बेइजिङ। कोरोना महामारीका कारण कडा लकडाउन जारी रहेको समयमा भएको आगलागीका कारण एक उइगर दाजुभाइले आफ्नो अभिभावक गुमाएका छन्। उनीहरूको यसको मुख्य दोषी चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी र राष्ट्रपति सी जिनपिङको सत्ता भएकोसमेत बताएका छन्

सिन्जियाङ उइगर स्वायत्त क्षेत्रको राजधानी उरुम्चीमा भएको आगलागीमा आफ्ना प्रियजनहरूलाई गुमाएका उइगर दाजुभाइहरूले छिमेकका कर्मचारीहरूले आफ्ना आफन्तहरू अझै जीवित हुन सक्ने बताए पनि चिनियाँ प्रशासनले बेवास्ता गरेको उनीहरूको आरोप छ। 

उइघुर भाइबहिनीहरू मध्ये एक मोहम्मद मेमेटेलीले रेडियो फ्री एसियासँगको कुराकानीमा भने, 'यसबाहेक, हामीले अन्य मानिसहरूबाट सुनेका थियौँ कि आगो बलिरहेको बेला छिमेकी समितिका सदस्यहरूले भवनको अपार्टमेन्टमा रोके र केही बासिन्दाहरूलाई बाहिर निकाले। छिमेकी समितिका प्रमुख पनि हाम्रो परिवारलाई भेट्न आएका थिए तर उनीहरूले दमकललाई बोलाएपछि दमकल आएर आगो निभाउन पर्खन सल्लाह दिए। यदि छिमेकी समितिका कर्मचारीहरूले ढोका खोलेर हामीलाई जान दिएका भए मेरो परिवार आज पनि जीवित हुने थियो। त्यो भवनमा हाम्रा परिवारका सदस्यहरू मरेका थिए भने अरू कतिपय पनि जलेर घाइते भएका थिए।'

उरुम्ची घटनामा १० व्यक्तिको मृत्यु भएको हो। उक्त घटनामा उइगुर दाजुभाइले आफ्नी आमा, जेठी बहिनी, किशोरी बहिनी, भाइ र कान्छी बहिनी गुमाएका थिए।

सो घटना नोभेम्बर २४ मा सिन्जियाङ उइघुर स्वायत्त क्षेत्रको राजधानीमा रहेको एउटा घरमा आगलागी हुँदा भएको थियो। घटना पछि, मानिसहरूले स्थानीयहरू चिच्याइरहेका र पुलिसलाई निकास खोल्न बिन्ती गरेको फुटेज अनलाइनमा शेयर भएका छन्। १०० दिनभन्दा बढी समयदेखि लागू भएको कोभिड–१९ को कडा प्रतिबन्धका कारण समयमा दमकल पनि पुग्न नसकेको उनीहरूको आरोप छ। 

रेडियो फ्री एसियाका अनुसार मेमेटेलीले सामाजिक सञ्जाल साइटहरूबाट उरुम्की घटनाबारे थाहा पाएको दाबी गरे।

यस मुद्दालाई सम्बोधन गर्दै मेमेटेलीले भने, 'धेरै समाचार वेबसाइटहरू र टिकटक जस्ता सोशल मिडिया प्लेटफर्महरूमा, हामीले अपार्टमेन्ट जलेको भिडियो देख्यौँ जुन धेरै मानिसहरूले पोस्ट गरेका थिए। यदि ट्रक कम्प्लेक्स भित्र पसेको भए, तिनीहरूले आगो निभाएको हुन सक्छ। तीन घण्टाभन्दा बढी समयसम्म अपार्टमेन्ट कम्प्लेक्समा आगो लागेको भए पनि दमकलका गाडीहरू घटनास्थलमा नगई छिमेक बाहिर नै थिए। उदाहरणका लागि, फायर ट्रकहरू ज्वालामुखी अपार्टमेन्टमा पुग्न सक्थे र यदि तिनीहरूले कम्प्लेक्सको पछाडिको सैन्य शिविरबाट 2 मिटर चौडा कोरिडोर भएको खण्डमा यसलाई पानीमा डुबाउन सक्थे। तिनीहरूसँग आगो निभाउन र हाम्रो परिवारलाई बचाउन प्रशस्त समय थियो।'

रेडियो फ्री एसियाका अनुसार, आगोले सिनजियाङमा क्रुद्ध प्रदर्शनहरू फैलायो जुन चाँडै अन्य चिनियाँ सहरहरूमा फैलियो। धेरै मानिसहरूले पीडितहरूलाई शोक व्यक्त गरे र चीनको कडा 'शून्य कोभिड लकडाउन'अन्त्य गर्न माग गरे। चीन कडा कोभिड कर्बहरूको विरुद्ध कडा विरोधको बीचमा छ, धेरै मेम्स, गीतहरू र क्याचफ्रेजहरू भाइरल भइरहेका छन्।

हजारौँ प्रदर्शनकारीहरू सांघाईको सडकमा उत्रिए जहाँ मानिसहरूलाई पुलिस कारहरूमा राखिएको थियो। बेइजिङ र नान्जिङका विश्वविद्यालयहरूमा पनि विद्यार्थीहरूले प्रदर्शन गरेका छन्। सांघाईका २ करोड ५० लाख मानिसहरूलाई यस वर्षको सुरुमा दुई महिनाको लागि तालाबन्दीमा राखिएको थियो। 

चिनियाँ अधिकारीहरूले त्यस बेलादेखि उनीहरूको कोभिड प्रतिबन्धहरूमा बढी लक्षित हुन खोजेका छन्।