बेइजिङ। चीनले साउदी अरब, टर्की र मोरक्कोका धेरै देशहरूमा आफ्नो प्राविधिक विशेषज्ञताको फाइदा उठाएर पश्चिम एसिया र उत्तर अफ्रिका (वाना) क्षेत्रमा आफ्नो पञ्जा फैलाउने र आफ्नो पहुँचलाई अझ गहिरो बनाउने प्रयास गरिरहेको रिपोर्टहरूले जनाएका छन्।
यद्यपि यस क्षेत्रका देशहरू सचेत हुन आवश्यक रहेको बताइएको छ। चिनियाँ सम्झौताहरू व्यावसायिक प्रकृतिका छन्, राजनीतिक असर पनि हुन सक्छ र तिनीहरूले चिनियाँ राज्यको राजनीतिक-रणनीतिक उद्देश्यहरू पूरा गर्न लामो बाटो जान्छन्।
बेइजिङले प्राविधिक क्षेत्रमा आफ्नो माथिल्लो हातको फाइदा उठाएर आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्न खोजिरहेको छ। साउदी अरेबियाबाट सुरु भएर चीनले पश्चिम एसियाली क्षेत्रलाई सहयोग गर्दै आएको छ। चीनको सहयोगमा साउदी अरेबियाले ‘भिजन २०३०’ अन्तर्गत आफ्नो डिजिटल पूर्वाधार विस्तार गरिरहेको युरोपेली टाइम्सले रिपोर्ट गरेको छ।
चाइना कम्युनिकेसन्स सर्भिस कर्पोरेशन लिमिटेड (सीसीएस) सँग भएको सम्झौताबाट सरकारी सञ्चालित साउदी इलेक्ट्रिक कम्पनी र साउदी टेलिकम कम्पनी जेन र मोबिलीको सहायक कम्पनी दावियात लाभान्वित भएका छन्। सीसीएसले दायित्वलाई अप्टिकल फाइबर सेवा उपलब्ध गराएको थियो। चिनियाँ फर्मले साउदी अरेबियाका फर्महरूलाई प्रदान गरिरहेको छ।
चाइना रेलवेको १८ औँ ब्युरो समूहलाई ९७० मिलियन अमेरिकी डलरको मदिना सुरुङ पूर्वाधार विकास परियोजनाको ठेक्का दिइएको थियो । अर्को पश्चिम एसियाली राष्ट्र जहाँ चीनले आफ्नो सहयोग बढाउने लक्ष्य राखेको मुलुक नै टर्की हो। बेइजिङले धेरै आर्थिक सम्झौताहरू मार्फत यो गरिरहेको छ। टर्की उद्योग तथा व्यापार सङ्घको मुख्यालयमा हालै टर्की-चीन आर्थिक सहयोग बैठक सम्पन्न भयो।
बैठक चाइना इन्डस्ट्रियलिस्ट एण्ड बिजनेसमेन एसोसिएसन सँगको सहकार्यमा भएको हो। यसैबीच चीनका ११ प्रान्तका ४५० भन्दा बढी कम्पनीको सहभागितामा इस्तानबुल एक्स्पो सेन्टरमा ‘ब्रिङिङ चाइना होमलाइफ टर्की’ शीर्षकको मेला (जुन) सम्पन्न भएको छ। यसबाहेक चीनले आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्न इराकलाई मित्र राष्ट्रको रूपमा प्रस्तुत गरिरहेको छ। इराकी प्रधानमन्त्री मुस्तफा अल-काधिमीले चिनियाँ परियोजनाहरूको प्रगतिलाई रोक्न खोजेको चिनियाँ आरोप छ।
पत्रकार सम्मेलनमा इराकका लागि चिनियाँ राजदूत कुई वेईले इराकको सार्वभौमसत्ताप्रति बेइजिङको समर्थन रहेको पुष्टि गरेका छन्। चीन बगदादमा आफ्नो विस्तारवादी एजेन्डा पछ्याउँदै छ। हावा सफा गर्दै, चिनियाँ राजदूतले इराकको आन्तरिक मामिलामा चीनको गैर हस्तक्षेपलाई रेखाङ्कित गरे र इराकमा बढ्दो चिनियाँ उपस्थितिको उद्देश्य इराकी जनताको जीवनस्तर सुधार गर्ने मात्र रहेको दाबी गरे।
उदीयमान प्रविधिमा ध्यान केन्द्रित गरी उत्पादन क्षेत्रको विकासलाई प्रवर्द्धन गर्न अबुधाबीको आर्थिक विकास विभाग र चीनको शानडोङ प्रान्तको उद्योग तथा सूचना प्रविधि विभागले जुन महिनामा दुई देशबीच आदानप्रदान गर्न सक्ने गरी एक समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेको छ। उत्तर अफ्रिकामा पनि चीनले मोरक्कोलाई आफ्नो सांस्कृतिक उपस्थितिको केन्द्रमा राखेको छ। मोरक्को तीन वटा कन्फ्युसियस संस्थानहरूको आयोजना गर्ने एक मात्र अरब राष्ट्र बन्यो।
