वासिङ्टन । ९ अक्टोबर २०१२ मा स्वात उपत्यकामा तालिबान आतङ्ककारीहरूले एउटी केटीलाई स्कूलबाट फर्किँदै गर्दा आक्रमण गरे, यो घटनाले विश्वव्यापी रूपमा निन्दा भएको थियो र पाकिस्तानमा महिला शिक्षाको लागि एक शक्तिशाली आवाज मलाला युसुफजाईको जन्म भयो।

आक्रमणबाट बाँचेकी पाकिस्तानी विद्यालयकी शिक्षककी छोरी मलाला अहिले महिला शिक्षाको आन्दोलनको अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिमा बनेकी छिन्। जहाँ केटीहरूले अझै पनि शिक्षामा असह्य अवरोधहरू सामना गरिरहेका छन्।

मलाला विश्वको सबैभन्दा कान्छी नोबेल पुरस्कार विजेता बनिन्। तर सबै पाकिस्तानी नाबालिग केटीहरू आक्रमणबाट बच्न र त्यसपछि अग्रगामीको रूपमा उभिन उनी जत्तिकै भाग्यमानी छैनन्।

भर्खरै, दक्षिण एसियाली देशमा अज्ञात हतियारधारीहरूले केटीहरूको विद्यालयमा आगजनी गर्ने र उनीहरूको शिक्षामा बाधा पुर्‍याउने चिन्ताजनक अवस्था देखा परेको छ। विद्यालयमा पनि बम विस्फोट भइरहेका छन्।

बलुचिस्तान, खैबर-पख्तुनख्वा, केच र पंजगुर पाकिस्तानी क्षेत्रहरू हुन् जहाँ यस्ता विचलित घटनाहरू रेकर्ड गरिएका छन्। जहाँ विद्यालयहरूलाई निशाना बनाइयो र तिनीहरूलाई जलाउने प्रयास गरियो।

मेको अन्त्यमा, अज्ञात हतियारधारीहरूले मध्य बलुचिस्तानको सुराब जिल्लामा एक केटीहरूको माध्यमिक विद्यालयमा आगजनी गरेका थिए। खैबर पख्तुनख्वा प्रान्तको उत्तरी वजिरिस्तानमा रहेको एउटा महिला विद्यालयमा आतङ्ककारीहरूले आक्रमण गरेपछि यो घटना भएको हो।

डन पत्रपत्रिका रिपोर्ट अनुसार, मे ९ मा उत्तर र दक्षिण वजिरिस्तान जिल्लाहरूमा भर्खरै विद्यालयहरूमा आक्रमणहरू बढेको छ। आतङ्ककारीहरूले दक्षिण वजिरिस्तान जिल्लाको शावा क्षेत्रमा एउटा निजी महिलाहरूको विद्यालयमा आगजनीको घटना छापेको थियो। आतङ्ककारीहरूले केटीहरूको विद्यालयमा आक्रमणहरू जारी राखेका घटना तीव्र रूपमा बढेको डनले जनाएको छ।

उत्तरी वजिरिस्तानको विद्यालयमा निशाना बनाइएपछि संयुक्त राष्ट्र बाल कोष (युनिसेफ) ले घटनाको कडा निन्दा गरेको छ र यसलाई धेरै जवान र प्रतिभाशाली युवतीहरूको भविष्यलाई खतरामा पार्न सक्ने घिनलाग्दो र कायरतापूर्ण कार्य भनेको छ।

पाकिस्तानमा युनिसेफका प्रतिनिधि अब्दुल्ला फदिलले भने, "बालबालिका, किशोर किशोरी र युवाहरूको विकास र स्वस्थ विकासको रक्षा गर्न विद्यालयहरूले सधैँ सुरक्षित सिकाइ वातावरण कायम गर्नुपर्छ।"

एक्सप्रेस ट्रिब्युनमा प्रकाशित 'केटीहरूको विद्यालयमा हमला' शीर्षकको लेखमा, पाकिस्तानी अखबारले यस बढ्दो प्रवृत्तिमा आफ्नो कडा विचार व्यक्त गर्‍यो र भन्यो: "यस्ता आक्रमणहरूले डर मात्र सिर्जना गर्दैन तर शैक्षिक र लैङ्गिक समानतामा पनि अवरोधको रूपमा काम गर्दछ। यसले प्रगतिमा बाधा पुर्‍याउँछ र वर्षौँको विकास प्रयासलाई कमजोर बनाउँछ। यो केटीहरूको शिक्षाको मौलिक अधिकारमा प्रत्यक्ष आक्रमण हो।"

