काठमाडौँ। नेपाली काँग्रेस; लगानी, पूर्वाधार तथा रोजगार दृष्टिकोण एवं दिगो परियोजना केन्द्रित विशेष समितिले कर्णाली प्रदेशसँग भर्चुअल अन्तरक्रिया गरेको छ। नेपाली काँग्रेसको पार्टी संयन्त्रभित्र केन्द्रित रहेर गरिएको उक्त भर्चुअल अन्तरक्रियामा समितिले अघि बढाएको गरिखाने अभियान, यसका उपलब्धि तथा राष्ट्रव्यापी उद्यमशीलता विकास अभियानको नेतृत्व नेपाली काँग्रेसले लिनुपर्ने विषयमा छलफल भएको थियो।

कार्यक्रममा नेपाली काँग्रेसका केन्द्रीय सदस्य एवं कर्णाली प्रदेश नेपाली काँग्रेस संसदीय दलका नेता जीवनबहादुर शाहीले देशमै उद्यमशीलता विकास गरेर देशका युवा शक्तिलाई रोजगारीको खोजीमा विदेश जानुपर्ने बाध्यता अन्त्य गर्नुपर्ने भन्दै कर्णालीमा उद्यमशीलता विकासका लागि अन्य प्रदेशको भन्दा फरक विधि र व्यवहार अवलम्बन गर्नुपर्ने बताए। उनले कर्णालीमा जडीबुटी, उच्च मूल्यका फलफूल तथा अर्गानीक उत्पादनको सम्भावना रहेको चर्चा गर्दै कर्णालीमा अपार पर्यटकीय सम्भावना रहेको बताए।

‘स्वदेशी पर्यटक रारा पुर्‍याएर मात्र यहाँको पर्यटकीय सम्भावनाको विकास हुँदैन, विदेशी पर्यटक पनि ल्याउनुपर्छ,’ उनले भने, ‘भौतिक पूर्वाधारको न्यूनता र भौगोलिक जटिलता कारण कर्णालीले विकासको समानुपातिक लाभ हासिल गर्न नपाएको उनको भनाइ थियो।

‘कर्णाली प्रदेशमा सरकारले ठुला विकासका आयोजना सञ्चालन, श्रम शक्तिको सीप विकास, उद्यमशील सोचको विकास र उद्यम सञ्चालनमा प्रारम्भिक चरणको साथले उक्त उद्यम व्यवसायको स्थायित्व भई कर्णालीको आर्थिक–सामाजिक विकासमा रूपान्तरण ल्याउनेछ,’ शाहीले भने, ‘यही क्रममा गरिखाने अभियान उद्यमशीलता विकासको एउटा कोशेढुंगा हुनसक्छ ।’ 

कार्यक्रममा सभापतित्व गर्नुभएका समितिका संयोजक एवं सङ्घीय सांसदका सदस्य विनोद चौधरीले कर्णाली भौतिक कनेक्टिभिटीका हिसाबले पछि परेको भए पनि राष्ट्रिय विकासको मूल प्रवाहीकरणमा समावेश गर्न यहाँका अपार सम्भावनाहरूको परिचालन गर्नुपर्ने बताए। स्थानीय सम्भावनाहरूलाई उजागर गरी स्थानीयलाई उद्यमी बनाउने र रोजगारी सिर्जना गर्ने गरिखाने अभियान राष्ट्रव्यापी अभियानको रूपमा अघि बढाइएको भन्दै उनले गरिखाने अभियानमा आबद्ध आकंक्षीहरूलाई उद्यमी बनाउन साझेदार संस्था कर्मभूमि समाजले सीप, पुँजी, प्रविधि तथा बजारसँगको पहुँच स्थापित गर्ने गरी इकोसिस्टम विकासमा काम गरिरहेको बताए। 

