काठमाडौं। अष्ट्रेलियाको एक थिंक ट्याङ्कले वैज्ञानिक र अनुसन्धान सफलताको दौडमा पश्चिमी लोकतन्त्रहरूलाई पछि पार्दै चीनले ४४ वटा महत्वपूर्ण प्रविधिमध्ये ३७ मा विश्वको नेतृत्व गरेको खुलासा गरेको छ।

डिफेन्स अथवा प्रतिरक्षा, अन्तरिक्ष, रोबोटिक्स, ऊर्जा, वातावरण, बायोटेक्नोलजी, आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई), उन्नत सामग्री र प्रमुख क्वान्टम टेक्नोलोजीमा आफ्नो प्रभुत्व कायम राख्दै चीन विश्वको शीर्ष प्रविधि महाशक्ति बन्ने स्थितिमा रहेको अष्ट्रेलियाली रणनीतिक नीति संस्थान(एएसपीआई)ले जनाएको हो।

बिहीबार सार्वजनिक अष्ट्रेलियाली रणनीतिक नीति संस्थान (एएसपीआई)को क्रिटिकल टेक्नोलोजी ट्र्याकर प्रतिवेदन अनुसारका अनुसार चीनको प्रभुत्वमा रहेका प्रमुख क्षेत्रहरू ड्रोन, मेसिन लर्निङ, विद्युतीय ब्याट्री, आणविक ऊर्जा, फोटोभोल्टिक, क्वान्टम सेन्सर र महत्वपूर्ण खनिज निकासी रहेको छ।

एएसपीआईका अनुसार केही क्षेत्रहरूमा चीनको यति बलियो प्रभुत्व छ कि ती निश्चित प्रविधिहरूका लागि विश्वका शीर्ष १० प्रमुख अनुसन्धान संस्थानहरू चीनमा नै रहेका छन् ।

एएसपीआईका अनुसार संयुक्त राज्य अमेरिकाको प्रभुत्व स्पेस लञ्च सिस्टम र क्वान्टम कम्प्युटिङसहित केवल सात वटा प्रविधिमा मात्रै रहेको छ।

एएसपीआईले अष्ट्रेलिया, युनाइटेड किंगडम र अमेरिकी सरकारहरू, साथै रक्षा र प्राविधिक उद्योगहरू सहित निजी क्षेत्रका स्रोतहरूबाट पैसा पाउने गर्छ।

बेलायत र भारत ४४ टेक्नोलोजी मध्ये २९ मा प्रभुत्व कायम गर्दै शीर्ष पाँच देशमा परेका छन्। यस्तै दक्षिण कोरिया र जर्मनी पनि क्रमशः २० र १७ प्रविधिमा प्रभुत्व कामय गर्दै शीर्ष पाँचमा परेको प्रतिवेदनमा जनाइएको छ।

एएसपीआईका अनुसार महत्वपूर्ण टेक्नोलोजीहरूमा चीनको बढ्दो पराक्रम दीर्घकालीन नीति योजनाको फल भएको जनाएको छ। आफूलाई शक्तिशाली र नविनतामा खुबी भएको भन्ने पश्चिमा मुलुकहरुका लागि यो कडा झड्का भएको थिंक ट्याङ्कको भनाइ छ।

'लामो अवधिमा चीनको अग्रणी अनुसन्धान स्थितिको अर्थ यो हो कि यसले लगभग सबै क्षेत्रहरूमा हालको प्राविधिक विकासमा मात्र नभई भविष्यमा अवस्थित टेक्नोलोजीहरूमा पनि उत्कृष्टता हासिल गरेको छ,' एएसपीआईले प्रतिवेदनसँगको टिप्पणीमा भनेको छ।

थिंक ट्याङ्कले पश्चिमी देशहरू र तिनीहरूका साझेदारहरू र सहयोगीहरूका लागि २३ वटा सिफारिसहरू राखेको छ। ती सिफारिसहरुमा अनुसन्धान र विकास (आरएण्डडी) कोषको लागि सार्वभौम सम्पत्ति कोष स्थापना गर्ने, टेक्नोलोजी भिसाको सुविधा, फ्रेन्ड्स शोरिङ र राष्ट्रहरू बीच आरएण्डडी अनुदानहरू र नयाँ सार्वजनिक निजी साझेदारीहरू जस्ता कुराहरु रहेका छन्।

अमेरिका र चीन शक्ति र प्रभावको लागि चर्को प्रतिस्पर्धामा छन् जसले उनीहरूको अर्थतन्त्रलाई अलग पार्न उत्प्रेरित गरेको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनको प्रशासनले चीनको प्राविधिक उद्योगलाई रोक्न र घरेलु उत्पादनलाई पुनर्स्थापित गर्ने उद्देश्यले निर्यात नियन्त्रण र कर प्रोत्साहनहरूको राफ्ट सार्वजनिक गरेका छन्।

चीनको विकासलाई लगाम गर्न चाहने अमेरिकाको वाणिज्य विमागले बिहीबार मात्रै चीनको आनुवंशिकी (जेनेटिक) कम्पनी बीजीआई र क्लाउड कम्प्युटिङ फर्म इन्स्परका एकाइहरूलाई चिनियाँ सेनालाई सहयोग गरेको र सरकारी निगरानीलाई सहजीकरण गरेको आरोपमा ट्रेड कालोसूचीमा राखेको छ।