अर्थ संवाद : अवैध कपडा आयातले १ खरब ८० अरबकाे राजस्व गुम्याे

प्रकाशित २०७५ असार १९ मंगलबार

नेपाल टेक्सटाइल एसोसिएनले हालै मात्र एउटा प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्दै नेपालमा ८० प्रतिशतभन्दा बढी अवैध कपडा आयात हुने निष्कर्ष निकालेको छ । नेपाल टेक्सटाइल एसोसिएनका अध्यक्ष शैलेन्द्रलाल प्रधानले भन्सार कर्मचारीको मिलोमतोमा कपडा आयत भइरहेको आरोप लगाउनुभएको छ । देशको प्रमुख राजश्व संकलन भन्सारबाटै हुने भएकाले त्यसमा कडाइ गर्नुपर्ने अध्यक्ष प्रधानको माग छ । उनले याे विषयमा कसैकाे ध्यान नगएकाे उनले बताएका छन् । यसै विषयमा हामीले प्रधानसँग कुराकानी गरेका छाैँ :

० नेपालमा आधाजति कपडा अवैध रुपमा आयात हुँदो रहेछ होइन ?
– आधा होइन, आधाभन्दा बढी नेपालमा अवैध रुपमा कपडा आयात हुन्छ । ८० प्रतिशतभन्दा बढी कपडा अवैध रुपमा नेपालमा भित्रिरहेको छ ।

० राजश्व नतिरी भित्रिएको कपडाको कुरा गर्नुभएको हो ?
– हो, उनीहरुले राजश्व पनि तिर्दैनन, हाम्रो व्यापारलाई पनि अप्ठ्यारो पारेका छन् ।

० यसले हामीलाई कहाँ कति असर गर्छ ?
– मुलुकभित्र रहेको कपडा उद्योगलाई यसले असर गर्छ । मुलुकको राजश्व संकलनमा पनि यसले असर पु-याउँछ । यसले झन्डै १ खर्ब ८० अर्बभन्दा बढीको राजस्व चुहावट भएको छ । यो हाम्रो मुलुकका लागि धेरै ठूलो हो ।

० भन्सारमा कडाइ गर्छु भन्नुहुन्थ्यो त अर्थमन्त्रीले ?
– यसको केही अनुभूति चाहिँ भएको छ । निर्मूल भएको अवस्था होइन । निर्मुल पार्न सक्ने अवस्था हामी देख्दैनौं, किनभने आजसम्मको अनुभवले त्यही बताउँछ ।

० राजस्व संकलनको लक्ष्य भेट्न भन्सारमै कडाइ गर्नुपर्छ ?
– एउटा मुहान भनेको भन्सार हो । भन्सारमा हामीले नियन्त्रण राख्न सक्यौं भने झन्डै ८०–८५ प्रतिशतसम्म समस्या समाधान हुन्छ । भन्सार कडाइले मात्र पुग्दैन । बजार अनुगमनको आवश्यकता हुन्छ । अवैधरुपमा भित्रिन वस्तु मिलोमतोमै हो । व्यवसायी आफैले मात्रै त्यो काम गर्न सम्भव हुँदैन । यसमा सरकारी ओहदामा बसेका व्यक्तित्वहरु पनि मिलेका हुन्छन् । सरकारी कर्मचारीको पनि मिलोमतो हुन्छ, तर व्यवसायीलाई मात्र पक्राउ गरिन्छ । मिलोमतो गर्ने कर्मचारीलाई समेत कारबाही नगरेसम्म यो समस्या हल हुन्छ भन्ने हामीलाई लाग्दैन ।