arrow

चिनियाँ राष्ट्रपति सीको 'चीन सपना' चकनाचुर हुन थालेको हो ?

logo
एजेन्सी,
प्रकाशित २०८० पुष २३ सोमबार
china-president-xi-jinping-un-council.jpg
तस्बिर : फाइल

बेइजिङ। चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका महासचिव तथा जनवादी गणतन्त्र चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङ नेतृत्वको चीन पछिल्लो समय ओरालो यात्रामा छ। सन् २०१३ मा उनले सत्ता सम्हाल्दा राष्ट्रपति सीले छोएको सबै कुरा चीनको फाइदाको लागि सुनमा परिणत हुने विश्वास गरिएको थियो।

तर, माओ त्सेतुङपछिको सबैभन्दा बढी केन्द्रित शक्ति जम्मा गरिसकेपछि चीनको सर्वोच्च नेता सीले छुने धेरैजसो कुरा अहिले धुलोमा परिणत भएको देखिन्छ। सामुद्रिक छिमेकीसँगको घृणित सम्बन्ध, ट्यांकिङ अर्थतन्त्र, अमेरिकासँगको तीव्र प्रतिस्पर्धा, चीनका नागरिकहरूबीचको निराशा, विभिन्न बहानामा हुने बन्दोलनजस्ता कुराहरूले अहिले चीनमा असन्तुष्टि र विभाजन बढ्दै गएको देखिन्छ।

चिनियाँ सेनामा बढ्दो अहम् र उच्च राजनीतिक नेतृत्वको नैतिक पतन हुने गतिविधिमा संलग्न तथा भ्रष्टाचारका गतिविधिहरूमा संलग्नताले राष्ट्रपति सीको कार्यक्षमतामाथि प्रश्न उठ्न थालेको छ। चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी (सीसीपी) ले एक दशक लामो भ्रष्टाचार विरोधी अभियान, जनसाङ्ख्यिक चुनौतीहरू, एक स्वतन्त्र ताइवान जसले वशमा रहन अस्वीकार गर्‍यो, र चीनको आत्म केन्द्रित नीतिहरू विरुद्ध विश्वभरबाट समेत उनको आलोचना गरिएको छ।

ब्लूमबर्गले जनवरी ७ मा अमेरिकी गुप्तचर समुदायबाट भ्रष्टाचारले पीपुल्स लिबरेसन आर्मी (पीएलए) को तयारीलाई गम्भीर रूपमा बाधा पुर्‍याइरहेको छ भनी बमशेल आरोपहरू समावेश गरेको एक रिपोर्ट प्रकाशित गर्‍यो। उदाहरणका लागि, स्रोतहरूले दाबी गरे कि मिसाइलहरू इन्धनको सट्टा पानीले भरिएको थियो, र चीनको नयाँ ब्यालिस्टिक मिसाइल क्षेत्रहरूमा धेरै ह्याचहरू थिए जसले सही रूपमा काम गर्दैनन्, जसले गर्दा तिनीहरूको प्रक्षेपण गर्ने क्षमतालाई असर गरेको छ।

समाचारमा त्यहाँ कसरी मिसाइलहरू 'पानीले भरिएको' हुन सक्छ भनेर अनुमान गरिएको छ, विशेष गरी धेरैजसो चिनियाँ ब्यालिस्टिक मिसाइलहरू ठोस इन्धन भएका छन्। एउटा सम्भावना यो हो कि पोस्ट-बूस्ट सवारी साधनहरू, जसले अन्तरमहाद्वीपीय ब्यालिस्टिक क्षेप्यास्त्रहरूको बर्नआउट पछि वारहेडहरू छोड्छ, तरल हाइपरगोलिक प्रोपेलेन्टहरूले भरिएको हुन्छ। यी पोस्ट-बूस्ट सवारी साधनहरूले तिनीहरू लीक-प्रूफ छन् भनेर प्रमाणित गर्न कम्पन परीक्षणहरू पास गर्नुपर्छ, र यो सम्भवतः गैर-विषाक्त सरोगेट सामग्रीहरू प्रयोग गरेर गरिन्छ।

सम्भावित रूपमा, केही पोस्ट-बूस्ट सवारी साधनहरूले तिनीहरूको स्वीकृति परीक्षणहरू पास गरे तर पीएलए रकेट फोर्सद्वारा तैनाथ गर्दा कहिल्यै निकासी र प्रोपेलेन्टहरूले भरिएका थिएनन्। यस्तो त्रुटि पत्ता लगाउन ६-७ वर्ष लाग्न सक्छ, जबसम्म मिसाइलहरू विस्तृत निरीक्षणबाट गुज्रनेछन्।

ब्लूमबर्ग लेखमा उठाइएका दाबीहरूलाई सन्दर्भ गर्दै एसिया सोसाइटी नीति संस्थानका विदेश नीति र राष्ट्रिय सुरक्षाका लागि वरिष्ठ फेलो लाइल मोरिसले टिप्पणी गरे, 'केवल दुई अवस्थाको सङ्गममा हुन्छ: पहिलो द्रुत सैन्य आधुनिकीकरण बेन्चमार्कहरू हिट गर्न दबाब। र दोस्रो स्थानिक भ्रष्टाचार। अझै पनि, यसमा छक्कलाग्दो कुरा सन् २०२४ मा पीएलएमा यस्ता गम्भीर गल्तीहरू फेला पार्न सकिन्छ।'

विश्वको शक्तिशाली बन्ने उद्देश्यका साथ सुरु गरिएको सी जिनपिङको 'चीन सपना' मा यस्ता अनैतिक र अवाञ्‍चित गतिविधि र बढ्दो भ्रष्टाचारका कारण चकनाचुर हुने सम्भावना बढ्दै गएको उल्लेख गरिएको छ।



लोकप्रिय समाचार
लोकप्रिय समाचार
नयाँ