परजीवी रोगको नियन्त्रण र उन्मूलनका लागि कार्ययोजना जारी

हाम्रा कुरा

प्रकाशित २०८१ वैशाख ३० आइतबार

काठमाडौँ । चिनियाँ अधिकारीहरूले आगामी केही वर्षहरूमा प्रमुख परजीवी रोगहरूको नियन्त्रण र उन्मूलनका लागि लक्ष्य र समयतालिकाबारे कार्ययोजना जारी गरेका छन् ।

परजीवी सङ्क्रमणहरू शरीरमा बस्ने र प्रजनन गर्ने परजीवीहरूको कारणले हुने कुनै पनि रोग वा अवस्थाहरू हुन्। परजीवीहरू जीवलाई बाँच्नका लागि आवश्यक पोषक तत्वहरू प्राप्त गर्न अर्को जीवित चीज चाहिन्छ ।

परजीवी सङ्क्रमणले प्रायः आन्द्राको रोग निम्त्याउँछ जसमा पखाला र बान्ता जस्ता लक्षणहरू हुन्छन् ।

राष्ट्रिय रोग नियन्त्रण तथा रोकथाम प्रशासनसहित १५ सरकारी विभागद्वारा जारी गरिएको सन् २०२४ देखि सन् २०३० को अवधिका योजनामासन् २०२५ सम्म ‘इचिनोकोकोसिस’को प्रकोप भएका ५० प्रतिशतभन्दा बढी ‘काउन्टी’हरूले महामारी नियन्त्रण मापदण्डहरू पूरा गर्नुपर्ने प्रावधान राखिएको ।

सन् २०२५ सम्ममा प्रमुख जिल्लाहरूमा कालाजारको प्रकोप दर प्रतिदश हजारमा एकभन्दा तल नियन्त्रण गरिनुपर्ने छ । सन् २०२५ र सन् २०३० सम्म प्रमुख प्रान्तहरूमा कलेजोको सङ्क्रमण दर क्रमशः पाँच प्रतिशत र १५ प्रतिशतले घटाउनुपर्नेछ योजनाले देखाएको छ ।

सन् २०३० को देशको रूपरेखाले सन् २०३० सम्ममा सबै काउन्टीहरूले ‘इचिनोकोकोसिस’ जस्ता प्रमुख परजीवी रोगहरूको प्रकोपलाई मूलरूपमा नियन्त्रण गर्ने प्रस्ताव गरेको छ ।

इचिनोकोकोसिस एक परजीवी रोग हो जुन इचिनोकोकस जातका साना टेपवार्म्सको सङ्क्रमणले हुन्छ । सङ्क्रमित कुकुरको मल पदार्थबाट दूषित भएको माटो, पानी वा खानाको आकस्मिक उपभोगबाट मानिसमा सर्ने सबैभन्दा सामान्य मोड हो । माटोमा जम्मा भएका इचिनोकोकस अण्डाहरू एक वर्षसम्म टिक्न सक्छन् ।

रोकथाम र नियन्त्रण लक्ष्यहरू प्राप्त गर्न योजनाले लक्षित रोकथाम र नियन्त्रण रणनीतिहरू र उपायहरू निर्दिष्ट गर्दछ । यसमा सङ्क्रमण स्रोतहरूको नियन्त्रणलाई सुदृढ पार्ने र मध्यवर्ती होस्टहरूको व्यवस्थापन बढाउने समावेश छ ।