श्रीनगर। मध्य काश्मीरको गन्दरबल जिल्लामा अवस्थित बाबा बेल गाउँ कश्मीरीहरूका लागि मात्र नभई अरूहरूका लागि पनि आन्दोलनको रूपमा उदाइरहेको छ किनभने त्यहाँ दाइजो लिन र दिन प्रतिबन्ध लगाइएको छ।

यस गाउँमा दाइजोलाई अपराध मानिन्छ र विवाह समारोह सादगीका साथ गरिन्छ। दाइजो नलिने निर्णयको कसैले उल्लङ्घन गरेमा उसलाई सामाजिक बहिष्कार गरिन्छ । वास्तवमा २००४ मा, यहाँका मानिसहरूले सर्वसम्मतिले दाइजोमा पूर्ण प्रतिबन्ध लगाएका थिए, जसको लागि आधिकारिक रूपमा दस्ताबेज तयार गरिएको थियो।

उक्त कागजातमा गाउँका प्रमुख र सरोकारवालाको हस्ताक्षर गरी जिल्ला विकास कार्यालय र तहसील कार्यालयमा समेत प्रतिलिपि बुझाइएको थियो। उक्त गाउँका जामिया मस्जिदका इमाम मौलवी बशीर अहमद शाहका अनुसार दाइजोलाई पूर्ण रूपमा उन्मूलन गर्न सबै गाउँले एकजुट भएका थिए।
  
यो सम्झौताअनुसार बेहुलीको परिवारबाट गरगहना, टेलिभिजन, फ्रिज, लत्ताकपडालगायत अन्य सामान माग्ने अधिकार कसैलाई हुने छैन भने बेहुलाले बालिकाको परिवारलाई ५० हजार रुपैयाँमध्ये ‘महर’ रकम बुझाउनुपर्नेछ र बाँकी रु ३० हजार दुलहीको खर्चका लागि राखिनेछ।

मौलवी बशीर अहमदका अनुसार सो सम्झौतामा कसैले यो निर्णयको उल्लङ्घन गरे सामाजिक बहिष्कार गर्ने, गाउँको मस्जिदमा पूजा गर्न नपाउने र सो परिवारको कोही मरेमा शवलाई स्थानीय चिहानमा गाड्नु हुँदैन। उनका अनुसार यो निर्णयमा सबै गाउँले सहमत भएका छन् र पालना गरिरहेका छन्।

बाबा बेल लगभग १६ हजार जनसङ्ख्या भएको श्रीनगरबाट ३० किलोमिटरको दूरीमा अवस्थित छ। बाबा बेलका अधिकांश स्थानीय बासिन्दा ओखर खेती र पश्मिना सल बुन्ने व्यवसायमा संलग्न छन्। यो निर्णयले गाउँका जनता निकै खुसी भएका छन्। उनीहरूका अनुसार यो निर्णयका कारण उक्त गाउँमा घरेलु हिंसाको एउटा घटना पनि नपरेको छ । केटीहरूको समयमै बिहे हुन्छ।

रहिम रिजवान नामका एक स्थानीय बासिन्दाले आईएएनएसलाई भने कि गैर-इस्लामिक रीतिथितिहरू त्यागेर विवाह समारोहको सरलताका कारण हरेक गरिब केटीले अब विवाह गर्न सक्षम छन्।

‘दाइजोका कारण विवाह गर्न नसकेर विवाहयोग्य उमेर नाघेका छन्, दाइजोका लागि पैसा जुटाउन ऋणी हुने धेरै अभिभावक छन्, त्यसैले समाजबाट यो प्रकोप मेटाउन चाहन्छौँ ,’ उनले भने।