काठमाडौं । यतिबेला चीनले स्वास्थ्य संकट मात्र नभई आर्थिक संकटको पनि सामना गरिरहेको छ। स्वास्थ्य क्षेत्रको भरपर्दो आधिकारिक तथ्याङ्क र प्रणालीगत परीक्षणको अभावमा चीनमा कोरोना संक्रमितको संख्या अनुमान गर्ने खेल बनेको छ ।

आधिकारिक अनुमानका आधारमा चिनियाँ अधिकारीहरूले डिसेम्बरको पहिलो २० दिनमा जनसंख्याको १८ प्रतिशत लगभग २५ करोड मानिसहरू कोभिड १९ बाट संक्रमित भएको विश्वास गरेका छन् ।

यद्यपि चीनको आधिकारिक तथ्याङ्कको निरन्तर अविश्वसनीयताको प्रतिबिम्बमा राष्ट्रिय स्वास्थ्य आयोगले डिसेम्बर १ देखि २४ सम्ममात्र आठ जनाको मृत्यु भएको रिपोर्ट गरेको छ । अन्यत्र बाहिरी विज्ञहरूले अनुमान गरेका छन् कि एक दिनमा नै चीनमा ९ हजारको मृत्यु भएको छ।

यस बाहेक चीनमा देशभरका अस्पतालहरू कोरोना भाइरसको संक्रमितले भरिएर चरम दलदलमा फसेका छन् ।

चीनको लामो समयदेखिको शून्य कोभिड नीतिको परित्याग आर्थिक क्षेत्रमा पनि गुन्जिरहेको छ। किनकि लामो समय कडा लकडाउनका कारण मानिसहरु घरमै बस्दा र खर्च कम गर्दा यसले पूर्व अवस्थित आर्थिक मन्दीलाई कम्पाउन्ड गर्न मद्दत गरिरहेको छ।

हालैको आर्थिक तथ्याङ्कले यसको वास्तविकता सार्वजनिक गरेको छ। उत्पादनका लागि चीनको आधिकारिक खरिद प्रबन्धक सूचकांक (पीएमआई) डिसेम्बरमा ४७ मा झरेको छ, जुन अघिल्लो महिना ४८ थियो। 

यो ४७ म झर्नु अनुमान गरिएकै स्थिति भए पनि कोभिड१९को महामारी पूर्वको तुलनामा निकै ठूलो गिरावट हो। साना, निर्यात उन्मुख फर्महरूमा केन्द्रित क्याइजिन सूचकांक डिसेम्बरमा ४९.४ बाट ४९ मा झरको छ।

सेवाक्षेत्र उत्पादन क्षेत्र भन्दा पनि कडा मारमा परेका छन् । किनकि मानिसहरू यात्रा र बाहिर खाने जस्ता मनोरञ्जन गतिविधिहरूबाट टाढिएका छन्। 

आधिकारिक सेवाहरूको पीएमआई नोभेम्बरमा ४५.१ बाट डिसेम्बरमा ३९.४ मा झरेको छ। यो सन् २०२० को फेब्रुअरीमा पहिलो चरणको कोभिड१९ फैलिए यताकै ठूलो र निरन्तर चौंथो महिनाको गिरावट हाे।

Caixin सेवा नम्बरहरू जनवरी छ मा अपेक्षित छन्, तर तिनीहरूले उपभोक्ता गतिविधिमा गम्भीर गिरावटको प्रवृत्तिलाई रोक्न सक्ने सम्भावना छैन।

उपसूचकाङ्कको रूपमा सेवाक्षेत्र पीएमआई समावेश रहेको गैरउत्पादन सूचकांकसमेत नोभेम्बरमा ४६.७ बट डिसेम्बरमा ४१.६ मा झरेको छ।

यो निकै महत्वपूर्ण छ किनभने यसले निर्माण गतिविधि समावेश गर्दछ, जुन अवश्य पनि देशको फ्लाइलिंग रियल इस्टेट बजारसँग जोडिएको छ, एक क्षेत्र जसले वर्षौंदेखि चेतावनीका संकेतहरू फ्ल्यास गरिरहेको छ। 

