काठमाडौं । चीनले अन्तर्राष्ट्रिय संवाददाताहरुलाई रिपोर्टिङमा प्रतिबन्ध लगाएर आफ्नो अन्तर्राष्ट्रिय छविलाई नै जोखिममा पारेको अन्तर्राष्ट्रिय पत्रकार महासंघ (आईएफजे)ले जनाएको छ । आईएफजेले चीनमाथिको रिपोर्ट 'फेयर गेम' २०२२ सार्वजनिक गर्दै यस्तो जनाएको हो ।

शीतकालीन ओलम्पिक बेइजिङमा सुरु हुँदै गर्दा आईएफजेले सार्वजनिक गरेको यो रिपोर्टले चीनले कसरी आफ्नो देशमा रिपोर्टिङलाई नियन्त्रण गर्छ र विश्वव्यापी कभरेजमा आफ्नो प्रभाव पार्छ भन्ने कुरालाई देखाएको छ ।

आईएफजेको सो प्रतिवेदनले साधारण चिनियाँ नागरिकहरूसँग प्रत्यक्ष कुरा गर्न समेत करिब रोक लगाइन्छ भन्ने कुरालाई देखाएको छ ।

चीनमा रहेका विदेशी संवाददाताहरूले निष्कासन, भिसा दिनमा ढिलाइ र अस्वीकार, स्रोतहरूलाई धम्की दिने, डिजिटल र भौतिक निगरानी, ​​र रिपोर्टिङ प्रोटोकलहरूको उल्लङ्घन गरेको आरोप मुद्दाहरू लगाउने गरेको उक्त रिपोर्टले देखाएको छ ।

कुनै चिनियाँ नागरिकले भनेको कुरा अन्तर्राष्ट्रिय भिडियामा छापिएमा उनीहरुलाई जेल समेत हाल्ने गरिएको उक्त रिपोर्टले देखाएको छ । चिनियाँ सुरक्षाकर्मीले निगरानीमा राखेको पाएपछि दुई अष्ट्रेलियाली पत्रकार चीन छोडेर भागेका थिए ।

चीनमा रहेका अन्तर्राष्ट्रिय पत्रकारहरुलाई शारिरिक, मानसिकदेखि मार्नेसम्मका धम्कीसमेत दिने गरेको उक्त रिपोर्टले देखाएको छ ।  आईएफजेले सार्वजनिक गरेको फेयर गेम रिपोर्ट डिसेम्बर २०२१ मा १९ क्रियाशील विभिन्न ९ देशका पत्रकारहरुसँगको अन्तर्वार्तालाईसमेत आधार मानिएको छ । ती पत्रकारहरुसँग चीनमा काम गरेको दशकौंको अनुभव रहेको छ ।

फेयर गेम आईएफजेले अन्तर्राष्ट्रिय मिडियामाथि चिनियाँ प्रभावलाई लिएर सार्वजनिक गरेको चौथो रिपोर्ट हो । यसमा आधारित रहेर आईएफजेले  चिनियाँ अधिकारी, मिडिया, पत्रकार संघहरू र सरकारलाई विभिन्न श्रृंखलावद्ध सिफारिस गरेको छ ।

• चिनियाँ अधिकारीहरूले संवाददाता र स्वतन्त्र प्रेसको अधिकार र भूमिकालाई चीन भित्रका महत्त्वपूर्ण कथाहरू विश्वव्यापी श्रोताहरूलाई रिपोर्ट गर्ने अधिकारको सम्मान गर्नुपर्ने पहिलो सिफरिस आईएफजेले गरेको छ ।
• यस्तै अन्तर्राष्ट्रिय सरकारहरुले चिनियाँ पत्रकारलाई झैं चिनियाँ अधिकारीहरुले पनि अन्तर्राष्ट्रिय पत्रकारहरुलाई चीनभित्र रिपोर्टिङका अनुमति सहज अनुमति दिनुपर्ने आईएफजेको भनाइ छ ।
• चीनको सरकारी मिडिया वा सामाजिक सञ्जालमा सम्बद्ध संस्थाहरूको नेतृत्वमा विदेशी पत्रकारहरूमाथि हुने आक्रमणलाई पत्रकारको शारीरिक सुरक्षालाई खतरामा पार्ने अभ्यासको रूपमा निन्दा गरिनुपर्छ ।
• चीन भित्र रहेका विदेशी दूतावासहरूले आफ्नो राष्ट्रका संवाददाताहरूलाई थप पहुँच र उत्पीडनको अन्त्यका लागि वकालत र बोल्न जारी राख्नुपर्छ।
• पत्रकार युनियनहरू र अन्य प्रेस स्वतन्त्रता र पत्रकारिता वकालत गर्ने समूहहरूले चीनमा रिपोर्टिङ गर्ने पत्रकारहरूका लागि स्रोतहरू विकास गर्नुपर्छ ।
• चीन भित्र रिपोर्टिङ गर्ने संवाददाताहरूलाई सुरक्षित रुपमा स्टोरी प्लान गर्ने र रिपोर्टिङ गर्ने तालिमहरु दिनुपर्छ ।
• चिनियाँ वा एसियाली सम्पदाका विदेशी पत्रकारहरूले रिपोर्टिङका ​​लागि एउटा नयाँ फ्रन्टलाइन प्रस्तुत गर्छन् तर यिनीहरुमाथि जोखिम हुने हुँदा कुनै पनि किसिमको हिंसाको कडा आलोचना एवं निन्दा गर्नुपर्छ ।
• इन्टरनेशनल फेडरेशन अफ जर्नलिस्ट आईएफजे र अन्यले आपसी समझदारीलाई सुदृढ गर्न र भिसा, पत्रकारहरूको सुरक्षा र अन्य मामिलाहरू सम्बन्धी चिन्ताहरू सम्बोधन गर्न अखिल चाइना पत्रकार संघ (एसीजेए)सँग संलग्न हुने प्रयास जारी राख्नुपर्छ।

आईएफजेको चीनमाथिको रिपोर्ट फेयर गेम पढ्न यहाँ र यसअघिको आईएफजेको चीनमाथिको रिपोर्ट पढ्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस् ।