काठमाडौँ। सत्तारुढ दलको आन्तरिक विवाद मिलाउन एमालेका दोस्रो तहका नेताहरूले मङ्गलवार र बुधवार प्रयास गरेका छन्। मङ्गलवार उपप्रधानमन्त्री एवं अर्थमन्त्री विष्णु पौडेल, प्रदीप ज्ञवाली तथा सुरेन्द्र पाण्डे, घनश्याम भुसाल, योगेश भट्टराई, गोकर्ण विष्टबीच छलफल भएको छ। छलफलमा २०७५ जेठ २ गतेलाई कुनै पनि हालतमा फर्काउनु पर्ने सर्त माधव नेपाल पक्षले राखेको र ओली पक्षका नेताहरूले ओलीले जारी गरेको पछिल्लो वक्तव्यलाई पुनर्व्याख्या गरेर जानुपर्ने बताएका थिए।

मङ्गलवार दुवै पक्षबीच कुराकानी नमिलेका कारण बुधवार बस्ने भनिएको स्थायी कमिटीको बैठक बस्न सकेन । ‘मङ्गलवार ओली पक्षबाट आएको प्रस्तावमा सहमति नभएका कारण असार २ गतेको स्थायी कमिटी बैठक बस्न सकेन’, स्रोतले भन्यो । बुधवार देशभर बाढी पहिरोबाट जनधनको क्षति भएको अवस्थामा उनीहरूको बैठक बस्न सकेन । तर टेलिफोनमा भने सबै जनाले कुराकानी गरेका थिए । केही दिनभित्रै उपप्रधानमन्त्री पौडेलले प्रस्ताव ल्याउने र त्यो विषयमा छलफल गरेर सहमति गरी संयुक्त रूपमै स्थायी कमिटी बैठक बोलाउने तयारी भएको छ । एक साताभित्रै यो विषयमा टुङ्गोमा पुग्ने तयारी भएको स्रोतको दाबी छ । 

सर्वोच्च अदालतबाट आउने फैसलाकै आधारमा पार्टीलाई त्यही अनुसार अघि बढ्ने सर्त पनि अघि सारिएको छ । अदालतले संसद् पुर्न स्थापना गरे ओलीलाई बाकी समय प्रधानमन्त्री मान्ने र सङ्गठनमा नेपाल समूहले राखेको सर्त लागु हुने गरी आन्तरिक विवाद मिलाउने प्रयास जारी रहेको छ । 

नेपाल पक्षले कुनै पनि हालतमा सर्वोच्च अदालतमा हालेको रिट फिर्ता नगर्ने र त्यहाँ गरिएको हस्ताक्षर फिर्ता नगर्ने जनाएपछि ओली पक्ष अप्ठेरोमा परेको छ । ‘अदालतमा दायर भएको रिटमा भएको हस्ताक्षर फिर्ता हुँदैन २०७५ जेठ २ गतेको अवस्थामा कुनै पनि हालतमा फिर्ता गर्नेछौ’, नेता घनश्याम भुसालले भने। पार्टीभित्र आन्तरिक सङ्घर्ष गर्ने तर रोजाई दोस्रो पार्टी बनाउने होइन । अक्षरशः जेठ २ गतेको विकल्प नभएको उनको भनाई छ । बुधवार मात्रै  भुसालले एक जुम बैठकमा जेठ २ को सर्त फिर्ता भए पार्टी मिल्न सक्ने बताएका थिए । जेठ २ मा पुगेपछि पार्टी मिल्ने उनको दाबी छ । 

मङ्गलवार र बुधवार मात्रै  भुसालसहितका नेताहरूले कुनै पनि हालतमा जेठ २ गतेकै अवस्थामा ल्याउनु पर्ने बताएका थिए । नेपाल पक्षका भुसालसहित पाण्डे, विष्ट, भट्टराईले पार्टी एकताकै पक्षमा विष्णु पौडेल र ज्ञवालीसँग कुराकानी गरेका थिए । उनीहरूले बालुवाटारबाट स्पष्ट धारणा नआएसम्म स्थायी कमिटीको बैठकमा सहभागी नहुने र पुरै धारणा सार्वजनिक नभएसम्म एकता पनि असम्भव भएको बताएका थिए । उनीहरूले चाडै स्पष्ट धारणा राख्नुपर्ने बताएका थिए । 

यो विषयमा माधव नेपाल पनि दबाबमा रहेका छन् । नेपाल समूहका केही नेताहरू बाहेक प्रभावशाली नेताहरूले जेठ २लाई नै आधार मानेर एमालेमा समाहित भएपछि नेपाल दबाबमा रहेका हुन् । नेपाल समूह भित्रै झलनाथ खनाल समूहका नेताहरूले आन्तरिक विवाद मिलाउन लागेको र नेपाललाई दबाबमा राखेका बेला पूर्व प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालले आफू उपचारमा जानुअघि एमालेको विवाद समाधान गर्न  प्रधानमन्त्री तथा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई आग्रह गरेपछि नेपाल थप दबाबमा परेका हुन् । भारतको नयाँदिल्ली स्थित एपोलो अस्पतालमा उपचारका लागि जान लागेको बेला प्रधानमन्त्री ओलीले खनाललाई टेलिफोनबाट स्वास्थ्य लाभको कामना गरेको बेला खनालले ओलीलाई सो आग्रह गरेका थिए ।
 
