arrow

बढ्दो सङ्कटको सामना गर्दै पाकिस्तान

logo
हाम्रा कुरा
प्रकाशित २०८० मंसिर १४ बिहिबार
protesters-pakistan-block-roads.jpg
तस्बिर : फाइल

इस्लामावाद। पाकिस्तान विनाशको मार्गमा ओरालो लागिरहेको छ। पाकिस्तानमा आर्थिक समस्याहरू चरम रूपमा बढ्दै गएका छन्। देशभरि आतङ्ककारी हमलाहरूले अझ धेरै अशुभ सङ्केतहरूको चित्रण गर्दछ।

लश्कर-ए-तैयबा, हिजबुल मुजाहिद्दीन, र जैश-ए-मोहम्मद जस्ता समूहहरूसँग आबद्ध लडाकुहरूको लक्षित हत्याको एक विचलित ढाँचा हालैका महिनाहरूमा देखा परेको छ।

कूटनीतिज्ञले भर्खरै ‘पाकिस्तानको आतङ्कवाद विरुद्धको कहिल्यै अन्त्य नहुने लडाइँ’ शीर्षकको एउटा लेख लेखेको थिए, जसमा राज्यले उनीहरूको साझा सम्प्रदाय: धार्मिक चरम पन्थी विरुद्ध कारबाही नगरेसम्म कसरी आतङ्कवादले देशलाई सताउनेछ भन्ने कुरा गरेको थियो।

आतङ्कवादी समूहहरूलाई समर्थन गर्ने, प्रोत्साहन गर्ने र आर्थिक सहयोग गर्ने पाकिस्तानको इतिहास शानदार रूपमा उल्टो भएको छ। यी हत्याहरूले आफ्नो घरेलु सुरक्षा खतराहरू समावेश गर्ने पाकिस्तानको क्षमताको बारेमा गम्भीर चिन्ताहरू खडा गरेको छ।

पाकिस्तानको आर्थिक मन्दीले निस्सन्देह सुरक्षा अवस्थालाई थप गहिरो बनाएको छ। आर्थिक तनावले आतङ्कवाद सँग प्रभावकारी रूपमा लड्ने सरकारको क्षमतामा बाधा पुर्‍याएको छ, जबकि आर्थिक मन्दीले जनतामा असन्तुष्टि र भ्रम फैलाएको छ, चरम पन्थी विचारधाराहरूको लागि उर्वर प्रजनन स्थल सिर्जना गरेको छ।

यस बहावलाई रोक्न र आधुनिक लोकतान्त्रिक र आर्थिक रूपमा विकसित राज्यको बाटोमा देशलाई पुनरुत्थान गर्ने कुनै गम्भीर प्रयास नगरी पाकिस्तान द्रुत रूपमा असफल राज्यको श्रेणीमा सरेको देखिन्छ।

खस्कँदै गइरहेको अर्थतन्त्र र अस्थिर घरेलु सुरक्षा अवस्थाको संयोजनले पाकिस्तानलाई खतरनाक रूपमा असफल राष्ट्र बन्ने नजिक धकेलिएको छ। असफल राज्यको विशेषता भनेको प्रभावकारी सुशासनको अभाव, कानुन र व्यवस्थाको पतन र आफ्ना नागरिकलाई आधारभूत सेवा उपलब्ध गराउन नसक्नु हो। पाकिस्तान खतरनाक रूपमा यो विवरण फिट गर्न नजिक छ।

भारतसँगको पाकिस्तानको जुनून पनि निराशाको स्रोत बनेको छ। ठोस प्रमाणको अभावमा, पाकिस्तानी अधिकारीहरूले यी हत्याहरूमा संलग्न भएको आरोप लगाउँदै भारततर्फ औँला उठाउन हतार गरेका छन्। पाकिस्तानका गृहमन्त्री राणा सनाउल्लाहले कुनै प्रमाण नदिई आतङ्कवादीहरूको हत्यामा भारत संलग्न रहेको आरोप लगाएका छन्। तर, यी आरोपहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदायबाट शङ्काको घेरामा राखिएको छ। भारतसँगको पाकिस्तानको जुनूनले देशले सामना गरिरहेका वास्तविक चुनौतीहरूलाई सम्बोधन गर्ने क्षमतामा बाधा पुर्‍याएको छ।

यी सङ्कटहरूमा पाकिस्तान सरकारको प्रतिक्रिया अत्यन्तै अपर्याप्त छ। देशको समस्याको मूल कारणलाई सम्बोधन गर्नुको सट्टा, सरकारले सैन्य कारबाही र असहमतिमाथि क्र्याकडाउन जस्ता प्रतिक्रियात्मक उपायहरूको सहारा लिएको छ, जसले जनसङ्ख्यालाई अझ टाढा पार्ने र स्थितिलाई थप बिगार्ने काम गरेको छ।

पाकिस्तानको अराजकतामा फस्नु आफ्नै नागरिकका लागि मात्र नभएर सम्पूर्ण क्षेत्रका लागि त्रासदी हो। देशको रणनीतिक स्थान र आतङ्कवादी समूहहरूलाई शरण दिने यसको इतिहासले यसलाई अस्थिरताको प्रजनन स्थल बनाउँछ। यसको आगोले छिमेकी देशहरू र बाहिरका देशहरूमा फैलिने खतरा पनि बढ्दो देखिन्छ।



लोकप्रिय समाचार
लोकप्रिय समाचार
नयाँ