थिम्पु। धेरै राजस्व उत्पन्न गर्न सक्ने उच्च मूल्यका बीउहरू भुटानभरि १३ लाखभन्दा बढी फलफूलका रूखहरू रोपिएको द भुटान लाइभ रिपोर्ट गरेको छ।

यो परियोजना देसुङ राष्ट्रिय सेवा र कृषि तथा पशुधन मन्त्रालयको संयुक्त पहल थियो, जसले ग्रामीण समुदायको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउने लक्ष्य राखेको छ।

बदाम, पेकान नट, अखरोट, किवी, एभोकाडो, ड्र्यागन फ्रुट, मियाकाकी आँप, डेकोपोन सिट्रस, म्याकाडामिया नट, सीडलेस मलाइ, अमिलो सोप, अगरवुड र नरिवल जस्ता १३ उच्च मूल्यका फलफूल बाली लगाउनमा ध्यान केन्द्रित गरिएको थियो।

आयोजना कार्यान्वयनमा कृषि अनुसन्धान तथा विकास केन्द्रबाट तालिम प्राप्त २ सय लगायत करिब २ हजार डिसुअपले सहयोग गरेको प्रकाशनले जनाएको छ।

यसै वर्षको फेब्रुअरीमा उद्घाटन गरिएको दोस्रो चरणको आयोजनामा चुखामा १ लाख ३० हजारभन्दा कम, सम्त्सेमा १ लाख १८ हजार, पेमा गत्शेलमा १ लाख ५ हजारभन्दा कम र डगानामा ८० हजारभन्दा बढी फलफूलका रुख रोपिएका छन्।

त्यस्तै गासा र थिम्पु जिल्लामा क्रमशः १८०० र ३,८०० भन्दा बढी वृक्षारोपण भएका छन्।

भुटान लाइभले कृषि र पशुपक्षी मन्त्रालयले ठूलो मात्रामा उच्च मूल्यका बालीहरूसहित फलफूल बाली रोप्ने लक्ष्य राखेको छ। यो कार्यक्रम कम्तीमा आगामी तीन वर्षसम्म जारी रहनेछ।

‘यदि हामीले वर्तमान परिदृश्यको मूल्याङ्कन गर्छौँ भने, हामीसँग उप-उष्णकटिबंधीय र समशीतोष्ण दुवै क्षेत्रहरूमा कुनै पनि सामान्य फलफूलहरू छन्। तर हामी यसलाई उच्च मूल्यका प्रजातिहरूसँग बढाउन चाहन्छौँ। र पहिलेको अवस्थामा हामीले सीपका साथ फलफूलको रूखको विकासलाई बढवा दियौँ तर धेरै सीमित मात्रामा र धेरै सामान्य फलफूलका रूखहरू। उहाँको आदेश र हामीले प्राप्त गरेको दर्शनले हामीले गत वर्ष पहिलो मिलियन फलफूलको रूखको रूपमा सुरु गरेका थियौँ र आज हामी दोस्रो स्थानमा छौँ,' कृषि विभागका निर्देशक योन्तेन ग्याम्त्सोले द भुटान लाइभले जनाएको छ।

दोस्रो चरणको दौडान, पहिलो चरणमा बाँच्न नसकेका बिरुवाहरू प्रतिस्थापन गरिएको थियो। ‘हामीले पत्ता लगायौँ कि रोपिएका बिरुवाहरूमध्ये ३० प्रतिशत बाँचेका छैनन् अर्थात् मृत्युदर ३० प्रतिशत रहेको छ। र यो मुख्यतया किनभने हामीले धेरै लाख फलफूलका रूखहरू ह्यान्डल गरेका छौँ हाम्रो लागि ठूलो सङ्ख्या हो जुन हामीले पहिलो पटक ह्यान्डल गरेका छौँ र ठूलो सङ्ख्याको कारणले गर्दा हामीले वृक्षारोपणमा संलग्न धेरै मानिसहरूलाई संलग्न गर्नुपर्‍यो। त्यसैले ह्यान्डलिङ एउटा कारण थियो र यो पनि लामो दूरीबाट आयात गरिएको थियो,’ निर्देशकले थपे।

मिलियन फलफूल वृक्षारोपण परियोजनाले ४० हजारभन्दा बढी किसानहरू साथै विद्यालयहरू, सरकारी निकायहरू, ड्राट्स्याङ्हरू र निजी कम्पनीहरूलाई लाभ पुऱ्याउनेछ।