रस्तावअनुसार छ हप्तासम्म युद्ध रोकिने, गाजामा रहेका करिब ४० महिला र बालबालिकालाई इजरेलले बन्धक बनाएका सयौं प्यालेस्टाइनी कैदीसँग आदानप्रदान गर्ने र दैनिक ५०० सम्म सहायता ट्रक गाजा प्रवेश गर्ने हमासको स्रोतले जनाएको छ ।

हमासका नेता इस्माइल हनियेहले इजरेलले युद्ध अन्त्यको मागलाई सम्बोधन गर्न असफल भएको आरोप लगाएका छन् भने इजरेली प्रधानमन्त्री नेतन्याहूले इजरेलले ‘आफ्ना सबै बन्धकहरूलाई’ घर फर्काउने र गाजा क्षेत्रबाट लडाकूहरूलाई हटाउने दोहोरो लक्ष्य हासिल गर्नुपर्ने बताएका छन् ।