काठमाडौं । अर्जुनका ३ छोरा थिए । द्रौपदी बाहेक अर्जुनका सुभद्रा, उलुपी र चित्रांगदा नामका ३ जना पत्नी थिए । द्रौपदीबाट जन्मेका अर्जुनको छोराको नाम श्रुतकर्मा राखियो।। अभिमन्यु सुभद्रा, इरावन उलुपी, बब्रुवाहन चित्रांगदाबाट जन्मेका थिए। अर्जुनको हत्या आफ्नै छोराले गरेको भनिन्छ । यसको पछाडि पनि एउटा कथा छ ।
एक दिन महर्षि वेदव्यास र श्रीकृष्णको आदेशमा पाण्डवहरूले अश्वमेध यज्ञ गर्ने विचार गरे। पाण्डवहरूले शुभ समय देखेर यज्ञ सुरु गरे र अर्जुनको रक्षकको रूपमा घोडा छोडे। त्यो घोडा घुम्दै मणिपुर पुग्यो । मणिपुरका राजा बभ्रुवाहनले आफ्ना बुवा आएको सुनेपछि धेरै धन-सम्पत्ति लिएर महानुभावहरूसहित उनको दर्शन गर्न ठूलो नम्रताका साथ नगर सीमामा पुगे। मणिपुरका राजा यसरी आउँदै गरेको देखेर अर्जुन रिसाए र भने, 'छोरा ! तिम्रो बाटो ठिक छैन। तिमीलाई क्षत्रिय धर्मबाट बहिष्कृत गरिएको जस्तो लाग्छ छोरा। महाराज युधिष्ठिरको घोडाको रक्षा गर्दै म तिम्रो राज्यमा प्रवेश गरेको छु। तैपनि म सँग किन लड्दैनौ ? क्षत्रियको धर्म लड्नु हो।'
त्यति बेला अर्जुनकी पत्नी नागकन्या उलुपी पनि त्यो कुराकानी सुनिरहेकी थिइन् । बभ्रुवाहनलाई भनिन्, तिम्रो पिता कुरुकुलका महान् योद्धा र युद्ध पागल पुरुष हुनुहुन्छ। त्यसैले उनीसँग लड्। यसो गर्नाले उनीहरू तिमिसँग प्रसन्न हुनेछन्। यो सुनेर बभ्रुवाहनले पिता अर्जुनसँग युद्ध गरे । त्यसपछि अर्जुन र बभ्रुवाहन बीचमा भीषण युद्ध भयो। भनिन्छ कि यस युद्धमा बभ्रुवाहन बेहोस भए भने अर्जुन मारिए।
अर्जुनको मृत्युको खबर सुनेर अर्जुनकी पत्नी चित्रांगदा युद्ध भूमिमा पुगिन् र शोक गर्न थालिन् । उलुपीलाई भन्न थालिन् कि तपाईँको आदेशले मेरो छोरा बब्रुवाहनले बुबासँग लडाइँ गरेको छ । रुँदै चित्रांगदाले उलुपीलाई भनिन् दिदी तिमी धर्मको जानकार हौ । म तिमीलाई अर्जुनको जीवनको लागि बिन्ती गर्दछु। चित्रांगदाले उलुपीलाई कठोर र दयालु शब्दहरू बोलिन्। अन्त्यमामेरो छोरो मारिन सक्छ तर तिमीले अर्जुनलाई जिउँदो बनाऊ नत्र म पनि ज्यान त्याग्नेछु ।
तब मात्र बेहोस बब्रुवाहनलाई होस आयो र उनले देखे कि उनकी आमा अर्जुनको छेउमा बसेर विलाप गरिरहेकी छिन् र विमता उलुपी पनि नजिकै उभिएकी छन्। बब्रुवाहनले आफ्ना पिता अर्जुनको अगाडि बसेर विलाप गर्न थाले र प्रतिज्ञा गरे कि अब म यस युद्ध भूमिमा मरणासन्न उपवास बसेर आफ्नो शरीर बलि दिनेछु। छोरा र आमाको विलाप देखेर उलुपीको मन पनि काँप्यो र उनले सञ्जीव मनिकालाई सम्झिन् । नागहरूको जीवनको आधारभूत रत्न उसलाई सम्झनासाथ त्यहाँ आइपुग्यो। त्यसपछि उनले अर्जुनलाई त्यो मणिको स्पर्शले जीवित गरिन् ।
महाभारतको अन्तमा अर्जुनद्वारा यदु वंशीहरूको विनाशको खबर सुनेर युधिष्ठिर निकै दुःखी भए। महर्षि वेदव्यासको सल्लाह पछि, द्रौपदी सहित पाण्डवहरूले आफ्नो राज्य त्यागे र शारीरिक रूपमा स्वर्ग जाने निर्णय गरे। यात्रा गर्दै पाण्डवहरू हिमालयमा पुगे । द्रौपदी ठक्कर खाइन् र हिमालयको दुर्गम क्षेत्रमा झरिन्। यसपछि नकुल, सहदेव, अर्जुन र अन्ततः भीमको पनि मृत्यु भयो । अन्ततः युधिष्ठिर र उनको कुकुर शरीरमा स्वर्ग पुगे।
