नयाँ दिल्ली। भारतीय अन्तरिक्ष र अनुसन्धान सङ्गठन (इसेरो) का निर्देशक एस सोमनाथले चन्द्रयान-३ भारतको नियोजित तेस्रो चन्द्र अन्वेषण मिसन जुलाई १४ मा २:३५ बजे प्रक्षेपण हुने बताइएको छ।

इसेरो प्रमुखले भारतको जी२० प्रेसिडेंसीको एक भागको रूपमा बिहीबार बेंगलुरुमा आयोजित स्पेस इकोनोमी लीडर्स मीटको पहिलो दिनमा टिप्पणी गरे। भेटमा अन्तरिक्ष अर्थतन्त्र साझेदारीमा द्विपक्षीय साझेदारीका सम्भावनाहरूबारे छलफल भएको थियो।

चन्द्रयान-३ को प्रक्षेपणमा सोमनाथले भने, 'जुलाई १४ मा दिउँसो २:३५ बजे चन्द्रयान-३ उड्नेछ र यदि सबै कुरा ठिक भएमा २३ अगस्टमा चन्द्रमामा अवतरण हुनेछ... चन्द्रमामा सूर्योदय कहिले हुन्छ, त्यो हिसाबमा भर पर्छ, तर ढिलो भयो भने अर्को महिना सेप्टेम्बरमा अवतरण राख्नु पर्छ।'

उनले इसेरोको मुख्य उद्देश्य चन्द्रयान-३ को सुरक्षित र नरमल अवतरण सक्षम पार्नु भएको पनि बताए।  'हाम्रो मुख्य उद्देश्य सुरक्षित र सफ्ट ल्यान्डिङ हो, सबै उपकरणहरू सुरक्षित र सफ्ट ल्यान्डिङ भएमा ठिक हुनेछन्। हामी अवतरण प्रणालीमा राम्रो छौँ। अवतरण पछि रोभर बाहिर आउनेछ, रोभरमा ६ पाङ्ग्राहरू छन्, र हामी आशा गरिरहेका छौँ कि रोभरले चन्द्रमामा १४ दिनसम्म काम गर्नेछ...रोभरमा धेरै क्यामेराको सहायताले हामी तस्बिरहरू प्राप्त गर्नेछौँ।'

अन्तरिक्ष अर्थतन्त्रमा रहेका चुनौतीहरूबारे उनले भने, 'अन्तरिक्ष अर्थतन्त्रमा चुनौतीहरू सबैभन्दा पहिले पुँजी सघन छ। त्यसैले क्षमता सिर्जना गर्न ठूलो लगानी गर्नुपर्छ। र लगानीको प्रतिफल धेरै ढिलो आउँछ।' बैठकमा ८६ अन्तरिक्ष कम्पनीका प्रतिनिधिहरूले भाग लिएका थिए।

विदेश मन्त्रालयका राज्यमन्त्री राजकुमार रञ्जन सिंहले भारतसँग यस क्षेत्रलाई उपयोग गर्नका लागि ४०० भन्दा बढी निजी अन्तरिक्ष कम्पनीहरू छन्। 'हामीसँग विद्यार्थी आउटरिच कार्यक्रम पनि छ। यो कार्यक्रम युवा दिमागमा वैज्ञानिक मनोवृत्ति खेती गर्न डिजाइन गरिएको हो। अन्तरिक्ष प्रविधिले जलवायु परिवर्तन, कृषि फसल, खाद्य सुरक्षा, प्राकृतिक प्रकोप, र आर्थिक खडेरीको वितरणमा पनि ठूलो भविष्यवाणी ल्याउन सक्छ। यी अनिश्चितताहरूले विकासोन्मुख देशहरूमा सबैभन्दा नराम्रो प्रभाव पार्छ,' सिंहले भने।