काठमाडौँ । एलन मस्कको कम्पनी स्पेसएक्सको पोलारिस डन मिशनमा दुई अन्तरिक्ष यात्रीहरूले पृथ्वीबाट लगभग ७०० किलोमिटर माथि स्पेसवाक गरेका छन् । स्पेसवाकको समयमा अन्तरिक्षयानको गति २५ हजार किलोमिटर प्रतिघण्टा थियो । निजी अन्तरिक्ष यानबाट गरिएको यो पहिलो स्पेसवाक हो ।

पोलारिस डन मिसन १० सेप्टेम्बरमा शुरु भएको थियो । यस मिसनमा ४ जना अन्तरिक्ष यात्री अन्तरिक्षमा गएका छन् । यीमध्ये दुई अन्तरिक्ष यात्री, मिसन कमाण्डर जेरेड इसेकम्यान र मिसन विशेषज्ञ साराह गिलिस, करिब १० मिनेटको लागि अन्तरिक्ष वाकको लागि बाहिर गएका थिए । स्पेसवाक पछि अन्तरिक्ष यानको ह्याच बन्द भयो । यो ५ दिने मिसनमा अन्तरिक्ष यात्रीहरू ५० वर्षभन्दा बढी समयदेखि कुनै पनि अन्तरिक्ष यात्री नपुगेको कक्षमा पुगेका छन् । मस्कको कम्पनीको फाल्कन–९ रकेटबाट मिसन प्रक्षेपण गरिएको थियो ।

स्पेसवाकअघि चालक दलले प्रि–ब्रेथ प्रक्रिया गरेका थिए । यस प्रक्रियामा, क्याबिन शुद्ध अक्सिजनले भरिएको थियो र नाइट्रोजनको सूक्ष्म कणहरू पनि हटाइएको थियो । यदि नाइट्रोजन अन्तरिक्ष यात्रीको रगत प्रवाहमा पुग्छ भने तिनीहरू अन्तरिक्षमा हुँदा यसले रक्त प्रवाहमा अवरोध ल्याउन सक्छ । यसले डिकम्प्रेसन रोग पनि निम्त्याउन सक्छ । यसमा चापमा तीव्र कमीका कारण रगत वा तन्तुमा हावाका बुलबुले बन्छन् ।

यस मिशनको उद्देश्य पहिलो निजी बाह्य गतिविधि (स्पेसवाक) थियो । साथै मानव स्वास्थ्य सम्बन्धी ३६ वटा अनुसन्धान र प्रयोग पनि गरिनेछ । यसबाहेक, स्टारलिंकको लेजरमा आधारित सञ्चार अन्तरिक्षमा परीक्षण गरिनेछ । यो पहिलो पटक हो कि दुई स्पेसएक्स कर्मचारीहरू पोलारिस डन मिशनको हिस्सा हुन् । फाल्कन ९ एक पुनः प्रयोज्य, दुई–चरण रकेट हो जुन स्पेसएक्सद्वारा अन्तरिक्ष यात्रीहरू र पेलोडहरू पृथ्वीको कक्षा र त्यसभन्दा बाहिर लैजानको लागि डिजाइन गरिएको हो ।

ड्र्यागन स्पेसक्राफ्टले ७ अन्तरिक्ष यात्रीहरूलाई अन्तरिक्षमा लैजान सक्षम छ । यो एकमात्र निजी अन्तरिक्ष यान हो, जसले मानिसहरूलाई अन्तरिक्ष स्टेशनमा लैजान्छ र तिनीहरूलाई फिर्ता ल्याउँछ । 

ड्र्यागनको पहिलो परीक्षण उडान २०१० मा भएको थियो । पोलारिस कार्यक्रम पोलारिस डन तीन योजनाबद्ध मिशनमध्ये पहिलो हो । यदि सबै योजना अनुसार हुदै गएमा तेस्रो पोलारिस उडान स्टारशिपको पहिलो चालक दल मिशन हुनेछ । स्टारशिप संसारको सबैभन्दा शक्तिशाली रकेट हो, जसको परीक्षण भइरहेको छ ।