२०७७ जेठ ४ मा समिति स्थापना भएपछि उद्यमशीलता विकासका लागि इकोसिस्टम निर्माण गर्ने संयन्त्र तयार गरी प्रदेश १ र २ तथा बागमती र गण्डकी प्रदेश मा ८०० भन्दा बढी परियोजनाले कर्जा सुविधा प्राप्त गर्न आवेदन दिएकोमा १०० ओटाले बैङ्कबाट सहुलियत कर्जा प्राप्त गर्ने क्रममा रहेको चौधरीले बताए। 
जिल्ला–जिल्लामा उद्योग, व्यवसाय गर्ने आकाङ्क्षीहरूको पहिचान, परियोजना निर्माणदेखि उद्यमशीलताको सम्पूर्ण चक्रमा ह्याण्डहोल्डिङ गर्न समितिका साझेदार संस्थाहरूले काम गरिरहेको उनको भनाइ थियो।

चौधरीले आफू शे–फोक्सुण्डो ट्रेकिङमा जाँदा डोल्पो क्षेत्रका स–साना चिया पसललाई स्तरोन्नति गरी लजको रूपमा विकास गर्न सिजी फाउन्डेसनले सहयोग गरेको र त्यी पर्यटकीय सुविधाको रूपमा विकास भएको चर्चा गरेका थिए।

गरिखाने अभियानले अर्को चरणमा लुम्बिनी, कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट परियोजनाका लागि आवेदन लिई सहजीकरण प्रक्रिया अघि बढाउन लागेको छ। यसका लागि कर्मभूमि समाजको वेवसाइट मार्फत् अनलाइन आवेदन दिन सक्ने व्यवस्था पनि गरिएको छ।

कार्यक्रममा नेपाली काँग्रेसका नेता राजीवविक्रम शाहले कर्णाली प्रदेश हरेक आर्थिक, राजनीतिक लगायत हरेक पहुँचका हिसाबले कर्णाली पछाडि परेको हुँदा उद्यमशीलता विकासका कार्यक्रममा कर्णालीलाई फरक व्यवहार गर्नुपर्ने बताए।

कार्यक्रममा समितिका सल्लाहकार एवं राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्व उपाध्यक्ष डा. गोविन्दराज पोखरेलले गरिखाने अभियानको महत्त्व र यसले सिर्जना गर्ने रूपान्तरणका बारेमा चर्चा गरे। त्यस्तै, गरिखाने अभियानका सिइओ योगराज शर्मा कँडेलले गरिखाने अभियान र कर्मभूमि समाजबाट हालसम्म भएका उपलब्धिबारे जानकारीमूलक प्रस्तुति दिएका थिए। 

कार्यक्रममा समितिका सहसंयोजकहरू इन्द्र बानियाँ र उमेश श्रेष्ठले गरिखाने अभियानले मुलुकमा उद्यमशीलता विकास गरी उत्पादन र रोजगारीका क्षेत्रमा ठुलो रूपान्तरण ल्याउने भन्दै यसलाई नेपाली काँग्रेसका हरेक संयन्त्रले राष्ट्रिय एजेन्डा निर्माण गरी देशव्यापी रूपमा अघि बढाउनुपर्ने धारणा राखे।

कार्यक्रममा कर्णाली प्रदेशबाट प्रतिनिधित्व गर्ने नेताहरू, क्षेत्रीय र जिल्ला सभापतिहरूले समेत मन्तव्य राखेका थिए। कार्यक्रमका लागि शुभकामना सन्देश पठाउँदै नेपाली काँग्रेसका महामन्त्री पूर्णबहादुर खड्काले ख्यातिप्राप्त उद्योगपति विनोद चौधरीको नेतृत्वमा सञ्चालन भएको गरिखाने अभियानको पूर्ण सफलताको कामना राखेका थिए।

आकस्मिक रूपमा नेपाली काँग्रेसको केन्द्रीय समितिको बैठकमा उपस्थित हुनुपर्ने भएपछि आफ्नो अनुपस्थितिमा उनले कर्णाली प्रदेशका बेरोजगार युवाहरूले गरिखाने कार्यक्रममा सहभागी भई त्यसबाट उक्त ठाउँको आर्थिक–सामाजिक विकासमा भूमिका निर्वाह गर्न सकुन् भनी शुभकामना सन्देश पठाएका थिए।