पञ्जाब। हालैका दशकहरूमा पन्जाबको परम्परागत लोक नृत्यको रूपमा चिनिएको भांगडाले विश्वव्यापी मान्यता र लोकप्रियता हासिल गरेको छ। जीवन्त र ऊर्जावान् चालहरू, जीवन्त सङ्गीत, र भांगडाको रङ्गिन पहिरनले विश्वभरका दर्शकहरूलाई मोहित बनाएको छ।
कुनै समय पन्जाबी समुदायका लागि सांस्कृतिक र धार्मिक चाडपर्वहरू मनाउने तरिकाको रूपमा काम गर्ने नृत्य शैलीले अब अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चहरूमा, सङ्गीत भिडियोहरूमा र चलचित्रहरूमा आफ्नो स्थान पाएको छ।
संसारको ग्लोबलाइजेसनले गर्दा ग्लोबल भिलेजको रूपमा विकसित हुँदै जाँदा विश्वव्यापी सांस्कृतिक आदानप्रदान बढ्दै गएका छन्। फलस्वरूप, भांगडाको लोकप्रियता विश्वभर फैलिएको छ। पन्जाबमा विवाह र सांस्कृतिक उत्सवहरूमा प्रदर्शन गरिँदै भांगडा बेलायत, क्यानडा, संयुक्त राज्य अमेरिका र अस्ट्रेलिया लगायत विश्वभरका समुदायहरूले अङ्गाल्ने विश्वव्यापी नृत्यको रूपमा विकसित भएको छ।
पन्जाबी र सिख समुदायहरूले भांगडामा ठूलो गर्व गर्छन् र यसलाई सांस्कृतिक र धार्मिक पहिचान प्रतीकको रूपमा मान्यता दिन्छ। नृत्य पन्जाबको समृद्ध सांस्कृतिक सम्पदाको अभिन्न अङ्ग हो र यस क्षेत्रको परम्परागत अभ्यासहरू, चलनहरू र लोककथाहरूसँग जोड्ने तरिकाको रूपमा कार्य गर्दछ।
बेलायतमा, जहाँ पन्जाबी र सिख डायस्पोराहरूको ठूलो जनसङ्ख्या छ, भांगडा एक आवश्यक सांस्कृतिक निर्यात भएको छ। सन् १९७० को दशकमा दक्षिण एसियाली आप्रवासीहरूले भांगडालाई बेलायतमा ल्याए, जसमा इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरू र बीटहरू जस्ता पश्चिमी तत्त्वहरू समावेश गर्न विकसित भयो। यो फ्युजनले सङ्गीतको नयाँ विधा, भांगडा पपलाई जन्म दियो, जुन बेलायत र त्यसभन्दा बाहिर बढ्दै गएको छ।
भांगडा धेरै मुख्य धारा भएको हुनाले यसलाई गैर-पन्जाबी र गैर-सिख समुदायहरूले ग्रहण र रूपान्तरण गरेको छ। जसले सांस्कृतिक अभ्यासको वस्तु करणको बारेमा केही चिन्ताहरू निम्त्याउँछ। कतिपयले भांगडाको उत्पत्ति र सांस्कृतिक महत्त्वलाई स्वीकार नगरी यसलाई व्यावसायिक प्रयोजनका लागि प्रयोग गर्दा नृत्यको प्रामाणिकता र अखण्डतामा कमी आउने तर्क गर्छन्।
म्युजिक भिडियोहरू र चलचित्रहरूमा भांगडाको विनियोजन, जहाँ यसलाई यसको सांस्कृतिक उत्पत्तिलाई विचार नगरी सामान्य नृत्य रूपको रूपमा चित्रण गरिएको छ, अक्सर आलोचना गरिन्छ। उदाहरणका लागि केही म्युजिक भिडियोहरूमा भांगडा नर्तकहरूलाई सांस्कृतिक र धार्मिक रूपमा अनुपयुक्त लुगा लगाएको र परम्परागत रूपमा भांगडाको भाग नभएको नृत्यहरू प्रदर्शन गरेको देखाइएको छ।
भांगडाको यो व्यवसायीकरणले सांस्कृतिक पहिचान, प्रतिनिधित्व, स्वामित्व र व्यापारिक लाभका लागि परम्परागत संस्कृतिको प्रयोग स्वीकार्य छ कि छैन भन्ने बहस खडा गर्छ। सांस्कृतिक विनियोजन वरपरको बहसको बाबजुद भांगडाको बढ्दो अन्तर्राष्ट्रिय लोकप्रियताले धेरै सकारात्मक प्रभाव पारेको छ।
यसले परम्परागत सांस्कृतिक प्रचलनहरू संरक्षण गर्न, लोक सङ्गीतलाई पुनरुत्थान गर्न र सांस्कृतिक चेतना र अन्तर सांस्कृतिक संवादलाई बढाएको छ। भांगडा सांस्कृतिक सम्पदा मनाउने र यसलाई विश्व मञ्चमा प्रदर्शन गर्ने माध्यम बनेको छ, जसले नयाँ सांस्कृतिक र आर्थिक अवसरहरूको सृजना गर्दछ।
