नागरिकताको आधारमा संघीय संसदका सबै भन्दा पाका सांसद हुन् राष्ट्रिय जनाता पार्टीका एकजना अध्यक्ष महेन्द्र राय यादव । नियमावली अनुसार संसदको सबभन्दा जेठो सदस्यले बाँकी संसदलाई सपथ खुवाउनुपर्छ ।

सरकारी रेकर्डमा उनको उमेर ८० पुुगेको छ । हिजो उनैले सांसदहरुलाई सपथ खुवाउनुपथ्र्यो । तर, उनी आफैं हिजोको सपथमा गयल भए । उनी उपस्थित नभएपछि, राजपा अध्यक्ष मण्डलका संयोजक एवं सांसद महन्थ ठाकुरले सपथ खुवाए । यही विषयमा हामीले ज्येष्ठ सांसद महेन्द्रराय यादवसँग कुरा गरेका छौं :

० हिजो सपथ खान किन नजानु भाको ?
संसद जस्तो गरिमामय ठाउँमा, सत्य निष्ठा पूर्वक सपथ लिनुपर्ने ठाउँमा जान हुँदैन भनेर स्वविवेकले निर्णय गरें । सपथ गर्न नहुने अबस्था थियो । नागरिकता उमेरको हिसाबले ज्येष्ठता थियो । उमेर अलि बढी नै भएकोले, उचित लागेन त्यसकारण गइएन ।

० सपथ त लिनु पर्ला नि त ?
–आज ३ बजे लिने । कानूनी प्रावधान नै त्यस्तै छ ।

० तपाईंको नागरिकतामा के भाको हो ?
–उमेर अलि बढी भयो ।

० बढी भनेको कति ?
–उमेर अलि बढी नै भएको नाताले आफैलाई पनि अलिकता अलि उचित लागेन । संसद जस्तो गरीमा बढाउनुपर्ने ठाउँमा आफैं महसुस भइसकेपछि किन जाने ?

० शर्म लागेर हो, हिजोको सपथमा नजानुभाको ?
–(हा..हा) अम्, अलि असजिलो लाग्यो ।

० तपाईंको नागरिकता अनुसार उमेर ८० वर्ष पुुगेको हो ?
–हो, हो ।

० अनि तपाईंको वास्ताविक उमेर चाहिँ ?
–वास्तविक उमेर त्यति छैन । हा.. हा....

० कति अरे ?
–वास्तविक उमेर त्यति धेरै छैन मेरो । त्यही भएर हिजोको सपथ छोडिदिएको ।

० ६२, ६३ भन्या सुन्याथें कति हो भन्दिनु न ?
–त्यति होइन ।

० कति हो त ?
–अ..... अहिले ६५ हो ।

० सिक्टी फाइभ् ?
–अँ..., हो ।

० १५ वर्षे फरक परेछ । नागरिकता बनाउने बेला हेर्नु भएन ?
–होइन, त्यतिबेला पनि भने कै हो नि । पहिले टोली आउँदाको नम्बर थियो । हाल्दिहाल्यो । पछि प्रयास पनि गरेकै हो, मान्दिएन ।

० कति सालमा बनाउनुभएको हो नि नागरिकता ?
–खै ४५, ४६ तिर हो कि जस्तो लाग्छ, टोली आको बेलामा हो । त्यतिबेला अलि याद भएन । पछि अर्को नागरिकता लिँदा पनि । त्यो सालको याद छैन ।

० बृद्ध भत्ता खानु भाको छ कि छैन नि ?
–छैन, छैन, छैन ।

० किन नि ?  
–छैन, छैन, छैन ।

० त्यो त सरकारबाट पाउने अधिकार होनि त !
–हैन त्यो त आफ्नो ठाउँमा हो । छैन, छैन, त्यो भत्ता सत्ता लिएको छैन ।

० अनि उमेरै ८० वर्ष भएछ त, के हुन्छ त्यो भत्ता चाहिँ ?
–एसो छ के, आफुले पनि उमेरलाई यथार्थ त बुझिएन नि । नागरिकतामा जे लेखे पनि, कानुनले त त्यो (भत्ता) प्राप्त हो, आफ्नो विवेकले त त्यो प्रयोग गर्न मिलेन नि । विवेक पनि छ नि त । (हल्का हाँस्दै) त्यो विवेकको आधारमा प्रयोग नगरेको हो ।

० अब सच्याउने होइन त नागरिकताको उमेर ?
–हँ ? कहाँ सच्याइदिन्छ त, हा हा हा ।

० हैन जन्ममिति बिग्रियो भनेर सच्याउन पनि पाइँदैन भन्या ?
–हल्ला हाँस्दै,,,, पाइँदैन नि, बनाइदिए त हो नि । सत्याइदि त राम्रो हुन्छ नि । मैले कतिपल्ट प्रयास गरेको ।

० सीडीओले मानेनन् ?
–हो हो ।

० के भने र सीडीओले ?
–के भन्थे, यो मिलेन कानुनले, यो कसरी हुन्छ भन्छ ? के त्यसमा विवाद राखिराख्नु भनें ।

० नागरिकता पीडित हो तपाई ?
–हाँस्दै नागरिकता पीडित । उमेर पनि बढाइदिए ।

० जन्म मिति पीडित ?
–हा हा हा । सच्याइदिन के गर्ने भन्नु त ।