भुटानमा साना गाउँका किसानहरूको सिचाइ समस्या समाधान हुँदै

एजेन्सी,

प्रकाशित २०७९ फागुन २३ मंगलबार

नयाँ दिल्ली। भुटानका किसानहरूका लागि सबैभन्दा ठूलो चुनौती भनेको खेतीपातीका लागि पर्याप्त पानी उपलब्ध गराउनु हो। लामो समयदेखि भुटानको दुर्गम जिल्ला ट्रसिगाङको लेफु गाउँका किसानको अवस्था अहिले भने समाधान भएको छ।

गाउँलेहरूले एउटा सरल समाधान फेला पारेका छन्, उनीहरूले खाडल खने र तारपालको पोखरीबाट पानी भण्डारण गर्दै सिचाइको कामलाई अघि बढाएका छन्।

यो कम लागतको विधि प्रयोग गरेर, किसानहरू सुख्खा जाडो महिनाहरूमा पनि तरकारी खेती गर्न सक्षम भएका छन्। गत वर्ष धेरै खेती गर्न नसकेको गाउँले शचा दोर्जीले अझै पनि झण्डै आठ हजार नाफा कमाएको बताइन्। 'यो वर्ष, मैले मेरो तरकारी खेती बढाएको छु, र म अझै विस्तार गर्ने योजनामा छु।'

कृषि अनुसन्धान तथा विकास केन्द्र (एआरडीसी) ले गाउँलेहरूलाई यसबारे जानकारी गराएपछि २०२१ मा मात्रै पानी भण्डारण गर्ने यो नयाँ विधि सुरु भएको थियो। वर्षाको पानी सङ्कलन गर्नुका साथै किसानले कहिलेकाहीँ खानेपानीको पानीले पोखरी भर्ने गरेका छन्।

मानिसहरूले तिरपाल पोखरीहरू प्रयोग गर्न सुरु गर्नु अघि, तिनीहरूले आफ्नो बगैँचाको कामको लागि भूमिगत पानीको प्रयोग गर्थे। तर सबैका लागि पर्याप्त नभएको उनीहरूको भनाइ छ।

'पहिले हामीसँग यहाँ पानी थिएन र हामी केही खेती गर्न सक्दैनौँ। हामीसँग पर्याप्त पिउने पानी पनि थिएन। यो ठूलो समस्या थियो। तरकारी बेचेर आठ हजारदेखि नौ हजारसम्म मात्रै ल्याउँथेँ। तर, गत वर्ष करिब २५ हजार कमाएको छु,’ अर्का गाउँले ल्हामो युडेनले भने।

किसानहरूले विभिन्न प्रकारका तरकारीहरू उब्जाउँछन्, तर तिनीहरू प्रायः सिमी र शतावरी खेती गर्छन्।

प्राविधिक विशेषज्ञताको अलावा, वाङ्दुउ फोड्रङको एआरडीसीले किसानहरूलाई तिरपालको पाना र पानीका पाइपहरू निःशुल्क उपलब्ध गराएको छ।