काठमाडौं । शनिबार दिउँसो ४ बजे ना ६ ख ६३०१ नं को बसमा दाङ जानका लागि गोँगबुको नयाँ बसपार्कमा भेटिनुभएकी राधिका ओलीले सहज रुपमा बसको टिकट काटिन् । 

दिउँसो २ बजे बसपार्कमा भेटिएकी उनी कम्युटर प्रणालीमार्फत टिकट लिन पाउँदा खुशी देखिन्थिइन् । “पहिला दाङ जानका लागि बसपार्कमा आउँदा सार्वजनिक बसका कर्मचारीले तानातान गरेर हैरान पारेका थिए, यसपटक सहज रुपमा दाङ जाने बसको टिकट काउण्टरमा गएर सहज टिकट लिन पायाँै”, उनी भन्छिन्। 

दिउँसो ४:४५ बजे बुर्तिवाङ जानका लागि धौलागिरि यातायात सेवा प्रालिको बा ५ ख १५५३ नं को बसको टिकट लिन नयाँ बसपार्क पुग्नुभएका टेकबहादुर सुनुवार पनि सहज रुपमा टिकट लिन पाउँदा निकै खुशी देखिए । “पहिला हस्तलिखित टिकट हुन्थ्यो, टिकटमा पूरा नाम पनि लेख्दैनथ्यो, अहिले कम्युटर प्रणालीमार्फत पूरा नाम, गन्तव्यस्थल, बस नम्बर, बस छुट्ने समय, बसको सिट नम्बर र रकम स्पष्ट लेखेको हुँदा सहज भएको छ”, उनी भन्छन् । 

यस्तै, दिउँसो ३ बजे भालुवाङ जानका लागि ना ६ ख १३८८ नं को बसमा टिकट काट्न दिउँसो १ बजे नयाँबसपार्क पुगेका किसन ओलीलाई पनि टिकट लिन निकै सहज भयो । पहिला बस टिकट काट्न धकेलाधकेल हुने गरेकामा अहिले त्यस्तो अवस्था नआएको उनको भनाइ थियो । 

प्रविधिको प्रयोगसँगै नयाँ बसपार्कबाट देशभरका गन्तव्यस्थलमा कुन समयमा कुन बस छुट्ने भन्नेबारे यात्रुले सहजै जानकारी लिन सक्नेछन् । यी केवल प्रतिनिधिमूलक घटना मात्र हुन् । पछिल्लो समय बसपार्क सञ्चालन गरेको ल्होत्से बहुउदेश्यीय प्रालिले विभिन्न यातायात प्रालिसँग मिलेर प्रविधिको प्रयोग भित्र्याएसँगै यात्रुलाई टिकट लिन सहज भएको हो । 

कोरोना भाइरसको बढ्दो सङ्क्रमणका कारण झण्डै छ महिना बन्द रहेको समयको उपयोग गरी ल्होत्से बहुउदेश्यीय प्रालिले सरकारको निर्देशनअनुसार प्रविधिलाई नयाँ बसपार्कमा भित्र्याएको हो । ल्होत्से बहुउदेश्यीय प्रालिका अध्यक्ष दीपक कुँवर नयाँ बसपार्कभित्रको टिकट काउण्टरमा हुने भीडभाडलाई कम गरी कोरोना सङ्क्रमण फैलन नदिन प्रविधिको प्रयोगमार्फत टिकट काट्ने व्यवस्था मिलाइएको बताउछन् । 

“समयको परिवर्तनसँगै सरकारले ‘डिजिटल नेपाल’को परिकल्पना गरेको छ, त्यसलाई पूरा गर्न हामी लागिरहेका छौँ”, उनी भन्छन् । नयाँ बसपार्कमा अहिलेसम्म ३० काउण्टरमा कम्युटर प्रणाली जडान गरे पनि १२ काउण्टरबाट मात्र यात्रुलाई सेवा प्रदान गरिएको छ । बाँकी काउण्टर पनि चाँडै नै सञ्चालन गर्ने तयारी गरिएको छ । 

ल्होत्से बहुउदेश्यीय प्रालिले हाल पूर्वी नेपालका ताप्लेजुङ, सङ्खुवासभा, भोजपुर, धनकुटा, सुनसरी, झापा, मोरङ, तेह्रथुम, उदयपुर, सिरहा, सप्तरी साथै पश्चिमका धनगढी, महेन्द्रनगर, बर्दिया, बाँके, दैलेख, रुकुम, रोल्पा, भालुवाङ, वुर्तिवाङ, टिकापुरलगायत गन्तव्यस्थलमा प्रविधिको प्रयोग गरी कम्युटरमार्फत टिकट काट्दै आएको छ । 

धौलागिरि–गण्डकी यातायात प्रालिको काउण्टरमा कार्यरत कर्मचारी पशुपति पौडेल हस्तलिखित टिकटभन्दा प्रविधिको माध्यमबाट टिकट लिँदा केही समय लाग्ने गरेको बताउछन् । “हस्तलिखित टिकट पाँच जनाको लिने समयमा पनि प्रविधिमार्फत एक जनाको टिकट लिन समय लाग्ने भएकाले यात्रुले केही अप्ठ्यारो महशुस गरेका छन्”, उनी भन्छन् । धौलागिरी–गण्डकी यातायात प्रालिले भने इ सेवामार्फत बसको टिकट लिने व्यवस्थासमेत मिलाइसकेको उनको भनाइ छ । 

चालकको लापरवाही तथा बाटोको दुरावस्थाका कारण हुनसक्ने सवारी दुर्घटना र बसको ‘लोकेसन’ थाहा पाउनका लागि हरेक बसमा ‘जिपिएस सिस्टम’ जडान गर्न लागिएको छ । पूर्वको ताप्लेजुङदेखि पश्चिमको जुम्लासम्म ५० भन्दा बढी जिल्लामा सवारी साधन नयाँ बसपार्कबाट आवतजावत गर्छन् । उक्त बसपार्कबाट दैनिक झण्डै एक हजार ५०० सवारी साधन ओहोरदोहोर गर्दै आएका छन् । 

काठमाडौँ महानगरपालिका–२६ मा १६१ रोपनी क्षेत्रफलमा सञ्चालन भई आएको नयाँ बसपार्क पछिल्लो समय व्यवस्थित बन्दै गएको हो । यसको पश्चिमतर्फ विष्णुमती करिडोर निर्माण भएको छ । विसं २०५६ मा काठमाडौँ महानगरपालिकाका तत्कालीन प्रमुख केशव स्थापित र ल्होत्से बहुउद्देश्यीय प्रालिका तत्कालीन अध्यक्ष गेहेन्द्रबहादुर कार्कीबीच ‘सार्वजनिक–निजी–साझेदारी’अन्तर्गत सम्झौता गरेर नयाँ बसपार्क सञ्चालनमा ल्याइएको थियो । 

उक्त बसपार्कभित्र बाहिरी जिल्लाबाट आएका बस र उपत्यकाभित्र सञ्चालनमा रहेका बसलाई पार्किङका लागि छुट्टाछुट्टै बसपार्कस्थल निर्माण गरिएको छ । ल्होत्से बहुउद्देश्यीय प्रालिले चालक, सहचालक र यात्रुको स्वास्थ्यलाई ध्यानमा राखेर ग्राण्डी अन्तर्राष्ट्रिय अस्पतालसँगको सहकार्यमा स्वास्थ्य उपचार तथा परामर्श केन्द्र स्थापना गरेको छ । उक्त केन्द्रले नि:शुल्क परामर्श तथा प्राथमिक उपचार गर्दै आएको छ ।