जेनेभा। दक्षिण चीन सागरमा कृत्रिम रूपमा निर्मित टापुहरूको चिनियाँ सैन्य करणले यस क्षेत्रको भौगोलिक स्थिरतालाई खतरामा पारेको छ। गत दशकमा विवादित दक्षिण चीन सागर (एससीएस) मा चीनले पारासेल टापुहरूमा २० वटा चौकीहरू र सात वटा स्प्रेटली टापुहरूमा गरेको सैन्य करण यस क्षेत्रका देशहरूका लागि मात्र नभई जल क्षेत्रको वकालत गर्नेहरूका लागि पनि गम्भीर चिन्ताको विषय बनेको छ।

नेभिगेसनको स्वतन्त्रताको महत्त्वलाई ओझेलमा पार्दै चीनले जबरजस्ती गर्न खोजेको द जेनेभा डेलीले रिपोर्ट गरेको छ।

नजिकका अध्ययनहरूले सैन्य चौकीहरू, वास्तविकतामा तिनीहरूले जस्तो देखिन्छ जस्तो शक्तिशाली नहुन सक्ने बताइएको छ। यी कृत्रिम रूपमा निर्मित टापुहरूको एक प्रमुख सीमा तिनीहरूको भू-विज्ञान स्थिरता हो। हतारमा निर्माण भएकाले निर्माण गर्नुअघि उचित संरचनागत सम्भाव्यता र वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कन नगरिएको बताइएको छ।

नतिजा स्वरूप दक्षिण चीन सागरमा कङ्क्रिट संरचनाहरूको सेवा जीवन र पानी र मौसमको गम्भीर संरक्षक प्रकृतिको कारणले २५ वर्ष भन्दा कम हुने अनुमान गरिएको जेनेभा डेली रिपोर्टमा भनिएको छ।

अर्को मुद्दा बसोबास गर्न नसक्ने कारक हो, तिनीहरूको स्तर र सुविधाको बाबजुद चौकीहरूलाई निकै कठिन परिस्थितिमा राखिएका छन्।

पिउने पानी लगायतका ताजा पानीका स्रोतहरूको अभाव एक निश्चित बाधा हो, अध्ययनहरूले यो पनि पत्ता लगाएको छ कि टापुहरूले यसको दीर्घकालीन बासिन्दाहरूको शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यमा गम्भीर चुनौती खडा गरेको छ।

स्प्रेटली टापुहरूमा अफिसर र सिपाहीहरूको स्वास्थ्य आवश्यकताहरूको अनुसन्धान र विश्लेषण गर्ने २०१९ प्रतिवेदनले पत्ता लगायो। सैन्य अधिकारीहरूमा उच्च मासिक बिरामी दर थियो अर्थात् स्वास्थ्य समस्याहरूको घटनाहरू, जुन जोर्नी दुखाइ, छालाको रोग र दाँतको रोगदेखि श्वासप्रश्वासको सङ्क्रमणसम्म, ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल रोगहरू, र टाउको र घाँटी समस्याहरू भएको जेनेभा दैनिक रिपोर्ट गरेको छ।

मनोवैज्ञानिक समस्याहरू, जस्तै डिप्रेसन, चिन्ता, आदि सामान्य छन्, सम्भवतः आधारहरूको टाढाको कारणले चीनले एससीएसमा शारीरिक र मानसिक चपलतामा धेरै अध्ययनहरू गरिरहेको छ, यसले जनमुक्ति सेना (पीएलए) को लागि चिन्ताको विषय भएको सङ्केत गर्दछ।

यसबाहेक, त्यहाँ अन्य परिचालन कमजोरीहरू छन् जसलाई पीएलएले पनि मान्यता दिन्छ। मुख्य भूमिबाट टाढा अवस्थित यी टापुहरू दुस्मन क्रुज मिसाइलहरूको सजिलो लक्ष्य बन्न सक्छन्।

साथै, प्रतिबन्धको अवस्थामा, हवाई वा समुद्री मार्गबाट पुनः आपूर्तिको प्रावधान चुनौती हुन सक्छ। यसरी, द्वन्द्वको अवस्थामा, यी आधारहरूको सैन्य उपयोगिता द्रुत रूपमा घट्नेछ।

त्यस्ता कारकहरूले एससीएसमा हतारमा बनाइएका यी सैन्य चौकीहरू सेतो हात्ती मात्र हुन् जस्तो देखिन्छ द जेनेभा डेलीले रिपोर्ट गरेको छ।

यद्यपि दक्षिण चीन सागरमा यी सैन्य चौकीहरूले व्यावहारिक रूपमा यस क्षेत्रमा चिनियाँ प्रभुत्व बढाउने उद्देश्यले सेवा गरिरहेका छन्, तर के तिनीहरूले समयको परीक्षामा खडा हुन सक्छन् र वास्तविक द्वन्द्व सुरु हुँदा तिनीहरूको परिचालन उपयोगिता प्रमाणित गर्न सक्छन्? भन्ने समयले मात्र बताउनेछ।