बेइजिङ। अफ्रिकाको सहेल क्षेत्रमा मौरिटानिया, बुर्किना फासो, माली, नाइजर, चाड, सुडान र सेनेगल पर्दछन्। नियमित खडेरी र पानी र चरन समाप्त भएका स्रोतहरूमा द्वन्द्वको वृद्धि यसको परिभाषित विशेषताहरू हुन्। 

अन्तर्देशीय आपराधिक सङ्गठनहरूको वृद्धि र इस्लामवादी चरमपन्थी समूहहरूको द्रुत आरोहणले द्वन्द्वमा थप इन्धन थपेको छ। जसरी आतङ्कवादी समूहहरूले उप-सहारा राष्ट्रहरूलाई त्रसित बनाएको छ र  यसले केवल पश्चिमा मोडेलको लोकतन्त्रलाई मात्र होइन, सहेलको सुरक्षामा संलग्नताको लागि ठूलो क्षेत्र पनि प्रकट गरेको छ।

विगत नौ वर्षदेखि फ्रान्सले द्वन्द्वग्रस्त सहेल क्षेत्रमा प्राथमिक सुरक्षा प्रदायकको रूपमा काम गर्दै आएको छ तर पछिल्लो समय फ्रान्सले यस क्षेत्रमा जनविरोध बढ्दै गएको छ। माली, बुर्किना फासो र नाइजरमा नागरिकहरूबाट भएको हिंसात्मक विरोधको कारण, फ्रान्सले अगस्ट २०२२ मा मालीबाट आफ्नो अन्तिम इकाई फिर्ता गर्ने निर्णय गर्‍यो। फ्रान्सको निर्णय पछि, नर्वे, हंगेरी जस्ता अन्य युरोपेली राष्ट्रहरूले यस क्षेत्रमा सुरक्षा आपूर्ति गर्ने निर्णय गरे। 

पोर्चुगल, रोमानिया र लिथुआनियाले पनि यसलाई पछ्याउने सम्भावना छ। अमेरिकाले पनि आफ्नो ट्रान्स-सहारा प्रति आतंकवाद नीति उपकरणको एक भागको रूपमा, यी देशहरूलाई उनीहरूको घरेलु आतङ्कवादी खतराहरूलाई सम्बोधन गर्न मद्दत गर्ने प्रयासमा मामूली सुरक्षा सहायता प्रदान गरेको छ।

अब, त्यहाँ अमेरिका र फ्रान्सको घट्दो उपस्थितिले गर्दा सहेलको द्रुत रूपमा बिग्रँदै गएको सुरक्षा अवस्थाले सुरक्षा उद्योगमा विशेष गरी चीन र रुसका नयाँ खेलाडीहरूको लागि ठाउँ बनाएको छ।

साहेल क्षेत्रका धेरै राष्ट्रहरूले अब चीनलाई पश्चिमी प्रभुत्व भएको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीको गम्भीर विकल्पको रूपमा हेरिरहेका छन्। नोभेम्बर २९-३०, २०२१ मा डकार (सेनेगल) मा चीन-अफ्रिका सहयोगसम्बन्धी आठौँ फोरमको दौरान, सेनेगलका विदेश मन्त्री असाटा टाल सेलले चीनलाई सहेल द्वन्द्व समाधान प्रक्रियामा भाग लिन प्रोत्साहन दिए। 

परम्परागत रूपमा चीनले हस्तक्षेपको लागि आह्वानलाई प्रतिरोध गरेको छ र गैर-लडाकु शान्ति अभियानहरूमा मात्र भाग लिएको छ। सन् १९९८ मा पीएलएले औपचारिक रूपमा शान्ति स्थापना कार्यहरूमा नागरिक प्रहरीहरूको लागि प्रशिक्षण सुरु गरेको छ। 

यद्यपि, २०१२ मा परिवर्तन हुन थाले जब यसको पहिलो लडाई-तयार शान्ति सैनिकहरूले दक्षिण सुडानमा संयुक्त राष्ट्र मिसनमा भाग लिए। सन् २०१३ मा, चीनले मालीमा लडाई सेना सहित कर्मचारीहरूको ठूलो टुक्रा पठायो र त्यहाँ भूमि लडाई सेनाको साथ संयुक्त राष्ट्र मिसनलाई समर्थन गर्‍यो। हर्न अफ अफ्रिकाका लागि उनीहरूको पहिलो विशेष राजदूतको भर्खरै नियुक्तिले अफ्रिकी नीतिमा चीनको दृष्टिकोणमा परिवर्तन भएको सङ्केत गर्दछ।

चीनले बुर्किना फासो, चाड, माली, मौरिटानिया र नाइजरसँग काम गर्दै जी५ सहेल सुरक्षा र आतङ्कवाद विरोधी कार्यहरूलाई सक्रिय रूपमा समर्थन गर्दै छ। सन् २०१९ मा चीनले जी५ सहेल संयुक्त बलको सुरक्षा र आतङ्कवाद विरोधी कार्यहरू को लागी ४५.५६ मिलियन डलरको सहायता प्रदान गर्‍यो। थप रूपमा चीनले जी५ स्थायी सचिवालय सञ्चालनका लागि १.५ मिलियन तिरेको छ। यसरी, एक दशकको अवधिमा चीनले यस क्षेत्रको सुरक्षामा प्रमुख स्थान ओगटेको छ।

सहेलको सुरक्षामा बेइजिङको संलग्नता मुख्यतया यस क्षेत्रमा विस्तार हुँदै गइरहेको व्यावसायिक हितसँग मेल खान्छ। एक महत्त्वपूर्ण खनिज स्रोत हटस्पट, सहेल बक्साइट, म्यांगनीज, फास्फेट, फलाम, सुन, साथै पेट्रोलियम मा प्रशस्त छ। यसबाहेक, यस क्षेत्रमा युरेनियमको पर्याप्त मात्रा छ। सहेलमा सुरक्षाको लागि बेइजिङको दृष्टिकोण आफ्नो व्यावसायिक प्रयास, आर्थिक राज्य संरचना र यस क्षेत्रमा चिनियाँ कामदारहरूको सङ्ख्या बढ्दै गएको सुरक्षाको आवश्यकताबाट प्रेरित छ।