बेइजिङ। अत्यन्त न्यून दरमा अर्बौँ डलर ऋण दिँदा पनि चीनले गम्भीर आर्थिक चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ। उपभोक्ताको भावना ३० वर्ष यताकै न्यून बिन्दुमा छ। उपभोक्ता मूल्य सूचकाङ्क विगत अठार महिनादेखि शून्य वा ऋणात्मक रहेको छ र शेयर र सम्पत्ति दुवैको मूल्य घटिरहेको छ। फलस्वरूप नागरिकहरू सुरक्षित लगानीका लागि सुनतर्फ आकर्षित भएका छन्।

आर्थिक मन्दी र अपस्फीति
चीनको आर्थिक परिदृश्य स्थिरता, मन्दी, अपस्फीति र तरलता पासोद्वारा चिन्हित छ। उच्च मुद्रास्फीतिसँग सङ्घर्ष गरिरहेका र कडा मौद्रिक नीतिहरू लागू गर्ने अन्य देशहरू जस्तो नभई, पीपुल्स बैङ्क अफ चाइना (पीबीओसी) ले खर्च उत्प्रेरित गर्न मुद्रा आपूर्ति बढाउँदै आएको छ। तर सफलता थोरै मात्र मिलेको छ। बजारलाई सहज वित्तले भरिए पनि अपेक्षित आर्थिक प्रवर्द्धन भने हुन सकेको छैन।

जुलाईमा मात्रै, पीबीओसीले दुई वटा विशेष उधारो सत्रहरू आयोजना गर्‍यो। जसले ब्याजदरमा ठूलो कटौती गर्‍यो। दोस्रो सत्रमा, बेइजिङले २.३% को दरमा एक वर्षको लागि २७. ५  बिलियन डलरको ऋण प्रस्ताव गर्‍यो। ३.४% को नीति दर भन्दा धेरै कम। मुद्रा आपूर्तिको यो उच्च स्तरको बाबजुद चीनमा मुद्रास्फीति मे महिनामा ०.२% मात्र थियो। अर्थतन्त्रमा नागरिकहरूको विश्वास घट्दै गएको छ। जसले २०२४ को पहिलो त्रैमासिकमा सुनको बार र सिक्काको खरिदमा ४६% ले वृद्धि भएको छ।

घट्दै सम्पत्ति बजार
चिनियाँ सरकारले आफ्नो झण्डा बोकेको अर्थतन्त्रलाई पुनरुत्थान गर्न महत्त्वपूर्ण कोषहरू इन्जेक्ट गर्दै छ। फेब्रुअरीमा, बेइजिङले बैङ्कहरूलाई रियल इस्टेट क्षेत्रमा १३ ट्रिलियन डलर ऋण प्रभावको  बाबजुद २१४ सहरमा ५ हजार ३ सय ४९ उच्च जोखिमयुक्त घर विकास परियोजनाहरूलाई वित्त पोषण गर्न निर्देशन दिएको थियो। मे महिनामा, केन्द्रीय बैङ्कले राज्य-स्वामित्व भएका उद्यमहरू (एसओई) लाई बिक्री नभएका अपार्टमेन्टहरू किन्न र पहिलो पटक घर खरिद गर्नेहरूका लागि डाउन-पेमेन्ट आवश्यकताहरू कम गर्न बैङ्कहरूलाई ४२ बिलियन डलर प्रस्ताव गरेको थियो।

यी उपायहरूको बाबजुद, आवास बजार गिरावट जारी छ। फ्लोर स्पेस बिक्री, नयाँ घर निर्माण सुरु, निर्माण सम्पन्न र सम्पत्ति लगानी जस्ता प्रमुख सूचकहरू घट्दै गएका छन्। जुलाई २०२४ को लागि एस एन्ड पी रिपोर्टले सम्पत्ति बिक्रीमा १५% वर्ष-दर-वर्ष गिरावटको पूर्वानुमान गरेको छ। जुन १८ ट्रिलियन युआनको २०२१ मा पुगेको उच्चतम बिन्दुको लगभग आधा हो।

संरचनागत समस्या र बैङ्किङ सङ्कट
चीनको कुल गार्हस्थ्य उत्पादनमा करिब एक चौथाइ योगदान गर्ने सम्पत्ति क्षेत्रले समग्र वृद्धिलाई असर गर्दै उल्लेखनीय मन्दीको सामना गरिरहेको छ। निर्यातमा दबाब र कमजोर आन्तरिक उपभोगका कारण उत्पादनले नोक्सानको पूर्ति गर्न सक्दैन। अर्थतन्त्रमा पम्प गरिएको पैसाले माग सृजना गर्न मात्रै नभई वित्तीय प्रणालीमा समेत असर गरिरहेको छ।

चिनियाँ बैङ्कहरू अभूतपूर्व दरमा पतन हुँदै छन्। द इकोनोमिस्टको प्रतिवेदनका अनुसार २४ जुन २०२४ मा समाप्त भएको हप्तामा ४० वटा बैङ्क बेपत्ता भएका छन्। साना बैङ्कहरू खराब कर्जा र सम्पत्ति सङ्कटको जोखिमसँग सङ्घर्ष गरिरहेका छन्। लगभग  ३ हजार ८ सय वित्तीय संस्थाहरू जोखिममा छन्। बेइजिङले ठूला बैङ्कहरूलाई सङ्कटग्रस्त साना बैङ्कहरू अधिग्रहण गर्न बाध्य पारेर, ठूला बैङ्कहरू र विश्वव्यापी वित्तीय प्रणालीको जोखिम बढाउँदै सङ्कटको व्यवस्थापन गरिरहेको छ। फाइनान्सियल स्टेबिलिटी बोर्डले भर्खरै पाँच चिनियाँ बैङ्कहरूलाई आफ्नो "अत्यधिक-ठुलो-असफल" सूचीमा थपेको छ। तिनीहरूको कमजोर सम्पत्ति प्रोफाइल र तिनीहरू असफल भएमा सम्भावित विश्वव्यापी प्रभावलाई प्रतिबिम्बित गर्दछ।

निष्कर्ष
चीनको आर्थिक समस्याहरू बहु आयामिक छन्। जसमा मुद्रास्फीतिको प्रवृत्ति, एक ध्वस्त सम्पत्ति बजार र बैङ्किङ सङ्कट समावेश छ। मुद्रा आपूर्तिमा वृद्धि र ठूलो मात्रामा ऋण दिने लगायतका हालसम्म गरिएका उपायहरूले अपेक्षित आर्थिक पुनरुत्थान गर्न सकेको छैन। बेइजिङले यी चुनौतीहरूको सामना गर्ने क्रममा, विश्वव्यापी वित्तीय प्रणालीमा प्रभावहरू महत्त्वपूर्ण छन्।