पछिल्लो तथ्याङ्कले यो प्रवृत्तिलाई जारी राखेको छ। हङकङको घर बिक्री वार्षिक रूपमा ४० प्रतिशत घटेको र ठूलो मन्दीपछिको सबैभन्दा न्यून स्तरमा पुगेको छ।

नोभेम्बरमा ७० शहरहरूको सूचकांकमा नयाँ घरको मूल्यमा लगातार १५ औं महिनामा प्रतिमहिना ०.२५ प्रतिशतको गिरावट आएको छ।

स्टील र फलामको मूल्यले चीनको निर्माण समस्याको अर्काे झल्को दिएको छ। २०२२ को जुनदेखि पूर्वाधार खर्चमा लगभग ९० अर्ब अमेरिकी डलरको प्रतिबद्धता भए पनि फलाम र स्टिलको मूल्य विगतमा जसरी बलियो रूपमा रिबाउन्ड भएको छैन।

वर्षभर शान्त रहेको घर निमार्ण क्षेत्रले गती लिदा चिनियाँ स्टिल बजार २०२३ मा धेरै मात्रामा आपूर्तिमा रहने अपेक्षा गरिएको छ।

चिनियाँ सम्पत्ति बजारको भविष्य अन्ततः खरिदकर्ताको विश्वासमा आउनेछ। यो कुनै रहस्य छैन किन शून्य कोभिडको लकडाउन र सायद अझ महत्त्वपूर्ण कुरा थ्री रेड लाइन नीतिको परिवर्तनको बीचमा मा कम हुनु भनेको चिनियाँ नागरिकले रियल स्टेटको लगानीमाथि शंका गरिरहेको संकेत हो।

यो उपभोक्ता विश्वासको कुरा हो जसले २०२३ को दोस्रो हाफमा चीनको आर्थिक भाग्य निर्धारण गर्नेछ। यद्यपि यो सबैलाई स्पष्ट छ कि चिनियाँ अर्थतन्त्र आगामी केही महिनाहरूमा कोभिड १९ का केसहरुको भारी वृद्धिको बीच नेगेटिभ बाटोमा धकेलिइरहेको छ। २०२३ को दोस्रो हाफमा चिनियाँ अर्थतन्त्र रिकभर हुँदै बुमहुनेतर्फ विश्लेषकहरुको अनुमान छ।

तथापि, चीनको आर्थिक पुनरुत्थान संयुक्त राज्य अमेरिका जस्ता अन्य मामिलाहरूको तुलनामा कम हुन सक्ने केही कारणहरू छन् । एउटा भनेको चीनको निर्यातमुखी अर्थतन्त्र एकदमै फरक आर्थिक सन्दर्भको बीचमा पर्न खोज्दैछ किनभने यसको प्रमुख निर्यात बजारहरू मन्दीतर्फ जान्छन् ।

मन्दीका तरंगहरु फैलिरहेका छन् । उदाहरणका लागि, संयुक्त राज्य अमेरिका र ईयू जस्ता प्रमुख अर्थतन्त्रहरू लगायत विश्वको एक तिहाइभन्दा बढी भाग मन्दीमा जाने आईएमएफले भविष्यवाणी गरेको छ। 

अन्य पूर्वानुमानहरू झन् डरलाग्दो छन् । बार्कलेज क्यापिटल इंकले गम्भीर विश्वव्यापी मन्दीमा हुने भनिरहेको छ, २०२३ चार दशकहरूमा विश्वव्यापी अर्थतन्त्रको लागि सबैभन्दा खराब वर्ष मध्ये एक हुने भनेको छ।

चिनियाँ अर्थतन्त्रले निस्सन्देह आफ्नो घरेलु बजारमा ध्यान केन्द्रित गरेर क्षतिलाई कम गर्न सक्छ। तर, चिनियाँ सी चिनफिङको नेतृत्वले महामारीकोबीच विश्वका अन्य भागमा देखिए जस्तो जनताहरुलाई कुनै पनि प्रकारको पत्यक्ष सरकारी भुक्तानी उपलब्ध गराएको छैन । यसले लकडाउनपछिकाे बुममा खरिद शक्ति बढाएकाे छ ।