काठमाडौँ । अमेरिकी अन्तरिक्ष ऐजेन्सी नासाको ‘म्यागेलन मिसन’बाट प्राप्त तथ्याङ्कको विश्लेषण गरेर वैज्ञानिकहरूले सन् १९९० को शुरुमा शुक्र ग्रहमा विष्फोट भएका दुईवटा ज्वालामुखी पत्ता लगाएका छन् ।
दक्षिणी क्यालिफोर्नियामा नासाको जेट प्रोपल्सन प्रयोगशालाद्वारा प्रबन्धित म्यागेलन मिसनले सन् १९९० देखि सन् १९९२ सम्म शुक्रको सतहको ९८ प्रतिशत नक्साङ्कन गरेको थियो । यसले उत्पन्न गरेका तस्बिरहरू आजसम्म शुक्रको सबैभन्दा विस्तृत छन् । ।
यो नवीनतम खोजले म्यागेलनको सिन्थेटिक एपर्चर राडारबाट छविहरूको ऐतिहासिक सन् २०२३ खोजमा आधारित छ । यसमा शुक्रको भूमध्य रेखा नजिकको ज्वालामुखी माट मोन्ससँग सम्बन्धित भेन्टमा परिवर्तनहरू भएको पत्ता लगोको थियो । राडार छविहरू ग्रहमा हालैको ज्वालामुखी विस्फोटको पहिलो प्रत्यक्ष प्रमाण साबित भयो ।
समयसँगै म्यागेलन राडार छविहरू तुलना गरेर अन्वेषकहरूले शुक्र ग्रहको उपसतहबाट पग्लिएको चट्टानको बहिर्गमनले भेन्टको क्रेटर भरेको र भेन्टको ढलानहरू तल झरेको परिवर्तनहरू फेला पारेका छन् ।
सन् १९८९ मेमा प्रक्षेपण गरिएको म्यागेलन शुक्रको सम्पूर्ण सतहको छवि बनाउने पहिलो अन्तरिक्ष यान रहेको र यसले ग्रहको बारेमा धेरै खोजहरू गर्यो । सन् १९९४ मा यो शुक्रको वायुमण्डलमा डुबेर जलेको भए पनि यसले डाटा सङ्कलन गरिरहेको थियो ।
वैज्ञानिकहरूले ग्रहको भित्री भागले यसको क्रस्टलाई कसरी आकार दिन सक्छ, यसको विकासलाई गति दिन सक्छ र यसको रहने क्षमतालाई असर गर्न सक्ने भनेर बुझ्न सक्रिय ज्वालामुखीहरूको अध्ययन गर्छन् । शुक्रमा भर्खरैको ज्वालामुखीको खोजले ग्रहको इतिहास र किन यसले पृथ्वीभन्दा फरक विकासवादी मार्ग लियो भन्ने बारे मूल्यवान अन्तरदृष्टि प्रदान गर्ने नासाले जनाएको छ ।