खनाल बुधवार नै नयाँ दिल्लीस्थित एपोलो अस्पतालमा भर्ना भैसकेका छन् । खनाल दिल्ली जानु अघि प्रधानमन्त्री ओलीले नेता खनालको उपचारका लागि सरकारले सघाउने बताएका बेला खनालले यस्तो धारणा राखेका थिए । आफूलाई एकीकृत एमाले चाहिएको भन्दै खनालले ओलीलाई सबै कुरा बिर्सेर पार्टी मिलाइदिन आग्रह गरेका थिए । ओलीले पार्टी मिलाउन आफू अधिकतम लचिलो भएको भन्दै पार्टी मिलाउने आश्वासन दिएका छन् । त्यस क्रममा नेता खनालले बुधवार नै आफू उपचारको क्रममा नयाँ दिल्ली जान लागेको बताउँदै एक विज्ञप्ति प्रकाशित गरेर पार्टी एकताको पक्षमा पहल गर्न सबैलाई आग्रह गरेका थिए । 

‘देशको बिथोलिएको वर्तमान राजनैतिक अवस्थाले मलाई धेरै चिन्तित बनाएको छ । राजनैतिक दलहरू विवाद र ध्रुवीकरणले विभाजन उन्मुख भएका छन् । त्यही अन्तर संघर्षको पराकम्पन हाम्रो तत्कालीन पार्टी नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) मा पर्‍यो र अहिले नेकपा (एमाले) मा परिरहेको छ । राष्ट्रिय एकता–अखण्डता लोकतन्त्र र स्थायित्वको खम्बाको रूपमा रहेका दलहरूभित्र यस्तो हुनु देश, जनता, लोकतन्त्र, विकास र समृद्धिका निम्ति दुर्भाग्यपूर्ण अवस्था हो । त्यसैले देशका प्रमुख दलहरू र तिनका नेताहरू विचको अनावश्यक टकराब, महत्त्वाकाङ्क्षा र व्यक्तिगत इगो साध्ने कार्य यथाशीघ्र अन्त्य गरिनु पर्दछ । हामी सबै एकजुट भएर मुलुकका मूलभूत समस्याहरू हल गर्नु पर्दछ भन्ने कुरा म सबैलाई आग्रह गर्न चाहन्छु’, उनले जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ । 

त्यस्तै उनले नेकपा (एमाले) सयौँ सहिदहरूको बलिदान, हजारौँ योद्धाहरूको रगत पसिना, कैयौँको प्रवास, जेल, भूमिगत जीवनको सङ्घर्ष, त्याग र तपस्याको कारण सफलताको यो विन्दुसम्म आइपुगेको जनाउँदै  सो त्यागले एमाले देशको नेतृत्वदायी पार्टी बनोस्, राष्ट्र र जनताको हित तथा विकास र समृद्धिको बाहक बनोस् र बन्नेछ भन्ने अपेक्षा राखेको समेत बताएका छन्। उनले यो चाहना विपरीत जनताको चाहना र अपेक्षा विपरीत देखिएको अनेकौँ गलत प्रवृत्तिहरू, बदलाको भाव र अनावश्यक इगोका कारण पार्टी जीवनमा यतिखेर गम्भीर सङ्कट उत्पन्न भएको जनाउँदै  देश, लोकतन्त्र र पार्टीको यो अवस्थाले आफूलाई अत्यन्तै चिन्तित बनाएको समेत बताएका छन्।

‘एकता सफलताको बाटो हो भने फुट विनाशको । त्यसैले रिस, राग, अहङ्कार र बदला भाव त्यागेर पार्टीका वैधानिक प्रक्रिया अन्तर्गत यो पार्टी फुटबाट जोगाउन तथा एकताबद्ध पार्न म सबै नेता कार्यकर्ताहरूलाई विशेष आह्वान गर्न चाहन्छु । पार्टीलाई फुटतर्फ धकेल्ने होइन, धैर्य र संयमका साथ एकता जोगाउने प्रयत्न गर्‍यौ भने मात्र हामी सफल हुन सक्छौँ र सिङ्गो राष्ट्रको नेतृत्व गर्न सक्छौँ । त्यसैले टुट–फुट र विभाजन होइन एकता गर्ने गराउने कार्यमा अगाडी बढौँ भन्ने सबैमा आह्वान गर्न चाहन्छु’, उनले भनेका छन् । 

एमालेभित्रको विवाद मिलाउन दोस्रो तहका नेताहरू सक्रिय रहेका बेला उच्च नेताबीचमा पनि अनौपचारिक संवाद भए पनि कुनै पनि निकास नआएको बेला खनालले सो विज्ञप्ति जारी गर्नुलाई अर्थपूर्ण मानिएको छ।