बेइजिङ। स्पन्ज सिटी कार्यक्रमको केन्द्रबिन्दुमा (चरम) सहरीकरण, प्रदूषण, पानीको कमी, बाढी, साथै जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी अन्य चुनौतीहरूले चीनमा पानी सुरक्षा सम्बन्धी समस्याहरू बढाएको छ र यस सम्बन्धी समस्याहरूलाई न्यूनीकरण गर्ने समावेश भएको बताइएको छ।
जुलाई-अगस्ट २०२३ मा, जनवादी गणतन्त्र चीन (पीआरसी) भारी वर्षा र विनाशकारी बाढीबाट प्रभावित भएको थियो। टाइफुन डोक्सुरीका अवशेषहरूले गर्दा जसले देशको उत्तरी र दक्षिणी क्षेत्रहरूमा धेरै सहरहरूमा व्यापक विनाश खेप्नु पर्यो।
बेइजिङमा एक शताब्दीभन्दा यताको सबैभन्दा भारी वर्षा भएको छ। जसले विभिन्न प्रान्तका करिब पाँच प्रतिशत जनसङ्ख्यालाई असर गरेको अनुमान गरिएको छ। बाढीको क्षति पछि पीआरसीले कुल १.०७ बिलियन डलरको राहत घोषणा गरेको छ।
यद्यपि, यी बाढीहरूको कारण हालको कुल अनुमानित क्षतिको १० प्रतिशत मात्र हो। चाखलाग्दो कुरा के छ भने यी बाढीबाट प्रभावित अधिकांश सहरहरू पीआरसीको स्पन्ज सिटी पहलको हिस्सा हुन्। जुन मूल रूपमा बाढी-सम्बन्धित जोखिमहरू साथै क्षतिहरूलाई कम गर्न र प्रमुख सहरहरूमा बाढी प्रतिरोधी क्षमता बढाउनको लागि हो।
स्पन्ज सहरहरूमा संस्थागत फोकस जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी समस्याहरू र पीआरसीको विकासात्मक गतिविधिहरूमा दिगोपनसँग सम्बन्धित मुद्दाहरूको उदयसँगै सुरु भएको जनाइएको छ।
सन् २०१३ मा बेइजिङमा आएको विनाशकारी बाढीको प्रतिक्रिया स्वरूप स्पन्ज सिटी कार्यक्रम सुरु गरिएको थियो। जसमा सुरुमा दुई वर्षभित्र १६ पाइलट सहरहरूमा कार्यान्वयन गरिएको थियो र त्यसपछिको वर्षमा थप १४ सहर थपिएको छ।
कार्यक्रमको केन्द्रबिन्दुमा (चरम) सहरीकरण, प्रदूषण, पानीको अभाव, बाढी, साथै जलवायु परिवर्तन सम्बन्धी अन्य चुनौतीहरू जसले पीआरसीमा पानी सुरक्षा सम्बन्धी समस्याहरू बढाएको छ। सम्बन्धी समस्याहरूलाई न्यूनीकरण गर्ने समावेश गरिएको थियो।
यद्यपि, यी भर्खरैका बाढीहरूले यी स्पन्ज सहरहरूलाई ओझेलमा पारेका छन् र सहरहरू भित्रको जीवन, जीविकोपार्जन र पूर्वाधारमा असर पारेको छ। जसले व्यापक भारी वर्षा र विनाशकारी बाढी देखेको छ। जुन (परिमाणको हिसाबले) मूल अवशोषण क्षमताको कम्तीमा तीन गुणा थियो।
यसले अनुमानित १४२ को मृत्यु, धेरै बेपत्ता व्यक्तिहरू र पूर्वाधारमा ठूलो क्षति पुर्याएको छ। चाइना न्यूज सर्भिसका अनुसार ४० हजार घर ध्वस्त भएको आधिकारिक अनुमान छ भने एक लाख ५५ हजार घरमा बिजुली र सञ्चारका साथै अन्य सुविधाहरूमा गम्भीर क्षति पुगेको छ।
तर पनि, घरहरू ध्वस्त भएको अनौपचारिक रिपोर्टहरू र सुविधाहरू प्रभावित सङ्ख्यामा आधिकारिक च्यानलहरू मार्फत रिपोर्ट गरिएको भन्दा धेरै छन्। लगभग १७ लाख बासिन्दाहरूको स्थानान्तरण भएका छन्। अनुमानित आर्थिक क्षति कथित रूपमा १३.२ बिलियन डलर पुगेको छ र गणना भइरहेको छ।
त्यहाँ क्षेत्रगत विभेदसँग सम्बन्धित मुद्दाहरू पनि छन्। उत्तरी चीन क्षेत्रहरू बीच जसले मौसमी अभावसँग सम्बन्धित समस्याहरू भएका दक्षिणी चीन क्षेत्रको तुलनामा वार्षिक आधारमा पानीको ठूलो अभाव देखेको छ।
यसबाहेक, दक्षिणी चीन क्षेत्रमा पानीको ठूलो एकाग्रताले देशको कुल पानी उपलब्धताको ८० प्रतिशत ओगटेको छ र मुख्यतया वितरण र पहुँचसँग सम्बन्धित संस्थागत र प्रणालीगत असमानताहरूको कारण हो।
बाढी, भारी वर्षा र तूफान, विशेष गरी याङ्त्जे बेसिन र यसका सहायक नदीहरू वरपरका समस्याहरूले यसलाई अझ बढाएको छ। यो एक प्रमुख कारण थियो जुन स्पन्ज सहरहरू सिर्जना गर्न आवश्यक छ। जुन धेरै वर्षा भण्डारण गर्न र प्रमुख सहरहरूमा बाढीका कारण हुने क्षतिलाई कम गर्न र न्यूनीकरण गर्न बफरको रूपमा बन्नेछ।
एसियाली विकास बैङ्क (एडिबी) ले पीआरसीमा सुरु भएका प्रारम्भिक परियोजनाहरूलाई अनुदान उपलब्ध गराएको छ। जुन पछि राज्यको कोषको प्रमुख पहल र बाढी व्यवस्थापन र प्रमुख सहरहरूको संरक्षणको लागि नमुना बन्यो।
