चीनद्वारा राष्ट्रिय सुरक्षालाई ध्यानमा राख्दै दुर्लभ पृथ्वी प्रशोधन प्रविधिको निर्यातमा प्रतिबन्ध

एजेन्सी,

प्रकाशित २०८० पुष ६ शुक्रबार

बेइजिङ। विश्वको दुर्लभ पृथ्वीको शीर्ष प्रोसेसर चीनले बिहीबार महत्त्वपूर्ण सामग्रीहरू निकाल्न र अलग गर्ने प्रविधिको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ। धेरै रणनीतिक धातुहरूमा आफ्नो प्रभुत्व जोगाउनका लागि चीनले पछिल्लो कदम चालेको विश्लेषण भइरहेको छ।

उक्त प्रविधि दुर्लभ पृथ्वीका चुम्बकहरू बनाउन प्रयोग हुने १७ धातुहरूको समूह हो, जसले विद्युतीय सवारी, पवन टर्बाइन र इलेक्ट्रोनिक्समा प्रयोगको लागि शक्तिलाई गतिमा परिणत गर्दछ।

जब पश्चिमी देशहरूले आफ्नै दुर्लभ पृथ्वी प्रशोधन कार्यहरू सुरु गर्न खोजिरहेको समयमा यो प्रतिबन्ध लगाइएको हो। यसले 'हेभी रेयर अर्थ' मा सबैभन्दा ठूलो प्रभाव पार्ने अपेक्षा गरिएको छ। विद्युतीय मोटर, चिकित्सा उपकरण र हतियारहरूमा प्रयोग हुने, जहाँ चीनको भर्चुअल एकाधिकार छ।

'यो एक स्पष्ट कल हुनुपर्दछ कि मूल्य शृङ्खलाको कुनै पनि भागमा चीनमा निर्भरता दिगो छैन,' भूराजनीतिक परामर्श फर्म होराइजन एडभाइजरीका सह-संस्थापक नाथन पिकार्सिकले भने।

चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले गत डिसेम्बरमा आफ्नो 'निर्यातबाट प्रतिबन्धित टेक्नोलोजीहरूको सूची' मा टेक्नोलोजी थप्ने सम्भावित कदममा जनमत खोजेको थियो।

यसले दुर्लभ पृथ्वी धातु र मिश्र धातु सामग्रीको लागि उत्पादन प्रविधिको साथै केही दुर्लभ पृथ्वी चुम्बकहरू तयार गर्ने प्रविधिको निर्यातमा पनि प्रतिबन्ध लगाएको हो।

महत्त्वपूर्ण खनिजहरूको नियन्त्रणलाई लिएर पश्चिमाहरूसँगको बढ्दो लडाइमा चीनले यस वर्ष धेरै धातुहरूको निर्यातलाई निर्देशित गर्ने नियमहरू कडा बनाएको छ।

यसले चिप बनाउने सामग्री ग्यालियम र जर्मेनियमको लागि अगस्टमा निर्यात अनुमतिहरू पेश गर्‍यो। 'चीन आफ्नो बजार प्रभुत्व कायम राख्न प्रेरित छ,' अमेरिकी दुर्लभ अर्थको सीईओ डन स्वार्ट्जले भने, 'जसले वायोमिङमा दुर्लभ पृथ्वीको खानी र प्रशोधन सुविधा विकास गरिरहेको छ।'