नयाँ दिल्ली। भारतीय विदेश मन्त्री एस जयशंकरको मस्को भ्रमणले रुस र युक्रेन बीचको युद्ध अन्त्य गर्ने प्रयास गर्ने बताइएको छ। 

विदेश मन्त्री जयशंकर सोमबार रुसको व्यापार, आर्थिक, वैज्ञानिक, प्राविधिक र सांस्कृतिक सहयोगमा द्विपक्षीय अन्तर-सरकारी आयोगको बैठकको सह-अध्यक्षता र रुसी व्यापारमन्त्री डेनिस मान्टुरोभसँग वार्ता गर्न रसियाको भ्रमण गर्दै छन्। उनको समकक्षी सर्गेई लाभरोभको निमन्त्रणामा उनी रुस जान लागेका हुन्।

भारतले रुस र युक्रेनबीच मध्यस्थता गर्न सम्भावित भूमिका खेल्ने अनुमान न्युयोर्क टाइम्सको रिपोर्टपछि बढेको हो। जसमा जुलाईमा भारतीय पक्षले रुसलाई मध्यस्थता भएको सम्झौताको बारेमा मनाउन मद्दत गर्न 'पर्दा पछाडिको महत्त्वपूर्ण भूमिका' खेलेको बताइएको थियो। संयुक्त राष्ट्र सङ्घ र टर्कीले युक्रेनी खाद्यान्नको ठूलो स्टक खाली गर्न, र त्यसपछि सेप्टेम्बरमा "रुसलाई पछाडि हट्न" भन्यो जब रुसी सेनाले युक्रेनको जापोरिज्जिया आणविक प्लान्टमा गोलाबारी गरिरहेको थियो।

जयशंकरको भ्रमणको सन्दर्भमा प्रतिवेदनले थप्यो, 'कूटनीतिज्ञहरू र विदेश नीति विशेषज्ञहरूले रुसलाई आफ्नो युद्ध अन्त्य गर्न दबाब दिन पूर्व र पश्चिम दुवैको मित्र राष्ट्रको रूपमा विश्वको सबैभन्दा ठूलो देशको रूपमा आफ्नो अद्वितीय लाभ उठाउन सक्छ कि सक्दैन भनेर कूटनीतिज्ञहरू र विदेश नीति विशेषज्ञहरूले नजिकबाट हेरिरहेका छन्।'

वासिङ्टन पोस्टले पनि प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले अक्टोबर ४ मा युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीसँग फोन कलमा "शान्ति वार्तामा सहयोगको प्रस्ताव" गरेको थियो। रिपोर्टमा थपिएको छ, 'युक्रेनी नेताले उनलाई अस्वीकार गरे।' त्यतिखेर, जेलेन्स्कीले मोदीलाई भने कि युक्रेनले "वार्ताको माध्यमबाट शान्तिपूर्ण समाधान गर्न प्रतिबद्ध" भए पनि रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग कुनै वार्ता नगर्ने बताए।

यी रिपोर्टहरूमा भारतीय अधिकारीहरूबाट कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन, यद्यपि यस मामिलासँग परिचित व्यक्तिहरूले भने कि विदेश मन्त्रीको भ्रमणले युक्रेनको सन्दर्भमा कुनै तुरुन्तै सफलता हासिल गर्ने अपेक्षा गरिएको थिएन। मानिसहरूले औँल्याए कि भारतीय पक्षले शीर्ष रुसी नेतृत्वसँग धेरै घनिष्ठ सम्बन्ध कायम राखेको छ, यो सम्भव छैन कि युक्रेनले हाल भारतलाई शत्रुता अन्त्य गर्न मद्दत गर्ने खेलाडीको रूपमा हेरेको छ।

यी घटनाक्रमहरू एक समयमा आएका छन् जब अमेरिकी प्रशासनले "निजी रूपमा युक्रेनका नेताहरूलाई रुससँग वार्ता गर्न खुलापनको सङ्केत गर्न र राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनलाई सत्ताबाट हटाइएन भने शान्ति वार्तामा संलग्न हुन अस्वीकार गर्न प्रोत्साहित गरिरहेको छ", वासिङ्टन पोस्टले रिपोर्ट गरेको छ।

यो अनुरोध युक्रेनलाई वार्ताको टेबुलमा धकेल्ने उद्देश्यले होइन, र यो "किभमा रहेको सरकारले अन्य राष्ट्रहरूको समर्थन कायम राखेको सुनिश्चित गर्न गणना गरिएको प्रयास हो।