नयाँ दिल्ली। भारत र चीनबीच कोर्प्स कमाण्डरको १९औँ चरणको वार्ताअघि सुरक्षा विशेषज्ञ लेफ्टिनेन्ट जनरल सञ्जय कुलकर्णी (सेवानिवृत्त) ले डेमचोक र देप्साङको सङ्घर्ष बिन्दुलाई उच्च प्राथमिकतामा राखेर वार्ता सफल हुने विश्वास व्यक्त गरे।

चीनले भारतसँग राम्रो सम्बन्ध चाहन्छ भने एलएसीमा शान्ति आवश्यक रहेको उनले बताएका छन्। एएनआईसँग कुरा गर्दै सञ्जय कुलकर्णीले भने, 'अडबारलाई हटाउन कमाण्डर स्तरको वार्ता भइरहेको छ। दुई देशबीच वार्ता हुँदै आएको छ। यो अगस्ट १४ मा १९औँ चरणको वार्ता हो। त्यसपछि २२-२४ सम्म दक्षिण अफ्रिकाको जोहानेसबर्गमा ब्रिक्स शिखर सम्मेलन हुँदै छ, जहाँ प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र राष्ट्रपति सी जिनपिङबीच भेट हुने छ।'

‘त्यसैले १९औँ चरणको वार्ता सफल होस् भन्ने आशा लिएको छु, किनभने त्यसपछि मात्रै दुई देशबीचको द्विपक्षीय सम्बन्धमा सुधार आउन सक्छ,’ उनले भने। उनले पटक-पटक वार्ता भए पनि डेमोचोक र देप्साङमा विवाद कायमै रहेकाले वार्ता प्राथमिकतामा रहेको बताए।

'डेमोचोक र देप्साङमा घर्षण बिन्दु उच्च प्राथमिकतामा छन्। चीनले प्राय: वार्तामा भाग लिन्छ, तर कुनै पनि कुरा लागू गर्दैन। तर, स्थिति समाधान भएमा दुवै देशका लागि राम्रो हुनेछ। त्यसपछि मात्रै चीनसँगको सम्बन्धमा सुधार हुनेछ। यदि चीन भारतसँग राम्रो सम्बन्ध चाहन्छ भने एलएसीमा शान्ति र शान्तिको आवश्यकता छ,' उनले भने।

'हामीले उनीहरूसँग लामो समयदेखि कुरा गर्दै आएका छौँ, तर पाकिस्तान वार्ताको भाषामा विश्वास नगर्ने देश हो। त्यसो भएको भए यो मुद्दा धेरै अघि नै समाधान भइसकेको हुन्थ्यो । १९७१ को युद्ध पछि, पाकिस्तानको हारको बाबजुद, हामीले ९३ हजार प्रिजनर्स अफ वार्स (पीओडब्लु) लाई रिहा गर्‍यौँ। तर, त्यसपछि पनि पाकिस्तानले सिमला र त्यसपछिका सम्झौताहरू पालना गरेन र आतङ्कवादको आफ्नो दृष्टिकोणलाई जारी राख्यो,' सञ्जय कुलकर्णीले भने।

उनले थपे, 'फारुक अब्दुल्लाले पटक पटक यस्तो सल्लाह दिइरहेका छन्, तर मलाई लाग्दैन कि यो धेरै फलदायी हुनेछ। पाकिस्तानसँग वार्ता गर्नु बिल्कुलै बेकार छ, र हामी त्यसबाट धेरै हासिल गर्न सक्दैनौँ। कश्मीर भारतको अभिन्न अङ्ग हो र हामी कश्मीरका बासिन्दाहरूसँग वार्ता गर्नेछौँ। विशेष गरी धारा ३७० खारेज भएपछि उपत्यकामा पर्यटकको घुइँचो लागेको हामीले देखेका छौँ। यसले चीजहरू सहज भइरहेका छन् र जनताले विकासलाई स्वीकार गरिरहेका छन् भन्ने देखाउँछ।'