काठमाडौं । सिकोया भेन्चर क्यापिटल फर्मले भारत र दक्षिणपूर्वी एसियामा लगानी गर्न २.८५ अर्ब अमेरिकी डलर लगानी जुटाएको छ । याे रकम उक्त क्षेत्रको लागि समर्पित सबैभन्दा ठूलो कोष हो ।

यसले भारतको लागि २ अर्ब डलर छुट्याएको छ । बाँकी लगानी दक्षिणपूर्वका नयाँ र विकास चरणमा रहेका स्टार्टअपहरुमा लगाउने भएको छ । कम्पनीले मंगलबार एक ब्लग पोस्टमार्फत यस्तो जानकारी दिएको हो । यससँगै कोषले संकलन गरेको दक्षिण एशिया केन्द्रीत लगानी ९ अर्ब डलर भन्दा बढी पुगेको छ ।

सिकोयाले दक्षिणपूर्वी एसियाका लागि समर्पित लगानीको घोषणा गरेको यो पहिलो पटक हो। हालसम्म यसले आफ्नो भारत अन्तर्गतको कोषबाट यस क्षेत्रका स्टार्टअपहरूमा लगानी गर्दै आएको थियो ।

'भारत र दक्षिणपूर्वी एसियाभरिका उदीयमान अर्थतन्त्रहरू र द्रूत रूपमा परिवर्तन भइरहेको समाजहरूमा अब हाम्रो समय आएको छु भन्ने बलियो भावना छ,' सेकोइयाले ब्लगमा भनेको छ, 'आगामी दशकमा यस क्षेत्रबाट क्षेत्रीय र विश्वव्यापी पदचिह्नका साथ धेरै ठूला कम्पनीहरू देखा पर्नेछन् ।'

क्यालिफोर्नियामा आधारित कोष प्रबन्धकले २००६ मा भारतमा विस्तार गरेपछि यसले स्वदेशी निजी इक्विटी कोष वेस्टब्रिजलाई अवशोषित गरेको थियो ।

तर, वेस्टब्रिजका संस्थापकहरूले लगानी रणनीतिमा असहमति पछि वेस्टब्रिज ब्रान्ड फेरि लन्च गर्न २०११ मा सिकोया छोडेका थिए ।

सार्वजनिक बजार र विरासत व्यवसायहरूमा उनीहरूको रुचि युवा प्रविधि कम्पनीहरूमा लगानी गर्ने सिकोयाको प्लेबुकको विपरीत थियो।

२०१८ को प्रारम्भमा थप तीन जना प्रबन्ध निर्देशकहरूले लगानी रणनीतिको बारेमा असहमतिको कारण फेरि नयाँ कोष शुरु गर्न सिकोया छोडेपछि यसको फेरि पुनःसंरचना भएको थियो ।

भारतमा सिकोयाले लगभग २५ युनिकोर्नलाई समर्थन गरेको छ । सिकोयाले स्टार्टअप, ईकमर्स कम्पनी मेसो, वित्तीय सेवा प्रदायकहरू क्रेडिट, पाइन ल्याब र डिजिट इन्स्योरेन्स, शिक्षा स्टार्टअपहरू बाइजुस, अनएकेडेमी र इरुडिटस, सफ्टवेयर एज ए सेवा कम्पनी फ्रेशवर्क्स र पोलिगन एवं कोइनस्वीच कुबेर जस्ता वेब ३ स्टार्टअपहरूलगायतमा झन्डै १ अर्बको लगानी गरेको छ ।

दक्षिणपूर्वी एसियामा व्यापारको लागि लगानी खोल्ने पहिलो भारतीय कोषसमेत सन् २०१२ मा सिकोया बनेको थियो । यस क्षेत्रमा गोजेक, टोकोपेडिया, वन च्याम्पियनशिपजस्ता स्टार्टअपहरुमा यसले लगानी गरेको थियो।

'गहिरो बजार, उच्च उपभोग शक्ति, सहयोगी नियमहरू र उच्च प्रतिभा घनत्वको साथ हामी भारत र दक्षिणपूर्व एसियामा सधैं एक रोमाञ्चक मोडमा छौं,' फर्मले भनेको छ ।

सिकोयाको पछिल्लो कोष सङ्कलनले भारतमा अन्य उद्यम पूँजी खेलाडीहरुको लगानीलाई शून्य पारिदिएको छ । भारत सम्बद्ध अर्को सिलिकन भ्याली भेन्चर फर्म एक्सेल, फ्लिपकार्टको पहिलो लगानीकर्ताले मार्चमा  ६५० मिलियन अमेरिकी डलर लगानी जुटाएको थियो ।

जबकि पेटीएमको प्रारम्भिक समर्थन गर्ने एलिभेसन क्यापिटलले अप्रिलमा ६७० मिलियन जुटाएको थियो । फर्मको लागि चुनौतीपूर्ण समयमा सिकोयाले पछिल्लो कोष जुटाएको हो ।

भारत र दक्षिणपूर्व एसियामा यसका केही प्रमुख लगानीहरू कर्पोरेट सुशासनका चुनौतीहरूसँग जुधिरहेका छन्, जसले कम्पनीबाट संस्थापकहरूलाई हटाएको छ ।

यसकाे उदाहरण भारतीय वित्तीय सेवा युनिकर्न भारतपेका संस्थापक अशनीर ग्रोवर र सिकोइयाका पूर्व कार्यकारी र सिंगापुरको आपूर्ति श्रृंखला स्टार्टअप जिलिंगोका दुई संस्थापकमध्ये एक अंकिती बोस रहेका छन् ।

सिकोयाको भारतीय लगानीमध्ये एक सामाजिक वाणिज्य स्टार्टअप ट्रेल पनि कथित वित्तीय अनियमितताको लागि छानबिनमा छ।

अप्रिलमा एक ब्लग पोस्टमार्फत सिकोयाले आरोपहरूलाई गम्भीर र गलत भएको बताएको थियो ।