नयाँदिल्ली । भुटानका गृह तथा सांस्कृतिक मामिला मन्त्री एचई उग्येन दोर्जीले भारतले जी–२० मुलुकको अध्यक्षता गर्नु भुटानसहित सम्पूर्ण दक्षिण एसियाका लागि गर्वको विषय भएको बताएका छन् । पूणेमा चौथो  वाई–२० परामर्श बैठकको पूर्वसन्ध्यामा सांस्कृतिक साँझको उद्घाटन गर्दै मन्त्रीले यस्तो टिप्पणी गरे । वाई–२० सबै जी–२० सदस्य देशहरूका युवाहरूको लागि विभिन्न मुद्दाहरूमा संवाद गर्ने फोरम हो ।

द भुटान लाइभका अनुसार भारत र भुटानबीच विशेष द्विपक्षीय सम्बन्ध छ। भुटानले विदेशी सरकारहरूलाई अनुदान र ऋण अन्तर्गत परराष्ट्र मन्त्रालयको लागि छुट्याइएको बजेटको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण हिस्सा छ । बजेट योजनाअन्तर्गत भुटानले २,४००.५८ करोड प्राप्त गर्नेछ । जसमध्ये एक हजार ६३२.२४ करोड अनुदानु र ७६८.३४ करोड ऋण को एक भाग हुनेछ।

भुटानले स्वास्थ्य, डिजिटाइजेसन र अन्य क्षेत्रका धेरै विकास परियोजनाका लागि भारतबाट आर्थिक सहयोग पाउनेछ । भुटान शाही सरकार र भारत सरकार बीच १२ औं पञ्चवर्षीय योजनाको लागि पाँचौं भुटान–भारत साना विकास परियोजना उच्च प्रभाव सामुदायिक विकास परियोजना समितिको बैठक २८ फेब्रुअरी मा थिम्पुमा सम्पन्न भएको छ । 

समितिले भुटानका २० जोङखाग र ४ थ्रोम्देसमा सञ्चालित ५२४ आयोजनाको प्रगतिको समीक्षा गर्दै खानेपानी, सहरी पूर्वाधार, कृषि सडक, सिँचाइ मार्ग, पुल, स्वास्थ्य र शिक्षा पूर्वाधार जस्ता क्षेत्रमा स्थानीय सरकारका लागि रु ८५० करोड स्वीकृत गरेको छ । भुटानका युवाहरूलाई राष्ट्र निर्माणमा सहभागी हुन मद्दत गर्न भारतले ग्याल्सुङ आयोजनालाई १०० करोडको प्रारम्भिक अनुदान सहयोग पनि प्रदान गरेको छ ।

भुटानका लागि भारतीय राजदूत सुधाकर दलेलाले एक विशेष समारोहमा उक्त अनुदान हस्तान्तरण गरेका हुन् । भारतले आफ्नो ‘छिमेकी पहिलो नीति’ अन्तर्गत भुटानसँगको विकास सहायता साझेदारीलाई निरन्तरता दिने अपेक्षा गरिएको छ किनभने थिम्पूले आफ्नो विकास एजेन्डालाई निरन्तरता दिनेछ । भुटान लाइभका अनुसार भारतले जी २० को अध्यक्षता धारण गर्दा विकासोन्मुख देशहरूमा महत्त्वपूर्ण एजेन्डाहरू ल्याउनेछ ।

अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूको सुधार, स्वास्थ्य, शिक्षा, लैङ्गिक, जलवायु र वातावरणमा ध्यान दिनु पर्ने विषयहरू हुन् । भारतको विदेश नीतिले सधैं आफ्नो ‘छिमेकी पहिलो’ नीतिलाई हाइलाइट गरेको हुनाले, यसले क्षेत्रको बृहत्तर हितलाई ध्यानमा राखेर एजेन्डाहरू अगाडि बढाउन जी२० अध्यक्षको अधिकतम उपयोग गर्नेछ ।

भारतको बढ्दो स्टार्टअप इकोसिस्टमले भुटानलाई फाइदा पुर्याउँछ किनकि यसले उदीयमान उद्यमीहरूलाई भुटान–भारत स्टार्टअप शिखर सम्मेलन मार्फत अनुभवी व्यवसायीहरूबाट सिक्ने थप अवसरहरू प्रदान गर्ने भुटान लाइभले रिपोर्ट गरेको छ । 

हालैका वर्षहरूमा भारत सरकारले दुई देशको स्टार्टअप इकोसिस्टमहरू जोड्न भुटानसँग सक्रिय रूपमा संलग्न भएको छ।