पत्रिकाले सरकारसँग तत्काल कारबाही गर्न माग गरेको छ। पाकिस्तान सरकारले त्यस्ता कार्यका लागि जिम्मेवार व्यक्तिहरूलाई सजाय सुनिश्चित गर्नुपर्दछ र भविष्यमा त्यस्ता कार्यहरू दोहोरिन नदिन निगरानी क्यामेरा, सुरक्षा र अन्य प्रविधिहरूको प्रयोग बढाउनुपर्छ।

एक्सप्रेस ट्रिब्यूनले केटीहरूको शिक्षाको लागि केही गलत उद्देश्य वा वैचारिक विरोध भएको प्रश्न सोध्यो जसका कारण पछिल्ला केही महिनाहरूमा यस्ता घटनाहरू दोहोरिन थालेका छन्।

"मूल कारणहरू बुझ्दा थप प्रभावकारी रोकथाम र प्रतिक्रिया रणनीतिहरू सक्षम हुनेछ। सरकारले यी संस्थाहरूलाई कुनै पनि हालतमा बचाउनको लागि निर्णायक कदम चाल्नुपर्छ। उनीहरूको शिक्षाको रक्षा गर्नु भनेको पाकिस्तानको भविष्यमा लगानी हो," शेहबाज शरीफको नेतृत्व सरकारलाई कडा सन्देश दिएर आफ्नो भनाई पत्रिकाले राखेको छ।

प्रतिष्ठित डन अखबारमा प्रकाशित अर्को लेखमा, पाकिस्तानी दैनिकले चेतावनी दिएको छ कि यदि यस्ता घटनाहरू जारी रह्यो भने परिवारहरूले आफ्ना छोरीहरूलाई घरमा राख्न थाल्नेछन् र आदिवासी क्षेत्र र बलुचिस्तानका हजारौँ युवतीहरू स्कूल र सशक्तीकरणबाट वञ्चित हुनेछन्।

लेखले निष्कर्ष निकालेको छ, "निष्क्रिय दृष्टिकोणले अविश्वसनीय क्षति पुर्‍याउँछ, जस्तै जनता र राज्य बीचको विश्वासको हानि। साथै महिलाहरूलाई शिक्षामा चासोको कमी र प्रत्येक व्यक्तिको स्वतन्त्रता सुनिश्चित गर्न देशको नैतिक दायित्व छ। सरकाले अवसरको समानताको रक्षा गर्न आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्नुपर्छ।"

यस वर्षको फेब्रुअरीमा एक्सप्रेस ट्रिब्यूनमा "पाकिस्तानमा बालिका शिक्षाका चुनौतीहरू समाधान गर्दै" शीर्षकको लेखमा लेखिका साइरा बटाडाले लेखिन्: "शिक्षाको पहुँचमा लैङ्गिक असमानता एकदमै कायम छ, यो तथ्यले प्रमाणित गरेको छ कि नेट भर्ना दर, केटीहरू केटाहरूको तुलनामा लगभग ४९ प्रतिशत कम छन्। यो असमानता विशेष गरी ग्रामीण क्षेत्रहरूमा देखिन्छ। जहाँ केटीहरूको शैक्षिक अवसरहरू सामाजिक-सांस्कृतिक मानदण्डहरू र वित्तीय सीमितताहरूद्वारा सीमित छन्।

उनले लेखेकी छिन् कि महिला शिक्षाको लागि एउटा महत्त्वपूर्ण बाधा कम उमेरमा विवाह हो। किनकि २१ प्रतिशत केटीहरू १८ वर्षको उमेरमा विवाहित हुन्छन्। जसले उच्च विद्यालय छोड्ने दरलाई निम्त्याएको छ र उनीहरूको परिवारमा डरको वातावरण सिर्जना गर्दै पाकिस्तानमा सक्रिय रूढीवादी समूहहरूको विचलित प्रवृत्ति धेरै सक्रिय छ।