रियासी। सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण उदमपुर-श्रीनगर-बारामुल्ला-रेल लिङ्क परियोजना अन्तर्गत जम्मू र काश्मीरको केन्द्र शासित प्रदेशको रियासी जिल्लामा अन्जी पुल निर्माण भइरहेको छ। यो पुल जम्मुबाट करिब ८० किलोमिटरको दूरीमा छ। 

अन्जी खाड ब्रिज जम्मु र काश्मीरको कटरा र रियासी जोड्ने भारतीय रेलवेको देशको 'पहिलो केबल-स्टेड ब्रिज' हो। यो पुल उधमपुर-श्रीनगर-बारामुल्ला रेल लिङ्क परियोजनाको राष्ट्रिय परियोजनाको एक हिस्सा हो।

यो पुल हिमालयका युवा फोल्ड पहाडहरूमा अवस्थित छ, जसमा गल्ती, तह र थ्रस्टका रूपमा अत्यन्त जटिल, नाजुक र डरलाग्दो भू वैज्ञानिक विशेषताहरू छन् र साथै यस क्षेत्रको भूकम्पीय प्रवीणता पनि छ। मुख्य स्प्यानको एउटा जगलाई समर्थन गर्ने पहाडका ढलानहरू ठाउँको कमीका कारण कटराको छेउमा विशेष हाइब्रिड फाउन्डेसनद्वारा स्थिर गरिएको छ।

४० मिटर गहिरो हाइब्रिड फाउन्डेशन, केन्द्रीय तटबन्ध र सहायक भायाडक्ट सहितको मुख्य पाइलन सहित पुलको मुख्य भाग श्रीनगरको छेउमा सम्पन्न भयो। पुलको कुल लम्बाइ ७२५.२५ मिटर छ। निर्माणको सहजता र सामान्य साइट अवस्थालाई ध्यानमा राख्दै, पुललाई ४ भागमा विभाजन गरिएको छ। 

अन्जी माथिको मुख्य पुल २९० मिटरको मुख्य स्प्यान सहित ४७३.२५ मिटरको कुल लम्बाइ भएको केबल-स्टेड पुल हो। अन्जी खाड ब्रिजले उधमपुर-श्रीनगर-बारामुल्ला रेल लिङ्क परियोजनाको कटरा-बनिहाल खण्डमा सुरुङहरू टी२ र टी३ जोड्छ।

यो पुलमा फाउन्डेसनको माथिबाट १९३ मिटर उचाइको एकल मुख्य तोरण रहेको छ, जुन नदीको तलबाट ३३१ मिटरको उचाइमा रहेको छ। पुलको कुल लम्बाइ ७२५ मिटर रहेको छ जसमा मुख्य पुल ४७३.२५ मिटर, लम्बाइ १२० मिटरको सहायक भ्याडक्ट, कटरा छेउमा ३८ मिटरको पहुँच पुल र ९४.२५ मिटर लम्बाइको केन्द्रीय तटबन्ध रहेको छ।

अन्जी खाड पुलमा ८२ मिटर देखि २९५ मिटरसम्म फरक फरक केबल लम्बाइ भएका ९६ वटा केबलको सपोर्ट छ। मुख्य तोरण निर्माणमा २० मिटर हाइब्रिड इनार फाउन्डेसनको परिधिको चारैतिर ४० मिटर गहिराइको माइक्रो पाइल प्रयोग गरिएको थियो।

कार्यकुशलता बढाउन, कामदारहरूलाई उच्च सुरक्षा प्रदान गर्न र निर्माण समय करिब ३० प्रतिशत बचत गर्न डोका जम्प फारम शटरिङ र पम्प कन्क्रिटिङ प्रणाली जस्ता विभिन्न अनौठा प्रविधि र उपकरणहरू प्रयोग भइरहेका छन्।

१९३ मिटरसम्मको उचाइमा निर्माण गतिविधि बढाउनका लागि २०५ मिटरसम्म विस्तारयोग्य उचाइ भएको ४० टी क्षमताको अत्याधुनिक टावर क्रेन (स्पेनबाट आयात गरिएको) प्रयोग भइरहेको छ। अन्जी खाड पुलमा पुलका विभिन्न स्थानमा असङ्ख्य सेन्सर जडान गरी एकीकृत निगरानी प्रणाली रहनेछ।

यस क्षेत्रका लागि सिस्मो-टेक्टोनिक फ्रेमवर्क परिभाषित गर्नको लागि भूकम्प इन्जिनियरिङ विभाग, इन्डियन इन्स्टिच्युट अफ टेक्नोलोजी, रुर्कीद्वारा साइट-विशिष्ट भूकम्प मापदण्डहरू अध्ययन गरिएको थियो।
पुलको महत्त्वका कारण सेवाका क्रममा पुलको संरचनागत स्वास्थ्य अनुगमन गर्न ठूलो सङ्ख्यामा सेन्सर राखिनेछ।